Caerostris darwini: Różnice pomiędzy wersjami

*Caerostris darwini*
	Caerostris darwini
	Kuntner i Agnarsson, 2010
	; Caerostris darwini (widok od strony brzusznej) przędący nić
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	stawonogi
Podtyp	szczękoczułkowce
Gromada	pajęczaki
Rząd	pająki
Rodzina	krzyżakowate
Rodzaj	Caerostris
Gatunek	C. darwini
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Przeglądaj historię interaktywnie

[wersja przejrzana]

← poprzednia edycja następna edycja →

Usunięta treść Dodana treść

WizualnieWikikod

Jednokolumnowy

Wersja z 19:58, 11 lis 2011

Caerostris darwini – gatunek pająka z rodziny krzyżakowatych (Araneidae) występującego na Madagaskarze. Przędzie bardzo wytrzymałe nici, z których buduje duże sieci.

Budowa

Ogólną budową C. darwini przypomina niektóre inne gatunki z rodzaju Caerostris: C. vicina, C. sexcuspidata i C. extrusa. Samice różnią się od samic innych Caerostris z tropikalnej Afryki budową płytki płciowej, a samce – budową narządów kopulacyjnych. Samice są znacznie większe od samców: osiągają długość do 22 mm, podczas gdy samce mierzą ok. 6 mm. Spodnia strona ciała jest czarna u samic i czerwona lub brązowa u samców, u obu płci głowotułów, odwłok i odnóża (u samców tylko ich dystalne części) białawe ze względu na zabarwienie szczecinek. Uda samców jaskrawo czerwone i nagie^[2].

Biologia i ekologia

W przeciwieństwie do niektórych Caerostris, C. darwini całe życie spędzają w sieci, którą budują nad wodą. Żywią się przeważnie stosunkowo niewielkimi owadami, takimi jak pszczoły i ważki. Obserwowano też kilkadziesiąt jętek schwytanych w sieć, krępowanych nicią po kilka osobników, a następnie zjadanych^[2]. Nie zaobserwowano schwytanych w sieć kręgowców; Gregorič i współpracownicy spekulują, że masowe pojawy owadów wodnych mogą być dla pająków analogiczne do pojedynczego schwytania dużej zdobyczy^[3]. Wiele zdobyczy pająków stanowiło obiekt kleptopasożytnictwa ze strony różnych gatunków muchówek, a niekiedy również niektórych pająków z grupy Argyrodinae należącej do omatnikowatych^[2].

Prawdopodobnie koewolucja cech behawioralnych, ekologicznych i biomateriałowych umożliwiła C. darwini zajęcie wyjątkowej wśród pająków niszy ekologicznej^[4].

Budowa kokonu C. darwini różni się od występującej u innych krzyżakowatych – kształtem przypomina on hantle. Jest przymocowywany do liści z dala od wody, jednak w pobliżu miejsca przyczepu nici do podłoża^[2].

Nici przędne i sieć

Sieć C. darwini nie różni się kształtem od sieci budowanych przez inne krzyżakowate. Jest od nich jednak znacznie większa – ich powierzchnia waha się od 1900 do 28 000 cm², co czyni z C. darwini pająka budującego największe sieci na świecie. Pomosty z nici, rozpinane nad rzekami lub jeziorami, mogą osiągać nawet 25 m długości^[2]. Zerwaniu sieci zapobiega bardzo duża wytrzymałość nici – nie ulegają one zerwaniu przy energii 350 MJ/m³, a niektóre próbki wytrzymują nawet 520 MJ/m³. Nici C. darwini cechują się dwukrotnie większą wytrzymałością niż którakolwiek z pozostałych znanych nici przędnych i dziesięciokrotnie większą niż Kevlar, są też najwytrzymalszym znanym biomateriałem. Umożliwiają C. darwini dostęp do siedlisk i pożywienia, z którego inne pająki nie mogą korzystać. Prawdopodobnie zdolność do przędzenia tak wytrzymałych nici wyewoluowała u Caerostris, gdy zaczęły one zasiedlać nadwodne siedliska^[5].

Sekwencja zachowań występujących u C. darwini przy tworzeniu sieci jest unikatowa, niektóre z nich występują tylko u tego gatunku. Pająki wypuszczają z kądziołków przędnych duże ilości przędzy, która, zwiewana przez wiatr, przyczepia się po drugiej stronie zbiornika wodnego, tworząc pomost. Obszar łowny sieci budują poniżej pomostu, co odróżnia je od innych pająków sieciowych, u których pomost wchodzi w skład obszaru łownego. Promienie w dolnej części sieci są pojedyncze, a w górnej podwojone – występowanie dwóch rodzajów promieni w jednej sieci także odróżnia C. darwini od innych pająków^[4].

Historia odkryć

Caerostris darwini został opisany w 2010 roku przez Matjaža Kuntnera i Ingiego Agnarssona. Wstępny opis gatunku przygotowano 24 listopada 2009 roku, w sto pięćdziesiątą rocznicę wydania książki O powstawaniu gatunków Karola Darwina, którego honoruje epitet gatunkowy (na 2009 rok przypadała także dwusetna rocznica jego narodzin)^[2].

Holotypem jest samiec, a paratypami samiec i samica przechowywane w Muzeum Historii Naturalnej w Waszyngtonie^[2].

↑ Caerostris darwini, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g Matjaž Kuntner, Ingi Agnarsson. Web gigantism in Darwin's bark spider, a new species from Madagascar (Araneidae: Caerostris). „Journal of Arachnology”. 38 (2), s. 346–356, 2010. DOI: 10.1636/B09-113.1. (ang.).
↑ Matjaž Gregorič, Ingi Agnarsson, Todd A. Blackledge, Matjaž Kuntner. Darwin's bark spider: giant prey in giant orb webs (Caerostris darwini, Araneae: Araneidae)?. „Journal of Arachnology”. 39 (2), s. 287–295, 2011. DOI: 10.1636/CB10-95.1. (ang.).
↑ ^a ^b Matjaž Gregorič, Ingi Agnarsson, Todd A. Blackledge, Matjaž Kuntner. How did the spider cross the river? Behavioral adaptations for river-bridging webs in Caerostris darwini (Araneae: Araneidae). „PLoS ONE”. 6 (10): e26847, 2011. DOI: 10.1371/journal.pone.0026847. (ang.).
↑ Ingi Agnarsson, Matjaž Kuntner, Todd A. Blackledge. Bioprospecting finds the toughest biological material: extraordinary silk from a giant riverine orb spider. „PLoS ONE”. 5 (9): e11234, 2010. DOI: 10.1371/journal.pone.0011234. (ang.).

Błąd w przypisach: Znacznik <ref> o nazwie „stopień”, zdefiniowany w <references>, nie był użyty wcześniej w treści.

BŁĄD PRZYPISÓW

{{Przypisy}} Nieprawidłowe pola: przypisy.

[itis-1] Caerostris darwini, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[joa10-2] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g Matjaž Kuntner, Ingi Agnarsson. Web gigantism in Darwin's bark spider, a new species from Madagascar (Araneidae: Caerostris). „Journal of Arachnology”. 38 (2), s. 346–356, 2010. DOI: 10.1636/B09-113.1. (ang.).

[joa11-3] Matjaž Gregorič, Ingi Agnarsson, Todd A. Blackledge, Matjaž Kuntner. Darwin's bark spider: giant prey in giant orb webs (Caerostris darwini, Araneae: Araneidae)?. „Journal of Arachnology”. 39 (2), s. 287–295, 2011. DOI: 10.1636/CB10-95.1. (ang.).

[plos11-4] Matjaž Gregorič, Ingi Agnarsson, Todd A. Blackledge, Matjaž Kuntner. How did the spider cross the river? Behavioral adaptations for river-bridging webs in Caerostris darwini (Araneae: Araneidae). „PLoS ONE”. 6 (10): e26847, 2011. DOI: 10.1371/journal.pone.0026847. (ang.).

[plos10-5] Ingi Agnarsson, Matjaž Kuntner, Todd A. Blackledge. Bioprospecting finds the toughest biological material: extraordinary silk from a giant riverine orb spider. „PLoS ONE”. 5 (9): e11234, 2010. DOI: 10.1371/journal.pone.0011234. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

@@ Linia 1: / Linia 1: @@
 {{Zwierzę infobox
  | nazwa zwyczajowa = ''Caerostris darwini''
- | łacińska = ''Caerostris darwini''
+ | nazwa łacińska = ''Caerostris darwini''
  | zoolog = [[Matjaž Kuntner|Kuntner]] i [[Ingi Agnarsson|Agnarsson]], 2010
- | grafika =
+ | grafika = Caerostris darwini using bridging silk.jpg
+ | opis grafiki = ''Caerostris darwini'' (widok od strony brzusznej) przędący nić
  | typ = [[stawonogi]]
  | podtyp = [[szczękoczułkowce]]
@@ Linia 16: / Linia 17: @@
 '''''Caerostris darwini''''' – [[gatunek (biologia)|gatunek]] [[pająki|pająka]] z rodziny [[krzyżakowate|krzyżakowatych]] (Araneidae) występującego na [[Madagaskar]]ze. Przędzie bardzo wytrzymałe [[nić przędna|nici]], z których buduje duże [[sieć łowna|sieci]].
-=== Morfologia ===
+=== Budowa ===
 [[Plik:Caerostris darwini web.png|thumb|left|Sieć ''C.&nbsp;darwini'']]
 [[Plik:Caerostris darwini web span.png|thumb|Kilka sieci rozpiętych nad rzeką. Najdłuższe nici mają ponad 10&nbsp;m długości]]
@@ Linia 22: / Linia 23: @@
 === Biologia i ekologia ===
-W przeciwieństwie do niektórych ''Caerostris'', ''C.&nbsp;darwini'' całe życie spędzają w sieci, którą budują nad wodą. Żywią się przeważnie stosunkowo niewielkimi [[owady|owadami]], takimi jak [[pszczoły]] i małe [[ważki]]. Obserwowano też kilkadziesiąt [[jętki|jętek]] schwytanych w sieć, krępowanych nicią po kilka osobników, a następnie zjadanych. Wiele zdobyczy pająków stanowiło obiekt [[kleptopasożytnictwo|kleptopasożytnictwa]] ze strony różnych gatunków [[muchówki|muchówek]], a niekiedy również niektórych pająków z grupy [[Argyrodinae]] należącej do [[omatnikowate|omatnikowatych]]{{r|joa10}}.
+W przeciwieństwie do niektórych ''Caerostris'', ''C.&nbsp;darwini'' całe życie spędzają w sieci, którą budują nad wodą. Żywią się przeważnie stosunkowo niewielkimi [[owady|owadami]], takimi jak [[pszczoły]] i [[ważki]]. Obserwowano też kilkadziesiąt [[jętki|jętek]] schwytanych w sieć, krępowanych nicią po kilka osobników, a następnie zjadanych{{r|joa10}}. Nie zaobserwowano schwytanych w sieć kręgowców; Gregorič i współpracownicy spekulują, że masowe pojawy owadów wodnych mogą być dla pająków analogiczne do pojedynczego schwytania dużej zdobyczy{{r|joa11}}. Wiele zdobyczy pająków stanowiło obiekt [[kleptopasożytnictwo|kleptopasożytnictwa]] ze strony różnych gatunków [[muchówki|muchówek]], a niekiedy również niektórych pająków z grupy [[Argyrodinae]] należącej do [[omatnikowate|omatnikowatych]]{{r|joa10}}.
+Prawdopodobnie [[koewolucja]] cech behawioralnych, ekologicznych i biomateriałowych umożliwiła ''C.&nbsp;darwini'' zajęcie wyjątkowej wśród pająków [[nisza ekologiczna|niszy ekologicznej]]{{r|plos11}}.
-Budowa [[kokon]]u jest odmienna niż u innych krzyżakowatych – kształtem przypomina on [[hantle]]. Jest przymocowywany do liści z dala od wody, jednak w pobliżu miejsca przyczepu nici do podłoża{{r|joa10}}.
+Budowa [[kokon]]u ''C.&nbsp;darwini'' różni się od występującej u innych krzyżakowatych – kształtem przypomina on [[hantle]]. Jest przymocowywany do liści z dala od wody, jednak w pobliżu miejsca przyczepu nici do podłoża{{r|joa10}}.
 ==== Nici przędne i sieć ====
 Sieć ''C.&nbsp;darwini'' nie różni się kształtem od sieci budowanych przez inne krzyżakowate. Jest od nich jednak znacznie większa – ich powierzchnia waha się od 1900 do 28&nbsp;000&nbsp;cm<sup>2</sup>, co czyni z ''C.&nbsp;darwini'' pająka budującego największe sieci na świecie. Pomosty z nici, rozpinane nad rzekami lub jeziorami, mogą osiągać nawet 25&nbsp;m długości{{r|joa10}}. Zerwaniu sieci zapobiega bardzo duża wytrzymałość nici – nie ulegają one zerwaniu przy energii 350&nbsp;[[dżul|MJ]]/m<sup>3</sup>, a niektóre próbki wytrzymują nawet 520 MJ/m<sup>3</sup>. Nici ''C.&nbsp;darwini'' cechują się dwukrotnie większą wytrzymałością niż którakolwiek z pozostałych znanych [[nić przędna|nici przędnych]] i dziesięciokrotnie większą niż [[Kevlar]], są też najwytrzymalszym znanym [[biomateriał]]em. Umożliwiają ''C.&nbsp;darwini'' dostęp do [[siedlisko (biologia)|siedlisk]] i pożywienia, z którego inne pająki nie mogą korzystać. Prawdopodobnie zdolność do przędzenia tak wytrzymałych nici [[ewolucja|wyewoluowała]] u ''Caerostris'', gdy zaczęły one zasiedlać nadwodne siedliska{{r|plos10}}.
+Sekwencja zachowań występujących u ''C.&nbsp;darwini'' przy tworzeniu sieci jest unikatowa, niektóre z nich występują tylko u tego gatunku. Pająki wypuszczają z [[kądziołki przędne|kądziołków przędnych]] duże ilości przędzy, która, zwiewana przez wiatr, przyczepia się po drugiej stronie zbiornika wodnego, tworząc pomost. Obszar łowny sieci budują poniżej pomostu, co odróżnia je od innych pająków sieciowych, u których pomost wchodzi w skład obszaru łownego. Promienie w dolnej części sieci są pojedyncze, a w górnej podwojone – występowanie dwóch rodzajów promieni w jednej sieci także odróżnia ''C.&nbsp;darwini'' od innych pająków{{r|plos11}}.
 === Historia odkryć ===
@@ Linia 36: / Linia 41: @@
 {{Przypisy|stopień= ===|przypisy=
 <ref name=joa10>{{Cytuj pismo |autor=Matjaž Kuntner, Ingi Agnarsson |tytuł=Web gigantism in Darwin's bark spider, a new species from Madagascar (Araneidae: </em>Caerostris<em>) |czasopismo=Journal of Arachnology |wolumin=38 |wydanie=2 |strony=346–356 |rok=2010 |url=http://www.americanarachnology.org/JoA_free/JoA_v38_n2/arac-38-02-346.pdf |doi=10.1636/B09-113.1 |język=en}}</ref>
+<ref name=joa11>{{Cytuj pismo |autor=Matjaž Gregorič, Ingi Agnarsson, Todd A. Blackledge, Matjaž Kuntner |tytuł=Darwin's bark spider: giant prey in giant orb webs (</em>Caerostris darwini<em>, Araneae: Araneidae)? |czasopismo=Journal of Arachnology |wolumin=39 |wydanie=2 |strony=287–295 |rok=2011 |doi=10.1636/CB10-95.1 |język=en}}</ref>
 <ref name=plos10>{{Cytuj pismo |autor=Ingi Agnarsson, Matjaž Kuntner, Todd A. Blackledge |tytuł=Bioprospecting finds the toughest biological material: extraordinary silk from a giant riverine orb spider |czasopismo=PLoS ONE |oznaczenie=5 (9): e11234 |rok=2010 |doi=10.1371/journal.pone.0011234 |język=en}}</ref>
+<ref name=plos11>{{Cytuj pismo |autor=Matjaž Gregorič, Ingi Agnarsson, Todd A. Blackledge, Matjaž Kuntner |tytuł=How did the spider cross the river? Behavioral adaptations for river-bridging webs in </em>Caerostris darwini<em> (Araneae: Araneidae) |czasopismo=PLoS ONE |oznaczenie=6 (10): e26847 |rok=2011 |doi=10.1371/journal.pone.0026847 |język=en}}</ref>
 }}