Wojownik sundajski
| Nisaetus floris[1] | |||
| (Hartert, 1898) | |||
 Rysunek Hermanna Schlegla z 1866 roku | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Plemię | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
wojownik sundajski | ||
| Synonimy | |||
|
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3] | |||
 | |||
Wojownik sundajski[4] (Nisaetus floris) – gatunek dużego ptaka z rodziny jastrzębiowatych (Accipitridae), endemiczny dla Małych Wysp Sundajskich w Archipelagu Malajskim w Indonezji. Krytycznie zagrożony wyginięciem. Dawniej bywał klasyfikowany jako podgatunek wojownika indyjskiego (Nisaetus cirrhatus)[4].
- Taksonomia
- Takson ten formalnie opisał Ernst Hartert w 1898 roku na łamach „Novitates Zoologicae”, nadając mu nazwę Limnaëtus limnaëtus floris, a tym samym uznając go za podgatunek wojownika malajskiego[5]. Jako miejsce typowe wskazał wyspę Flores[5]; epitet gatunkowy floris pochodzi właśnie od nazwy tej wyspy[6]. Hartert opisał ten takson w oparciu o dwa okazy (samce) przesłane mu przez Alfreda H. Everetta[5]. Wcześniej, w 1866 roku, ptak ten został wspomniany i zilustrowany w książce De vogels van Nederlandsch Indië przez Hermanna Schlegla, który uznał go za wojownika indyjskiego (wówczas pod nazwą Spizaëtus cirrhatus)[5][7]. W późniejszych latach wojownika malajskiego (i jego podgatunki) połączono w jeden gatunek z wojownikiem indyjskim[8]. Na współczesnych listach ptaków świata wojownik sundajski klasyfikowany jest jako osobny, monotypowy gatunek[4][9][10][11].
- Morfologia
- Wojownik sundajski jest dużym ptakiem drapieżnym z jasnobiałym upierzeniem głowy i spodu oraz czekoladowo-brązowym grzbietem i wierzchem ogona. W locie wydaje się być całkowicie biały, z wyjątkiem pogrubionych ciemnych pasków na krawędziach skrzydeł i ogona[12]. Długość ciała 60–80 cm[13] (holotyp mierzył około 63 cm[5]).
- Występowanie
- Występuje na zalesionych nizinach i pogórzu Małych Wysp Sundajskich w Indonezji. Jest dla tego obszaru gatunkiem endemicznym, niezwykle rzadko widywanym[12]. Występuje od poziomu morza do około 1700 m n.p.m.[13]
- Status
- Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) po raz pierwszy sklasyfikowała wojownika sundajskiego jako osobny gatunek w 2005 roku i nadała mu status EN (Endangered – gatunek zagrożony), od 2009 roku uznaje go za gatunek krytycznie zagrożony (CR, Critically Endangered). Liczebność populacji szacuje się na 100–240 dorosłych osobników. BirdLife International ocenia trend liczebności jako spadkowy ze względu na utratę siedlisk spowodowaną wylesianiem oraz prześladowanie przez ludzi[3].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Nisaetus floris, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b c d e D. Lepage: Flores Hawk-Eagle Nisaetus floris. [w:] Avibase [on-line]. [dostęp 2022-02-08]. (ang.).
- ↑ a b Nisaetus floris, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ a b c Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Plemię: Accipitrini Vigors, 1824 (wersja: 2023-04-01). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2023-05-10].
- ↑ a b c d e E. Hartert. On the Birds of South Flores. Part II. „Novitates Zoologicae”. 5, s. 46, 1898. (ang.).
- ↑ floris, [w:] The Key to Scientific Names, J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca [dostęp 2022-02-08] (ang.).
- ↑ H. Schlegel: De vogels van Nederlandsch Indië. T. 3: Valkvogels. 1866, s. 55, pl. VI fig. 2. (fr.).
- ↑ Changeable Hawk-eagle (Spizaetus cirrhatus). IBC: The Internet Bird Collection. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-17)]. (ang.).
- ↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): IOC World Bird List (v13.1). [dostęp 2023-05-10]. (ang.).
- ↑ HBW and BirdLife International, Handbook of the Birds of the World and BirdLife International digital checklist of the birds of the world. Version 6 [online], grudzień 2021 [dostęp 2022-02-06].
- ↑ Clements i inni, The eBird/Clements Checklist of Birds of the World: v2021 [online], 2021 [dostęp 2022-02-06].
- ↑ a b Flores Hawk-Eagle. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. [dostęp 2022-02-06]. (ang.).
- ↑ a b del Hoyo, J., N. Collar, J.S. Marks & C.J. Sharpe: Flores Hawk-Eagle (Nisaetus floris), version 1.0. [w:] Birds of the World (red. J. del Hoyo, A. Elliott, J. Sargatal, D.A. Christie & E. de Juana) [on-line]. Cornell Lab of Ornithology, Ithaca, NY, USA, 2020. [dostęp 2022-02-08]. (ang.).
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Zdjęcia wojownika sundajskiego. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).