Tarantula ukraińska: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
LiveRC: Anulowanie modyfikacji użytkownika 93.157.118.52; cofnięcie do wersji autora PMG
rozbudowa
Linia 1: Linia 1:
{{Zwierzę infobox
{{Zwierzę infobox
|Nazwa zwyczajowa = Tarantula ukraińska
| nazwa zwyczajowa = Tarantula ukraińska
|Łacińska = ''Lycosa singoriensis''
| łacińska = ''Lycosa singoriensis''
|Zoolog = [[Erich Laxmann|Laxmann]], 1770
| zoolog = [[Erich Laxmann|Laxmann]], 1770
| grafika = LycosaSingoriensisAndChildren.jpg
|Obrazek =
| opis = Samica z młodymi
|Opis_obrazka =
| typ = [[stawonogi]]
|Podkrólestwo =
| podtyp = [[szczękoczułkowce]]
|Nadtyp =
|Typ = [[stawonogi]]
| gromada = [[pajęczaki]]
|Podtyp = [[szczękoczułkowce]]
| rząd = [[pająki]]
| rodzina = [[pogońcowate]]
|Nadgromada =
|Gromada = [[pajęczaki]]
| rodzaj = ''[[Lycosa]]''
| gatunek = '''tarantula ukraińska'''
|Podgromada =
| wikispecies = Lycosa singoriensis
|Szczep =
| commons = Category:Lycosa singoriensis
|Nadrząd =
|Rząd = [[pająki]]
|Podrząd = [[Opisthothelae]]
|Nadrodzina =
|Rodzina = [[pogońcowate]]
|Podrodzina =
|Plemię =
|Podplemię =
|Rodzaj = ''[[Lycosa]]''
|Gatunek = tarantula ukraińska
|Podgatunek =
|Status_IUCN =
|Podgatunki =
|Mapa =
|Opis_mapy =
|Uwagi =
|Wikispecies =
|Commons =
}}
}}
'''Tarantula ukraińska''' (''Lycosa singoriensis'') – [[gatunek (biologia)|gatunek]] dużego [[pająki|pająka]] z rodziny [[pogońcowate|pogońcowatych]] (Lycosidae).
'''Tarantula ukraińska''' (''Lycosa singoriensis'') – [[gatunek (biologia)|gatunek]] dużego [[pająki|pająka]] z rodziny [[pogońcowate|pogońcowatych]] (Lycosidae).


=== Opis ===
=== Morfologia ===
Tarantula ukraińska jest jednym z największych przedstawicieli pogońcowatych – dorosłe samice mierzą 28–40 mm długości (bez odnóży) i ważą od 2,6 do 7 g<ref name=Liuetal>{{Cytuj pismo |autor=Liu ZH, Qian W, Li J, Zhang Y, Liang S |tytuł=Biochemical and pharmacological study of venom of the wolf spider ''Lycosa singoriensis'' |czasopismo=Journal of Venomous Animals and Toxins including Tropical Diseases |wolumin=15 |wydanie=1 |strony=79–92 |rok=2009 |doi=10.1590/S1678-91992009000100008 |język=en}}</ref>. Jest największym pająkiem występującym w [[Europa Środkowa|Europie Środkowej]]<ref name=ZM98>{{Cytuj książkę |nazwisko r=Zulka |imię r=Klaus Peter |nazwisko2 r=Milasowszky |imię2 r=Norbert |rozdział=Conservation problems in the Neusiedler See–Seewinkel National Park, Austria: an arachnological perspective |adres rozdziału=http://www.european-arachnology.org/proceedings/17th/44Zulka.pdf |tytuł=Proceedings of the 17th European Colloquium of Arachnology, Edinburgh 1997 |nazwisko=Selden (red.) |imię=Paul |język=en}}</ref>. Aparat jadowy składa się z pary gruczołów jadowych i masywnych [[szczękoczułki|szczękoczułków]] zbudowanych z grubej podstawy i ruchomych pazurów jadowych<ref name=Yigitetal>{{Cytuj pismo |autor=Yigit N, Bayram A, Danisman T, Sancak Z, Tel MG |tytuł=Morphological characterization of the venom apparatus in the wolf spider ''Lycosa singoriensis'' (Laxmann, 1770) |czasopismo=Journal of Venomous Animals and Toxins including Tropical Diseases |wolumin=15 |wydanie=1 |strony=146–156 |rok=2009 |doi=10.1590/S1678-91992009000100013 |język=en}}</ref>.
Jeden z największych przedstawicieli pogońcowatych. Osiąga długość nawet 40 mm, przy czym samice są nieco większe od samców. Ubarwiony jest szaro-brązowo w maskujące prążki i pasy.


=== Siedliska ===
=== Etologia ===
Tarantula ukraińska żyje w norach o średnicy 2–4 cm i długości 30–60 cm, wyłożonych [[nić pajęcza|nicią pajęczą]]. Wejście do nory często również pokryte jest [[oprzęd]]em. W dzień pająk przebywa na dnie nory, zaś nocą czyha na ofiarę przy wejściu. Po upolowaniu zdobyczy zaciąga ją w głąb tunelu. Tarantule ukraińskie są agresywnymi pająkami – notowano przypadki ukąszeń ludzi i innych zwierząt. Ukąszenia wywołują widoczne efekty, takie jak zaczerwienienie i ból w okolicach miejsca ukąszenia<ref name=Liuetal/>. Ze względu na duże rozmiary pazurów jadowych tarantul ukraińskich ich ugryzienie jest bolesne, a ślady po nim – widoczne<ref name=Yigitetal/>.
Zamieszkuje suche łąki, murawy, pastwiska, kamieniste nieużytki wszędzie w ciepłych regionach. Buduje długie (do 30 cm), lejkowate rurki mieszkalne wydrążone zazwyczaj pionowo lub ukośnie w podłożu.

=== Pożywienie ===
Jak większość pająków tarantule żywią się głównie [[owady|owadami]] i innymi niewielkimi bezkręgowcami, jednak ze względu na swoje rozmiary są w stanie zabić nawet małe kręgowce. Nie budują [[nić pajęcza|sieci łownych]], lecz polują aktywnie.


=== Występowanie ===
=== Występowanie ===
''Lycosa singoriensis'' jest gatunkiem szeroko rozprzestrzenionym od [[Chińska Republika Ludowa|Chin]] do środkowej Europy<ref name=Liuetal/><ref name=Yigitetal/>. Najbardziej na zachód wysunięty punkt jego [[zasięg (biogeografia)|zasięgu występowania]] znajduje się we wschodniej [[Austria|Austrii]]<ref name=ZM98/>. Po wycofaniu się [[lodowiec|lodowców]] zaczął [[dyspersja (biologia)|rozprzestrzeniać się]] na tereny Europy Środkowej – w połowie XVIII wieku dotarł do [[Węgry|Węgier]], a w połowie XX wieku do [[Morawy|Moraw]]. W latach 60. XX wieku proces ten ustał, a zasięg występowania tarantuli ukraińskiej nieco się zmniejszył<ref name=atypus>{{Cytuj stronę |url=http://www.atypus.estranky.cz/clanky/historie-pozorovani-nekterych-mimoradnych-nalezu-na-uzemi-cr/lycosa-singoriensis |tytuł=Čeleď Lycosidae, ''Lycosa singoriensis'' – rozšíření |opublikowany=Bionomie a faunistika řádu Araneae |język=cs |data dostępu=4 grudnia 2009}}</ref>.
Zasięg występowania ''Lycosa singoriensis'' obejmuje niemal cały teren od [[Chiny|Chin]] do [[Europa Środkowa|Europy Środkowej]] i [[Europa Wschodnia|Wschodniej]]. Najbliższe stanowiska tego pająka znajdują się w [[Czechy|Czechach]] oraz na [[Słowacja|Słowacji]] i [[Ukraina|Ukrainie]]. Gatunek ten rozszerza jednak swój [[zasięg (biogeografia)|obszar występowania]] w kierunkach północnym i zachodnim, więc nie jest wykluczone, iż również w [[Polska|Polsce]] można już spotkać jego przedstawicieli.

Mimo dużych rozmiarów tarantuli ukraińskiej jej ukąszenie nie jest niebezpieczne dla zdrowego, dorosłego człowieka.


{{Przypisy|stopień= ===}}
== Bibliografia ==
{{Bibliografia start}}
# {{Cytuj książkę | tytuł=Welche Spinne ist das? Die bekanntesten Arten Mitteleuropas| nazwisko=Baehr | imię=Barbara | nazwisko2=Baehr | imię2=Martin | data=1987 | wydawca=Franck-Kosmos Verlags-GmbH & Co. KG | miejsce=Stuttgart | isbn=978-83-7073-635-4 | strony=99}}
{{Bibliografia stop}}


[[Kategoria:Pogońcowate]]
[[Kategoria:Pogońcowate]]
Linia 57: Linia 32:
[[cs:Slíďák tatarský]]
[[cs:Slíďák tatarský]]
[[hu:Szongáriai cselőpók]]
[[hu:Szongáriai cselőpók]]
[[sk:Strehúň škvrnitý]]

Wersja z 21:29, 4 gru 2009

Tarantula ukraińska
{{{nazwa łacińska}}}[1]
Laxmann, 1770
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

stawonogi

Podtyp

szczękoczułkowce

Gromada

pajęczaki

Rząd

pająki

Rodzina

pogońcowate

Rodzaj

Lycosa

Gatunek

tarantula ukraińska

Tarantula ukraińska (Lycosa singoriensis) – gatunek dużego pająka z rodziny pogońcowatych (Lycosidae).

Morfologia

Tarantula ukraińska jest jednym z największych przedstawicieli pogońcowatych – dorosłe samice mierzą 28–40 mm długości (bez odnóży) i ważą od 2,6 do 7 g[2]. Jest największym pająkiem występującym w Europie Środkowej[3]. Aparat jadowy składa się z pary gruczołów jadowych i masywnych szczękoczułków zbudowanych z grubej podstawy i ruchomych pazurów jadowych[4].

Etologia

Tarantula ukraińska żyje w norach o średnicy 2–4 cm i długości 30–60 cm, wyłożonych nicią pajęczą. Wejście do nory często również pokryte jest oprzędem. W dzień pająk przebywa na dnie nory, zaś nocą czyha na ofiarę przy wejściu. Po upolowaniu zdobyczy zaciąga ją w głąb tunelu. Tarantule ukraińskie są agresywnymi pająkami – notowano przypadki ukąszeń ludzi i innych zwierząt. Ukąszenia wywołują widoczne efekty, takie jak zaczerwienienie i ból w okolicach miejsca ukąszenia[2]. Ze względu na duże rozmiary pazurów jadowych tarantul ukraińskich ich ugryzienie jest bolesne, a ślady po nim – widoczne[4].

Występowanie

Lycosa singoriensis jest gatunkiem szeroko rozprzestrzenionym od Chin do środkowej Europy[2][4]. Najbardziej na zachód wysunięty punkt jego zasięgu występowania znajduje się we wschodniej Austrii[3]. Po wycofaniu się lodowców zaczął rozprzestrzeniać się na tereny Europy Środkowej – w połowie XVIII wieku dotarł do Węgier, a w połowie XX wieku do Moraw. W latach 60. XX wieku proces ten ustał, a zasięg występowania tarantuli ukraińskiej nieco się zmniejszył[5].

  1. {{{nazwa łacińska}}}, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. a b c Liu ZH, Qian W, Li J, Zhang Y, Liang S. Biochemical and pharmacological study of venom of the wolf spider Lycosa singoriensis. „Journal of Venomous Animals and Toxins including Tropical Diseases”. 15 (1), s. 79–92, 2009. DOI: 10.1590/S1678-91992009000100008. (ang.). 
  3. a b Klaus Peter Zulka, Norbert Milasowszky: Conservation problems in the Neusiedler See–Seewinkel National Park, Austria: an arachnological perspective. W: Paul Selden (red.): Proceedings of the 17th European Colloquium of Arachnology, Edinburgh 1997. (ang.).
  4. a b c Yigit N, Bayram A, Danisman T, Sancak Z, Tel MG. Morphological characterization of the venom apparatus in the wolf spider Lycosa singoriensis (Laxmann, 1770). „Journal of Venomous Animals and Toxins including Tropical Diseases”. 15 (1), s. 146–156, 2009. DOI: 10.1590/S1678-91992009000100013. (ang.). 
  5. Čeleď Lycosidae, Lycosa singoriensis – rozšíření. Bionomie a faunistika řádu Araneae. [dostęp 4 grudnia 2009]. (cz.).
Błąd w przypisach: Znacznik <ref> o nazwie „stopień”, zdefiniowany w <references>, nie był użyty wcześniej w treści.
BŁĄD PRZYPISÓW