Zdravko Mamić
 Mamić w lutym 2021 roku | |
| Data i miejsce urodzenia |
16 lipiec 1959 |
|---|---|
| Zawód, zajęcie |
dyrektor sportowy |
| Krewni i powinowaci |
Stojko Mamić, Zoran Mamić |
Zdravko Mamić (ur. 16 lipca 1959 w Bjelovarze), chorwacko-bośniacki działacz sportowy i agent. W latach 2003-2016 był prezesem chorwackiego klubu piłkarskiego Dinamo Zagrzeb.
W 2018 roku uznano go za winnego oszustw podatkowych w Chorwacji. Aby uniknąć więzienia, uciekł do sąsiedniej Bośni i Hercegowiny, gdzie od tego czasu ukrywa się przed wymiarem sprawiedliwości.
Wczesne życie[edytuj | edytuj kod]
Mamić urodził się 16 lipca 1959 r. w Bjelovarze w Jugosławii, w rodzinie Hercegowińskich Chorwatów, Josipa i Luciji Mamić, pochodzących odpowiednio z hercegowinskich wiosek Zidine i Bukova Gora. W 1956 roku przenieśli się do Chorwacji w poszukiwaniu pracy. Mamić ma dwójkę braci, starszego Stojko (ur. 1957) i młodszego, Zorana (ur. 1971)[1].
W latach 70. wraz z rodzeństwem, nastoletni Zdravko przeprowadził się z Bjelovaru do Sesvete na przedmieściach Zagrzebia, podczas gdy ich ojciec był gastarbeiterem w Niemczech Zachodnich. W tym czasie Zdravko grał w juniorskich drużynach klubu ze stolicy[2]. W późniejszym okresie należał do ultrasów klubu, Bad Blue Boys[2].
Kariera w piłce nożnej[edytuj | edytuj kod]
W 1995 roku był dyrektorem NK Osijek. Był to sezon w którym ten klub pierwszy raz zagwarantował sobie udział w pucharze UEFA. W 1996 roku został dyrektorem Segesty Sisak a od 1997 do 1999 roku był dyrektorem klubu Croatia Sesvete.[potrzebny przypis]
W 2000 roku został członkiem Zarządu NK Dinamo, a od 2003 roku pełnił funkcję prezesa klubu[potrzebny przypis]. Za jego kadencji Dinamo zdobyło dziewięć mistrzostw (2000, 2003, 2006–2012) oraz osiem Pucharów Chorwacji (2001, 2002, 2004, 2007-2009, 2011 i 2012).
W lutym 2016 r. Mamić złożył rezygnację z funkcji prezesa klubu, ale pozostał w nim jako doradca. 16 marca 2021 złożył rezygnację ze wszystkich stanowisk w klubie[3].
Mamić w latach 2004-2016 był także wiceprezesem Chorwackiego Związku Piłki Nożnej[4].
Oszustwa finansowe[edytuj | edytuj kod]
W 2009 roku Mamić został pozwany przez Eduardo da Silvę za niekorzystny kontrakt, zgodnie z którym musiał płacić rodzinie Mamicia 50% wynagrodzenia przez całą swoją karierę. Silva wygrał sprawę w 2014 roku[5][6].
18 listopada 2015 r. Mamić wraz z pięcioma innymi osobami został aresztowany w związku z nieprawidłowościami transferowymi w Dinamie. Był podejrzany o uchylanie się od płacenia podatków i przekupstwo[7].
W dniu 6 czerwca 2018 roku Mamić został skazany w pierwszej instancji na sześć i pół roku więzienia za oszustwa transferowe związane z transferem Luki Modrića i Dejana Lovrena odpowiednio do Tottenhamu Hotspur i Olympique Lyonnais. Mamić, jego brat Zoran, były dyrektor Dinama Damir Vrbanović i urzędnik skarbowy Milan Pernar zostali uznani winnymi wyłudzenia z budżetu Dinama ponad 15 mln euro a ponadto wyłudzenia z budżetu państwa niezapłaconych podatków na kwotę ponad 1,2 mln euro. Mamić, który dzień wcześniej przekroczył granicę z Bośnią i Hercegowiną nie stawił się na rozprawie sądowej i oświadczył, że nie wróci do Chorwacji[8][9].
Sąd Bośni i Hercegowiny odmówił ekstradycji Mamicia, ponieważ posiada on również obywatelstwo bośniackie[10]. Sąd Najwyższy Chorwacji podtrzymał wyrok w sprawie Mamicia 15 marca 2021 roku[11].
Kontrowersje[edytuj | edytuj kod]
Mamić stał się dobrze znany ze swojego wrogiego zachowania wobec dziennikarzy, włączając w to publiczne incydenty przerywane groźbami przemocy oraz wulgaryzmami o charakterze osobistym i zawodowym[12][13][14][15].
W grudniu 2011 roku niewielka grupa ultrasów Dinama, Bad Blue Boys, wzięła udział w konferencji prasowej, na której skonfrontowała Mamicia z jego „złym zarządzaniem Dinamo Zagrzeb ”[16][17]. Pełniąc funkcję wiceprezesa Dinama Mamić został zatrzymany przez policję[18]. Podczas trzynastoletniej kadencji w Dinamo Zagrzeb, zatrudniał łącznie 15 różnych menedżerów w latach 2003-2016[19]. W dniu 15 marca 2013 r. został aresztowany po słownym ataku na chorwackiego ministra sportu, nauki i edukacji Željko Jovanovicia w programie radiowym[2][20].
Podczas wojny Mamić brał udział w prywatyzacji Česma Wood Industry z Bjelovara[21]. W 2000 roku ustalono, że podejrzane operacje w firmie spowodowały szkody dla budżetu państwa w wysokości 14 milionów kun chorwackich[22], przy jednoczesnym zmniejszeniu o połowę liczby pracowników firmy[23].
Życie prywatne[edytuj | edytuj kod]
Próba zamachu[edytuj | edytuj kod]
W dniu 22 sierpnia 2017 r. Mamić odniósł obrażenia nogi w wyniku zamachu w zasadzce zorganizowanej przez dwóch zamaskowanych sprawców, którzy otworzyli w jego kierunku ogień, gdy wysiadał z pojazdu podczas swojej corocznej wizyty we wsi Zidine niedaleko Tomislavgradu w Bośni i Hercegowinie w rocznicę śmierci jego ojca Josipa[24].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Zdravko Mamić. 2016-12-01. [dostęp 2016-12-01]. (chorw.).
- ↑ a b c a (red.), Dwie twarze Dinama Zagrzeb. Rajska akademia w piekle Mamicia [online], weszlo.com, 15 sierpnia 2014 [dostęp 2023-10-07] (pol.).
- ↑ Mamić podnio ostavku na sve funkcije u Dinamu: "Dinamo možda neće postojati za nekoliko mjeseci!". Gol.hr, 2021-03-16. [dostęp 2021-03-16]. (chorw.).
- ↑ Zdravko Mamic - Profil trenera [online], www.transfermarkt.pl [dostęp 2023-10-07] (pol.).
- ↑ 'The stench of death that was never far away' - Luka Modric's brutal childhood makes his rise to the top all the more remarkable [online], Independent.ie, 4 lipca 2018 [dostęp 2023-10-07] (ang.).
- ↑ https://balkaninsight.com/2015/10/15/mamic-and-politics-keep-fans-out-of-croatian-football-10-14-2015/
- ↑ Dinamo Zagreb's Zdravko Mamic arrested over transfer irregularities
- ↑ a (red.), Cios w chorwackie imperium korupcyjne – Mamić z wyrokiem [online], weszlo.com, 7 czerwca 2018 [dostęp 2023-10-07] (pol.).
- ↑ Kompromitacja wymiaru sprawiedliwości. Chorwacki "król życia i piłki" może uniknąć kary [online], Sport.pl, 11 maja 2021 [dostęp 2023-10-07] (pol.).
- ↑ Vedran Pavlić: Bosnian Court Refuses to Extradite Zdravko Mamić to Croatia. 2018-06-15. [dostęp 2018-06-15]. (ang.).
- ↑ Dinamo Zagreb boss Zoran Mamic quits after jail term for fraud confirmed. BBC, 2021-03-15. [dostęp 2021-03-15].
- ↑ Mamić govori istinu osim kada... ne govori istinu | tportal.hr
- ↑ Zdravko Mamic's being asked about his conflict of interest – YouTube
- ↑ Zdravko Mamić: "Je.. ti Joca Amsterdam mater!" – YouTube
- ↑ YouTube
- ↑ BBB upali na presicu i napali Mamića! – YouTube
- ↑ Dinamo Zagreb president attacked and threatened – Monsters and Critics
- ↑ Dinamo Zagreb director arrested after allegedly brawling with police
- ↑ GNK Dinamo Zagrzeb - Historia kadry trenerskiej [online], www.transfermarkt.pl [dostęp 2023-10-07] (pol.).
- ↑ Mamic To Face Jail After Racist Attack Against Croatian Sports Minister [online], żupania bielowarsko-bilogorskaatia Week, 15 marca 2013 [dostęp 2023-10-07] (ang.).
- ↑ Zdravko Mamić – američki san na hrvatski način
- ↑ Mamiću, gdje si bio '91.? U privatizaciji, ali ne i u ratu
- ↑ Izvješće o obavljenoj reviziji pretvorbe i privatizacije - Drvna industrija Česma, Bjelovar
- ↑ Controversial former Dinamo Zagreb chief Zdravko Mamic wounded in 'assassination attempt'. 2017-07-22. [dostęp 2017-07-22]. (ang.).