Zachodni Baray
13°26′00″N 103°48′00″E/13,433333 103,800000| Obiekt z listy światowego dziedzictwa UNESCO | |
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Typ |
kulturowy |
| Spełniane kryterium |
I, II, III, IV[1] |
| Numer ref. | |
| Region[b] |
Azja i Pacyfik |
| Historia wpisania na listę | |
| Wpisanie na listę |
1992 |
Położenie na mapie Kambodży  | |
| 13°26′00″N 103°48′00″E/13,433333 103,800000
| |
Zachodni Baray (khm. បារាយណ៍ខាងលិច) – jeden z dwóch wielkich sztucznych zbiorników wodnych z kompleksu Angkor wpisanych wspólnie na listę światowego dziedzictwa UNESCO, ustanowionej na mocy Konwencji w sprawie ochrony światowego dziedzictwa kulturowego i naturalnego, przyjętej przez UNESCO w 1992 roku na 16 sesji w Santa Fe, Stany Zjednoczone Ameryki 7-14 grudnia[2][3].
Zbiornik został wybudowany w XI wieku n.e. w celu zapewnienia ciągłego zaopatrzenia w świeżą wodę ówczesnej stolicy imperium Kmerów Angkor Wat przez króla Surjawarmana I i jego następcę Udajaditjawarmana II[4][5]. Jego zadziwiające wymiary 7,8 km na 2,1 km są tylko niewiele większe od zbudowanego dwa wieki wcześniej Wschodniego Baray. Obecnie zbiornik jest częściowo osuszony, a jego część jest zagospodarowana pod uprawy ryżu. W czasie użytkowania mógł pomieścić nawet do 53 milionów metrów sześciennych świeżej wody i osiągać głębokość do 4 m[4][6]. Na jego środku zbudowano świątynię Zachodni Mebon[7]. Zachodni Baray był kolejnym wielkim obiektem w rozległym systemie gospodarki wodnej budowanej systematycznie od IX do XVI wieku[8].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ UNESCO: The Criteria for Selection. [dostęp 2020-07-28]. (ang.).
- ↑ Convention concerning the protection of the World Cultural and Natural Heritage. World Heritage Commitee Eighteenth Session. [dostęp 2023-04-14]. (ang.).
- ↑ Angkotr. WWW.UNESCO.ORG. [dostęp 2023-04-14]. (ang.).
- ↑ a b Michael Freeman; Claude Jacques: Ancient Angkor. Bangkok: River Books Press Dist A C, 2009, s. 188. ISBN 974-8225-27-5.
- ↑ Nick Ray, Daniel Robinson: Cambodia. Wyd. 06. Lonely Planet Publications Pty Ltd, 2008, s. 172-173. ISBN 978-1-74104-317-4.
- ↑ Michael Ward, Cristina Poleacovschi, Michael Perez. [https://www.researchgate.net/publication/348934104_Using_AHP_and_Spatial_Analysis_to_Determine_Water_Surface_Storage_Suitability_in_Cambodia Using AHP and Spatial Analysis to Determine Water Surface Storage Suitability in Cambodia]. „Water”. 13, s. 367, 2021.
- ↑ Maurice Glaize: The Monuments of the Angkor Group -the Western Baray. Sajgon: 1944, s. 213.
- ↑ Roland Fletcher, Christophe Pottier, Damian Evans, Matti Kummu. THE DEVELOPMENT OF THE WATER MANAGEMENT SYSTEM OF ANGKOR: A PROVISIONAL MODEL. „Bulletin of the Indo-Pacific Prehistory Association”. 28 (3), s. 57-66, 2008.