Wyndham Halswelle
Data i miejsce urodzenia |
30 maja 1882 | ||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Data i miejsce śmierci |
31 marca 1915 | ||||||||||||||||||
Dorobek medalowy | |||||||||||||||||||
|
Wyndham Halswelle (ur. 30 maja 1882 w Londynie, zm. 31 marca 1915 w Neuve-Chapelle[1]) – szkocki lekkoatleta, biegacz.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Wyndham Halswelle pochodził ze szkockiej rodziny, ale urodził się i wychował w Anglii. Jego ojciec, Keeley Halswelle był malarzem[2]. Zajmował się lekkoatletyką podczas nauki w Charterhouse School. W 1901[1] Halswelle wyjechał do Afryki Południowej, gdzie służył jako żołnierz lekkiej piechoty w wojnach burskich. W 1904 wrócił do Londynu, zajął się trenowaniem biegów i szybko zaczął odnosić sukcesy[2].
W 1906 roku był w składzie reprezentacji Wielkiej Brytanii na tzw. Olimpiadę Letnią w Atenach. Halswelle zdobył tam srebrny medal w biegu na dystansie 400 metrów i brązowy na 800 metrów[1][2]. W odbywających się wkrótce potem lekkoatletycznych mistrzostwach Szkocji jednego tylko dnia wygrał zawody na 100, 220, 440 i 880 jardów. Ponadto w biegu na 300 jardów wynikiem 31,2 s ustanowił rekord świata[2].
W 1908 roku na Olimpiadzie w Londynie doszło do incydentu w czasie defilady reprezentacji narodowych, gdy Amerykanie odmówili pochylenia sztandaru przed lożą królewską. Wywołany konflikt miał duży wpływ na zaostrzenie rywalizacji amerykańsko-brytyjskiej na Olimpiadzie, szczególnie w czasie finałowego biegu na dystansie 400 metrów[2].
Halswelle dostał się do finału ustanawiając rekord olimpijski (48,4 s), a w samym finale rywalizował z trzema Amerykanami (Johnem Carpenterem, Williamem Robbinsem i Johnem Taylorem). W wyścigu prowadził Robbins, za nim biegli Halswelle i Carpenter. Na ostatnim odcinku Halswelle podjął próbę wyjścia na prowadzenie i w czasie próby minięcia Carpentera został przez tego ostatniego zablokowany prawym łokciem[2]. Takie zachowanie było wówczas dozwolone w USA, jednak londyńskie igrzyska odbywały się wg przepisów brytyjskich, które zabraniały blokowania rywali. Sędziowie przerwali bieg i zerwali taśmę na linii mety[3]. Zmierzony, pomimo przerwania wyścigu, czas prowadzącego Robbinsa wyniósł 47,8 s[2].
Przerwanie wyścigu wywołało konflikt dyplomatyczny pomiędzy USA i Wielką Brytanią[4]. Carpenter został zdyskwalifikowany, a wyścig miał być powtórzony po 2 dniach na bieżni z wyznaczonymi torami dla zawodników[3]. Ponieważ w geście solidarności z biegu wycofali się pozostali dwaj Amerykanie, Halswelle przystąpił do finałowego biegu samotnie. Ukończył go z czasem 50,2 s[2][3]. Jest to jedyny w historii igrzysk olimpijskich wyścig, w którym brała udział jedna osoba. Incydent przyczynił się jednak do zmiany przepisów, wprowadzono wówczas podział bieżni na odrębne tory[4].
Po powrocie z olimpiady Halswelle wystąpił w pożegnalnych zawodach w Glasgow[1] i zakończył karierę lekkoatletyczną[1][2]. W 1914 roku w stopniu kapitana trafił razem z Royal Highland Fusiliers na front I wojny światowej we Francji. W marcu 1915 został raniony przez snajpera, ale po opatrzeniu ran kategorycznie zażądał powrotu do swojego oddziału. Kilka dni później znów został trafiony i zginął na miejscu. Oba trafienia były dziełem tego samego strzelca[4].
W 2003 r. został wpisany do szkockiej sportowej galerii chwały. Royal Highland Fusiliers, corocznie funduje nagrodę im. Wyndhama Halswelle'a dla zwycięzcy mistrzostw Szkocji U-20 w biegu na 400 metrów[4].
Halswelle jest jedynym Brytyjczykiem, który wywalczył indywidualnie zarówno złoty, jak i srebrny i brązowy medal olimpijski[2].
Rekordy życiowe
[edytuj | edytuj kod]źródło[1]:
- 100 y – 10,2 s (1907)
- 100 m – 11,1 s (1906)
- 220 y – 23,0 s (1908)
- 440 y – 48,4 s (1908)
- 880 y – 1:59,4 s (1905)
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f Wyndham Halswelle w bazie Olympedia.org (ang.) [data dostępu: 2024-03-22]
- ↑ a b c d e f g h i j Matthew Flash , Samotnie po olimpijskie "złoto", część 1, Onet Sport, 5 lipca 2012 [zarchiwizowane 2013-01-13] .
- ↑ a b c Mark Pottle , Halswelle, Wyndhamun, [w:] The Oxford Dictionary of National Biography, Oxford: Oxford University Press, 2004, DOI: 10.1093/ref:odnb/65158 (ang.).
- ↑ a b c d Matthew Flash , Samotnie po olimpijskie "złoto", część 2, Onet Sport, 5 lipca 2012 [dostęp 2012-07-25] [zarchiwizowane 2013-01-13] .
- Brytyjscy medaliści olimpijscy
- Brytyjscy sprinterzy
- Brytyjscy średniodystansowcy
- Medaliści Olimpiady Letniej 1906
- Medaliści Letnich Igrzysk Olimpijskich 1908
- Lekkoatleci na Letnich Igrzyskach Olimpijskich 1908
- Uczestnicy I wojny światowej (Imperium brytyjskie)
- Urodzeni w 1882
- Zmarli w 1915
- Ludzie urodzeni w Londynie