Zrywka drewna
Zrywka drewna – czynność transportu drewna okrągłego z miejsca pozyskania (od pnia) do miejsca załadunku, składowania, wstępnej obróbki itp. Jest to najtrudniejsza i najkosztowniejsza faza transportu ze względu na duże rozproszenie surowca drzewnego i niekorzystne warunki przyrodnicze (np. w górach). Ze względu na rodzaj użytej siły, zrywkę można podzielić na:
- ręczną, w tym ręczną grawitacyjną polegającą na zsuwaniu drewna po stoku,
- wykonywaną przy pomocy zwierząt: końmi – konną (w innych krajach również słoniami),
- grawitacyjną:
- przy użyciu ryz (ziemnych, lodowych, śniegowych, drewnianych, plastikowych, metalowych),
- przy użyciu ślizgów (najczęściej drucianych, kolejką Szotkowskiego),
- mechaniczną wykonywaną:
- pojazdami mechanicznymi:
- ciągnikami rolniczymi (uniwersalnymi),
- ciągnikami specjalistycznymi:
- skiderami (skidderami),
- forwarderami,
- wciągarkami,
- kolejkami linowymi,
- rzadko również sterowcami, balonami lub helikopterami.
- pojazdami mechanicznymi:
Ze względu na sposób transportowania drewna zrywkę dzieli się na:
- wleczoną – kiedy praktycznie cała długość zrywanej drewna dotyka do ziemi (ściółki),
- półpodwieszoną – kiedy najczęściej odziomek jest podniesiony do góry a wierzchołek ciągnie się po ziemi,
- podwieszoną – kiedy drewno nie ma kontaktu z glebą,
- nasiębierną – kiedy drewno jest załadowane na specjalistyczny ciągnik zrywkowy forwarder i nie ma ono kontaktu z ziemią i tym samym ogranicza uszkodzenie powierzchni gleby jedynie do zniszczeń powodowanych przez koła ciągnika (ugniatanie gleby).
Zrywka wleczona występuje najczęściej przy wykorzystaniu koni, ciągników rolniczych, wciągarek. W przypadkach tych jest możliwa modyfikacja zmniejszająca występujące opory – po zastosowaniu specjalistycznych urządzeń. Zrywkę półpodwieszoną wykonują skidery, podwieszoną – forwardery. Przy wykorzystaniu zrywki kolejkami linowymi może wystąpić każda z wymienionych sytuacji.
-
Przygotowane drewno do transportu
-
Dwukółka – historyczne urządzenie do zrywki drewna
-
Urządzenie wspomagające zrywkę ręczną
-
Zrywka podwieszona (nasiębierna) przy użyciu forwardera
Zrywka bardzo często wywiera negatywny wpływ na środowisko. Szczególnie zrywka wleczona – powoduje przemieszczanie powierzchniowych partii gleby, przyspieszenie procesów erozji stokowej, niszczenie runa leśnego itp.
Literatura
[edytuj | edytuj kod]- Zbigniew Laurow: Pozyskiwanie drewna i podstawowe wiadomości o jego przerobie. Warszawa: Wydaw. SGGW, 1999. ISBN 83-7244-026-3.
- Marian Kubiak: Transport leśny. Poznań: Wydaw. Akademii Rolniczej im. Augusta Cieszkowskiego, 1998. ISBN 83-7160-119-0.