Łękuk (jezioro w gminie Kruklanki)
54°07′34″N 22°01′37″E/54,126111 22,026944
| Położenie | |
| Państwo | |
|---|---|
| Region | |
| Wysokość lustra |
127,4 m n.p.m. |
| Morfometria | |
| Powierzchnia |
20,7 ha |
| Wymiary • max długość • max szerokość |
|
| Głębokość • średnia • maksymalna |
|
| Długość linii brzegowej |
1 300 m |
| Objętość |
957,4 tys. m³ |
| Hydrologia | |
| Klasa czystości wody |
II (1993) |
| Rzeki zasilające |
Dopływ z jez. Łękuk |
| Rzeki wypływające |
Dopływ z jez. Łękuk |
Położenie na mapie gminy Kruklanki  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego  | |
Położenie na mapie powiatu giżyckiego  | |
| 54°07′34″N 22°01′37″E/54,126111 22,026944
| |
Łękuk – jezioro w Polsce w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie giżyckim, w gminie Kruklanki[1].
Położenie[edytuj | edytuj kod]
Jezioro leży na Pojezierzu Mazurskim[2], w mezoregionie Puszczy Boreckiej[3], w dorzeczu Sapina–Węgorapa–Pregoła[4]. Znajduje się około 5 km w kierunku wschodnim od jeziora Gołdapiwo. W okolicach brzegów położone są miejscowości Łękuk Wielki, Diabla Góra i Jeleni Róg[5]. Od strony wschodniej wpływa niewielki ciek wodny o nazwie Dopływ z jez. Łękuk, wypływa na północy w kierunku jeziora Żabinki[6]. W sumie jezioro zasilają cztery dopływy[7]. Powierzchnia całkowita zlewni wynosi 13,5 km²[7].
Brzegi są strome i wysokie od północy oraz zachodu. W otoczeniu znajdują się łąki, pola i lasy. Jezioro stanowi skraj Puszczy Boreckiej, a jego typ określa się jako leszczowy[4].
Jezioro leży na terenie obwodu rybackiego jeziora Łękuk w zlewni rzeki Węgorapa – nr 14[8]. Znajduje się na terenie Obszaru Chronionego Krajobrazu Puszczy Boreckiej o łącznej powierzchni 22 860,9 ha[9].
Morfometria[edytuj | edytuj kod]
Według danych Instytutu Rybactwa Śródlądowego powierzchnia zwierciadła wody jeziora wynosi 20,7 ha. Średnia głębokość zbiornika wodnego to 4,6 m, a maksymalna – 12,5 m. Lustro wody znajduje się na wysokości 127,4 m n.p.m. Objętość jeziora wynosi 957,4 tys. m³. Maksymalna długość jeziora to 670 m a szerokość 500 m. Długość linii brzegowej wynosi 1 300 m[4].
Inne dane uzyskano natomiast poprzez planimetrię jeziora na mapach w skali 1:50 000 według Państwowego Układu Współrzędnych 1965, zgodnie z poziomem odniesienia Kronsztadt. Otrzymana w ten sposób powierzchnia zbiornika wodnego to 21,0 ha, a wysokość bezwzględna lustra wody – 127,3 m n.p.m.[2]
Jakość wody[edytuj | edytuj kod]
Łękuk jest jeziorem eutroficznym o dużej podatności na degradację, ale o stosunkowo mało zaawansowanym stopniu eutrofizacji[7].
Przed przyjęciem ramowej dyrektywy wodnej Łękuk wchodził w skład reperowej sieci monitoringu[10]. Według badań z roku 1983 wartości wskaźników czystości wód zgodnie z ówczesnymi kryteriami klasyfikacji dały ostatecznie drugą klasę czystości. Niektóre parametry dawały klasę niższą, zwłaszcza azot i fosfor, inne wyższą. Woda jeziora ma zauważalne zabarwienie (od 30 mgPt/dm³ przy powierzchni do ponad 30 mgPt/dm³ nad dnem), co wynika głównie z dużej zawartości żelaza. Substancje humusowe też mają na to wpływ, jednak jest ich stosunkowo mało, co przy dość dużej zawartości wapnia (32–45 mg/dm³), sprawia, że woda jeziora jest zasadowa[7]. Zgodnie z badaniem z 1993 roku również przyznano akwenowi II klasę czystości[2].
Przyroda[edytuj | edytuj kod]
W skład roślinności zanurzonej wchodzą m.in. jaskier krążkolistny i grzybienie białe. Wokół brzegów dominuje pałka szerokolistna i tatarak[4]. Ze względu na stosunkowo niedużą żyzność, fitoplankton osiąga niedużą biomasę, a dominują w nim bruzdnice, zwłaszcza Ceratium hirindinella oraz zielenice, zwłaszcza Oedogonium. Zarówno fitoplankton, jak i zooplankton jest stosunkowo mało bogaty gatunkowo[7].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Nazewnictwo geograficzne Polski. Tom 1. Hydronimy. Część 2. Wody stojące, Ewa Wolnicz-Pawłowska, Jerzy Duma, Janusz Rieger, Halina Czarnecka (oprac.), Warszawa: Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 2006 (seria Nazewnictwo Geograficzne Polski), s. 190, ISBN 83-239-9607-5.
- ↑ a b c Adam Choiński, Katalog Jezior Polski, Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM, 2006, s. 349, ISBN 83-232-1732-7, OCLC 169954726.
- ↑ Roman Zielony, Alina Kliczkowska: Regionalizacja przyrodniczo-leśna Polski 2010. Warszawa: Centrum Informacyjne Lasów Państwowych, 2012. ISBN 978-83-61633-62-4.
- ↑ a b c d Jerzy Waluga, Henryk Chmielewski, Wielkie Jeziora Mazurskie. Północ, Olsztyn: Instytut Rybactwa Śródlądowego, 1999 (Przewodniki wędkarskie; 6), ISBN 83-87506-16-8, OCLC 749533945.
- ↑ Główny Urząd Geodezji i Kartografii: Geoportal 2 iMap ORTO. geoportal.gov.pl. [dostęp 2017-03-26].
- ↑ Dopływ z jez. Łękuk >> Moduł: Obszary Dorzeczy (wynik wyszukiwania). Krajowy Zarząd Gospodarki Wodnej. [dostęp 2017-03-26].
- ↑ a b c d e Dorota Cydzik, Hanna Soszka: Atlas stanu czystości jezior Polski badanych w latach 1979-1983. Warszawa: Wydawnictwo Geologiczne, 1988, s. 300-303. ISBN 83-220-0338-2.
- ↑ Dyrektor Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Warszawie: Obwieszczenie nr 3/2016 Dyrektora Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Warszawie z dnia 30 września 2016 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia w sprawie ustanowienia obwodów rybackich na publicznych śródlądowych wodach powierzchniowych płynących. edziennik.mazowieckie.pl, 30 września 2016. [dostęp 2020-02-17].
- ↑ Dyrektor Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Warszawie: Rozporządzenie Nr 132 Wojewody Warmińsko-Mazurskiego z dnia 12 listopada 2008 r. w sprawie Obszaru Chronionego Krajobrazu Puszczy Boreckiej. Dziennik Urzędowy Województwa Warmińsko-Mazurskiego, 20 listopada 2016. [dostęp 2017-03-26].
- ↑ Hanna Soszka: Analiza zmian stanu wód jezior reperowych badanych w latach 1999-2007. Główny Inspektorat Ochrony Środowiska. [dostęp 2017-04-03].