Zamieszki ery Jōkyū

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Zamieszki ery Jōkyū 1221
Ilustracja
Go-Toba
Czas

1221

Miejsce

Kioto

Terytorium

Japonia

Wynik

Zwycięstwo Hōjō

Strony konfliktu
Ród Hōjō Cesarz Go-Toba
Dowódcy
Yoshitoki Hōjō
Yasutoki Hōjō
Go-Toba
Siły
nieznane nieznane
Straty
nieznane nieznane
brak współrzędnych

Zamieszki ery Jōkyū lub Shōkyū (jap. 承久の乱 Jōkyū no ran) – wewnętrzny, krótkotrwały (jeden miesiąc) konflikt zbrojny w Japonii w 1221 roku, pomiędzy siłami odsuniętego od władzy cesarza Go-Toba a siogunatem (bakufu) Kamakura, któremu przewodził regent (shikken) Yoshitoki Hōjō, przedstawiciel klanu Hōjō. Decydująca batalia rozegrała się nad rzeką Uji w roku 1221 (była to trzecia bitwa w tym miejscu, po dwóch potyczkach w latach 1180 i 1184 w okresie wojny Gempei).

Na początku XIII w. Go-Toba podjął działania zmierzające do obalenia siogunatu Kamakura. W tym celu pozyskał wsparcie wielkich klasztorów dysponujących siłą militarną oraz sprzymierzeńców z klanu Taira i innych przeciwników politycznych klanów Hōjō i Minamoto. Ten drugi klan – po zwycięskiej dla siebie wojnie Gempei – utworzył w kraju rządy siogunatu.

Gdy Go-Toba uznał, że dysponuje dostatecznymi siłami, rzucił wyzwanie bakufu, ogłaszając Yoshitokiego „osobą poza prawem”. Siogunat zareagował bardzo szybko wysyłając swoje wojska, które po bitwie nad rzeką Uji, zajęły stolicę. Go-Toba został zesłany na jedną z wysp archipelagu Oki, gdzie spędził resztę życia. Podobny los spotkał jego synów: Tsuchimikado i Juntoku. Zamieszki ery Jōkyū podkopały resztki autorytetu cesarskiego. Wzmocniły natomiast realną siłę siogunatu (bakufu)[1].

Wyjaśnienie[edytuj | edytuj kod]

Od chwili osiągnięcia hegemonii przez ród Hōjō, w strukturze władzy powstał system polegający z jednej strony na jej wielokrotnym delegowaniu, a z drugiej na dualizmie polegającym na podziale na sektor cywilny (cesarski) i wojskowy (siogunat). W imieniu cesarza władzę sprawowali regenci sesshō i kampaku, a w imieniu sioguna – regent shikken[2]. Ponadto, obok dworu cesarskiego istniała instytucja ex-cesarzy zwana „rządami cesarskimi z klasztoru”, czyli system insei[3].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Jolanta Tubielewicz: Historia Japonii. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich - Wydawnictwo, 1984, s. 163. ISBN 83-04-01486-6.
  2. Jolanta Tubielewicz: Historia Japonii. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich - Wydawnictwo, 1984, s. 161. ISBN 83-04-01486-6.
  3. Koh Masuda: New Kenkyusha's Japanese-English Dictionary. Tokyo: Kenkyusha Limited, 1991, s. 543. ISBN 4-7674-2015-6.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Jolanta Tubielewicz, Historia Japonii, Zakład Narodowy im. Ossolińskich - Wydawnictwo, Wrocław 1984, ISBN 83-04-01486-6
  • George Sansom, A History of Japan to 1334, Stanford University Press, Stanford 1958