Łomnicka Przełęcz
 Łomnicka Przełęcz widziana z okolic Łomnickiego Stawu | |
| Państwo | |
|---|---|
| Wysokość |
2189 m n.p.m. |
| Pasmo | |
| Sąsiednie szczyty | |
Położenie na mapie Tatr  | |
Położenie na mapie Karpat  | |
 49°11′21,7″N 20°13′00,1″E/49,189361 20,216694
| |
.JPG)
Łomnicka Przełęcz (słow. Lomnické sedlo, niem. Lomnitzer Sattel, węg. Lomnici-nyereg[1]) – przełęcz położona na wysokości 2190[2] lub 2189[3] m n.p.m., pomiędzy Łomnicką Kopą a Wielką Łomnicką Basztą w bocznej grani odchodzącej na południe w wierzchołku Łomnicy od długiej południowo-wschodniej grani Wyżniego Baraniego Zwornika[3]. Jest to jedna z najliczniej odwiedzanych przełęczy słowackich Tatr Wysokich, z racji swojej bardzo łatwej dostępności (prowadzi na nią wyciąg krzesełkowy znad Łomnickiego Stawu). Z przełęczy poprowadzony jest stok narciarski, który biegnie zboczem Łomnickiej Grani. Z Łomnickiej Przełęczy można dostać się na Łomnicę, jednak jest to ścieżka nieznakowana, dostępna jedynie z uprawnionym przewodnikiem[4].
Topografia
[edytuj | edytuj kod]Zbocze zbiegające na wschód w stronę Doliny Łomnickiej nazywane jest Łomnickim Polem, natomiast w przeciwnym kierunku do Wielkiego Łomnickiego Ogrodu w Dolinie Małej Zimnej Wody z przełęczy opada Łomnicki Żleb. Odcinek grani na południe od przełęczy nosi nazwę Łomnickiej Grani, a znajdują się w niej kolejno:
- Wielka Łomnicka Baszta, Łomnicka Strażnica[4] (Veľká Lomnická veža, 2215 m),
- Wyżni Myśliwski Przechód (Vyšný Poľovnický priechod),
- Myśliwska Czuba (Poľovnický hrb),
- Myśliwska Przełęcz (Poľovnické sedlo),
- Mała Łomnicka Baszta (Veľký Lomnický hrb, 2081 m),
- Niżni Myśliwski Przechód (Nižný Poľovnický priechod),
- Zadnia Łomnicka Czuba (Prostredný Lomnický hrb, 1792 m),
- Skrajna Łomnicka Czuba (Lomnický hrb, 1604 m),
- Łomnicka Kazalnica (Lomnická kazateľnica, 1529 m)[3][5].
Historia
[edytuj | edytuj kod]Pierwsze wejścia turystyczne:
- Robert Townson i dwóch myśliwych ze spiskiej wsi Stara Leśna, 17 sierpnia 1793 r. – letnie,
- Franz Dénes, 5 lutego 1882 r. – zimowe[3].
Pierwszą kolejką prowadzącą w rejon Łomnickiej Grani był wyciąg krzesełkowy wybudowany w latach 1957–59, wyprowadzający znad Łomnickiego Stawu pod szczyt Wielkiej Łomnickiej Baszty[3]. Wyciąg został otwarty przede wszystkim dla narciarzy, okazał się jednak niewystarczający na ich potrzeby – stąd został zastąpiony od sezonu 1978/79 obecną kolejką krzesełkową, której górna stacja jest położona na wysokości 2196 m, nieco powyżej przełęczy na zboczu Łomnickiej Kopy[4].
W okolicy przełęczy, na zachodnich stokach Wielkiej Łomnickiej Baszty, w 1968 r. wybudowano na potrzeby filmu Medená veža mały domek, który później oddano do dyspozycji TANAP-u[3].
Dawniej Łomnicką Przełęcz nazywano też Łomnickim Ramieniem[3].
Szlaki turystyczne
[edytuj | edytuj kod]
– zielony szlak od Łomnickiego Stawu na Łomnicką Przełęcz (ten fragment nieczynny od 1990 r., zamiast pieszo pokonuje się go kolejką[4]), dalej od Łomnickiej Przełęczy biegnie wzdłuż Łomnickiej Grani na Wielką Łomnicką Basztę
- Czas przejścia z przełęczy na Wielką Łomnicką Basztę: 15 min, ↑ 15 min[6]
Łomnicka Przełęcz stanowi punkt, przez który wiodą najprostsze nieznakowane drogi na Łomnicę. Nie jest ona natomiast dobrym połączeniem sąsiednich dolin – dogodniejsze jest przejście Magistralą Tatrzańską[3].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Zofia Radwańska-Paryska, Witold Henryk Paryski: Wielka encyklopedia tatrzańska. Poronin: Wydawnictwo Górskie, 2004. ISBN 83-7104-009-1.
- ↑ Jarosław Januszewski, Grzegorz Głazek, Witold Fedorowicz-Jackowski: Tatry i Podtatrze, atlas satelitarny 1:15 000. Warszawa: GEOSYSTEMS Polska Sp. z o.o., 2005, s. 124. ISBN 83-909352-2-8.
- ↑ a b c d e f g h Witold Henryk Paryski: Tatry Wysokie. Przewodnik taternicki. Część XXI. Klimkowa Przełęcz – Łomnicka Grań. Warszawa: Sport i Turystyka, 1977, s. 183–194.
- ↑ a b c d Józef Nyka: Tatry słowackie. Przewodnik. Wyd. VI. Latchorzew: Trawers, 2008, s. 137–138. ISBN 978-83-60078-05-1.
- ↑ Endre Futó: Tatry Wysokie. Czterojęzyczny słownik nazw geograficznych. [dostęp 2013-08-17].
- ↑ Tomasz Nodzyński, Marta Cobel-Tokarska: Tatry Wysokie i Bielskie: polskie i słowackie. Warszawa: ExpressMap, 2007. ISBN 978-83-60120-88-0.