Stężenie powierzchniowe

Stężenie powierzchniowe (ang. surface concentration) – wielkość określająca ilość substancji zaadsorbowanej na danej powierzchni:

$\Gamma ={\frac {n}{A}}$

gdzie: Γ – stężenie powierzchniowe; n – ilość substancji wyrażona w molach; A – powierzchnia

Jednostką stężenia powierzchniowego w układzie SI jest mol/m². Taka definicja Międzynarodowej Unii Chemii Czystej i Stosowanej (IUPAC) wykorzystywana jest m.in. w równaniu izotermy adsorpcji Gibbsa, gdzie stężenie to nazywane jest nadmiarem powierzchniowym lub nadmiarowym stężeniem powierzchniowym.

Inne znaczenia

Pomimo jednoznacznej definicji IUPAC, pojęcie to stosowane jest w wielu innych przypadkach, w których oznacza przykładowo ilość substancji znajdującej się na danej powierzchni lub w warstwie materiału znajdującej się przy jego powierzchni. Takie wielkości wyrażone są zwykle w innych jednostkach. Zdarza się, że terminem tym określane są błędnie inne rodzaje stężeń, np. stężenie molowe bądź ułamek masowy, gdy odnoszą się do określonej powierzchni.

Przykładowe zastosowania pojęcia stężenia powierzchniowego niezgodne z definicją IUPAC

Zastosowanie	Przykłady	Przykładowe jednostki	Źródła
ilość substancji znajdująca się na danej powierzchni lub na nią nanoszona	ilość diazinonu pozostałego po określonym czasie na danej powierzchni ilość diazinonu jaka została naniesiona na powierzchnię w postaci 1% roztworu	ng/m² l/m²
	ilość potrzebnego środka odkażającego w czasie dekontaminacji po skażeniu BST ilość substancji leczniczej bądź trującej zaaplikowanej na powierzchnię skóry
ilość substancji w warstwie materiału znajdującej się blisko jego powierzchni	stężenie siarczku dimetylu w przypowierzchniowej warstwie oceanu zawartość DNT w wierzchniej warstwie gleby na stanowiskach artyleryjskich	nmol/l mg/kg
	stężenie radionuklidów w wierzchniej warstwie gleby	kBq/m²
całkowita powierzchnia cząstek znajdujących się w jednostce objętości	powierzchnia cząstek sadzy potencjalnie odkładających się w płucach zawartych w powietrzu w zakładzie przemysłowym	μm²/m³