Zęby mleczne

Zęby mleczne

Deciduous teeth

dentes decidui

Zdjęcie pantomograficzne zębów chłopca, z widocznymi zębami mlecznymi

Zęby mleczne, czasowe (łac. dentes decidui) – pierwsze pokolenie zębów.

Zęby mleczne człowieka rosną od szóstego (pod koniec) do trzydziestego miesiąca życia. Jest ich razem dwadzieścia (po dziesięć w szczęce i w żuchwie), przy czym w uzębieniu mlecznym nie ma zębów przedtrzonowych. Ze względu na kształt koron i korzeni oraz wykonywaną czynność zęby mleczne dzielą się na trzy grupy: w połowie każdego łuku zębowego są wtedy dwa siekacze, jeden kieł i dwa trzonowce. Ich wypadanie następuje w okresie między szóstym a trzynastym rokiem życia. Pomiędzy szóstym a jedenastym-dwunastym rokiem w jamie ustnej znajdują się zarówno zęby mleczne, jak i stałe. Niekiedy zęby mleczne zostają na całe życie.

Liczba zębów mlecznych

Zęby	Z każdej strony	W każdym łuku zębowym	Razem w szczęce i żuchwie
siekacze	2	4	8
kły	1	2	4
trzonowce	2	4	8
Razem	5	10	20

Erupcja i eksfoliacja

Zęby mleczne ośmioletniego dziecka

Erupcja (wyrzynanie) oraz eksfoliacja (wypadanie) zębów zachodzi u każdego człowieka w określonym dla każdego zęba momencie:

Ząb (w notacji FDI)	Nazwa zęba	Erupcja	Eksfoliacja
51, 61	górne pierwsze siekacze mleczne	mies. 8-12	rż. 6-7.
52, 62	górne drugie siekacze mleczne	mies. 9-13	rż. 7-8.
53, 63	górne kły mleczne	mies. 16-22	rż. 10-12.
54, 64	górne pierwsze trzonowce mleczne	mies. 13-19	rż. 9-11.
55, 65	górne drugie trzonowce mleczne	mies. 25-33	rż. 10-12.
81, 71	dolne pierwsze siekacze mleczne	mies. 6-10	rż. 6-7.
82, 72	dolne drugie siekacze mleczne	mies. 10-16	rż. 7-8.
83, 73	dolne kły mleczne	mies. 17-23	rż. 9-12.
84, 74	dolne pierwsze trzonowce mleczne	mies. 14-18	rż. 9-11.
85, 75	dolne drugie trzonowce mleczne	mies. 23-31	rż. 10-12.

mies. – miesiąc, rż. – rok życia

Różnice między zębami mlecznymi a stałymi

W ogólnych zarysach zęby mleczne przypominają kształtem zęby stałe. Istnieją jednak ogólne i szczególne cechy różniące je.

• Przy szyjce zębów mlecznych znajduje się wałeczek szkliwa otaczający koronę, zwany obręczą zęba (cingulum dentis).
• Korzenie zębów mlecznych są mniejsze i cieńsze niż korzenie zębów stałych, lecz w trzonowcach mlecznych są one szerzej rozstawione.
• Krzywizna korzenia w zębach mlecznych uwidacznia się w stopniu nieznacznym.
• Zęby mleczne w okresie poprzedzającym ich wypadnięcie są rozchwiane. Jest to ruchomość fizjologiczna, występująca na tle resorpcji korzeni. Podobna ruchomość zębów stałych jest objawem patologicznym.

Zobacz też

• difiodontyzm

Bibliografia

• Anatomia, topografia i filogeneza zębów człowieka. Warszawa: Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich, 1956. Brak numerów stron w książce