Proxima Centauri b: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przeglądaj historię interaktywnie
(Pokaż wszystkie zmiany oczekujące na przejrzenie)
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
następna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
+
 
odkrycie, charakterystyka
Linia 1: Linia 1:
{{Planeta pozasłoneczna infobox
{{Planeta pozasłoneczna infobox
| nazwa = Proxima Centauri b
| nazwa = Proxima b
| grafika = Proxima Centauri b from space.jpg
| opis = Artystyczna wizja planety (ESO/M. Kornmesser)
| semimajor = 0,0485 ± 0,0041{{r|exo}}
| semimajor = 0,0485 ± 0,0041{{r|exo}}
| eccentricity = 0 {{±|0,35|0}}{{r|exo}}
| eccentricity = 0 {{±|0,35|0}}{{r|exo}}
Linia 6: Linia 8:
| mass = 0,004 ± 0,0006{{r|exo}}
| mass = 0,004 ± 0,0006{{r|exo}}
| mass_E = 1,27 ± 0,18
| mass_E = 1,27 ± 0,18
| discoverers = ESO
| discoverers = Guillem Anglada-Escudé ''et al.'' ([[Europejskie Obserwatorium Południowe|ESO]])
| discovery_date = 2016
| discovery_date = 2016
| commons = Category:Proxima Centauri b
}}
}}
'''Proxima Centauri b''' (Proxima b) – [[planeta pozasłoneczna]] typu [[superziemia]] orbitująca wokół gwiazdy [[Proxima Centauri]]. Gwiazda ta jest składnikiem układu potrójnego [[alfa Centauri]] i [[Gwiazdy położone najbliżej Ziemi|gwiazdą położoną najbliżej Ziemi]].
'''Proxima Centauri b''' (Proxima b) – [[planeta pozasłoneczna]] typu [[Planeta skalista|ziemskiego]] okrążająca gwiazdę [[Proxima Centauri]]. Planeta została odkryta metodą [[Metody poszukiwania planet pozasłonecznych#Efekt Dopplera|pomiaru zmian prędkości radialnej]]. Gwiazda ta jest składnikiem układu potrójnego [[alfa Centauri]] i [[Gwiazdy położone najbliżej Ziemi|gwiazdą położoną najbliżej Ziemi]].


== Nazwa ==
== Nazwa ==
Linia 15: Linia 18:


== Odkrycie ==
== Odkrycie ==
W 2013 roku spektrografy [[HARPS]] ({{ang.|High Accuracy Radial velocity Planet Searcher}}) i UVES ({{ang.|Ultraviolet and Visual Echelle Spectrograph}}) działające w [[Europejskie Obserwatorium Południowe|Europejskim Obserwatorium Południowym]] zarejestrowały zmiany [[Prędkość radialna|prędkości radialnej]] wskazujące, że wokół Proximy Centauri krąży [[planeta pozasłoneczna]]. Przyciąganie orbitującej planety powoduje, że gwiazda na przemian przybliża się do Ziemi i oddala, wywołując przesuwanie [[linie spektralne|linii widmowych]]. Krótki okres obserwacji gwiazdy nie pozwolił wówczas na stwierdzenie, czy zmiany prędkości radialnej gwiazdy mają charakter okresowy i czy sygnał faktycznie pochodzi od orbitującego ciała, czy też wiąże się ze zmiennością samej gwiazdy. W celu weryfikacji tej hipotezy został powołany program ''Pale Red Dot''{{u|Dot}}. Udało się potwierdzić występowanie sygnału o okresie 11,2 dnia; w połączeniu z wcześniejszymi obserwacjami stwierdzono, że sygnał ten występuje w danych zebranych na przestrzeni ostatnich 16 lat. Zjawiska takie jak [[plama słoneczna|plamy]] na gwieździe nie są tak długotrwałe, ponadto są widoczne lub nie z okresem odpowiadającym obrotowi gwiazdy wokół osi, który jest równy ~83 dni{{r|PRD|ESO}}.
Planeta została odkryta w ramach programu Pale Red Dot, ukierunkowanego na poszukiwanie planet okrążających tę najbliższą słońcu gwiazdę{{r|PRD}}.


== Charakterystyka ==
== Charakterystyka ==
Jest to [[planeta skalista]] o masie zaledwie ok. 1,3 [[masa Ziemi|masy Ziemi]]. Planeta krąży w odległości zaledwie 0,05 [[jednostka astronomiczna|jednostek astronomicznych]] od gwiazdy i jej [[okres orbitalny]] wynosi jedynie 11,2 ziemskiego dnia{{r|Nature}}.
[[Masa minimalna]] tej planety jest równa zaledwie ok. 1,3 [[masa Ziemi|masy Ziemi]], co wskazuje, że najprawdopodobniej jest to [[planeta skalista]]. Planeta krąży w odległości zaledwie 0,05 [[jednostka astronomiczna|jednostek astronomicznych]] od gwiazdy (7 milionów kilometrów) i jej [[okres orbitalny]] wynosi jedynie 11,2 ziemskiego dnia{{r|ESO|Nature}}. Jednak Proxima Centauri to [[czerwony karzeł]], gwiazda znacznie słabsza i chłodniejsza od [[Słońce|Słońca]]. Dzięki temu temperatura równowagowa tej planety jest w zakresie, w którym na powierzchni może istnieć [[woda]] w stanie ciekłym – planeta krąży zatem w [[ekosfera|ekosferze]] gwiazdy. Nie wiadomo, czy warunki na jej powierzchni pozwalają na istnienie życia{{r|ESO|Nature|Nature2|habit}},.

== Uwagi ==
{{Uwagi-lista|1=
<ref name="Dot">Nazwa programu nawiązuje do określenia ''[[Pale Blue Dot]]'' („blada błękitna kropka”) autorstwa [[Carl Sagan|Carla Sagana]] opisującego Ziemię widzianą z dalekiego [[Przestrzeń kosmiczna|kosmosu]] i będącego tytułem zdjęcia Ziemi spoza granic naszego układu planetarnego. Jako że Proxima Centauri jest czerwonym karłem, dla ludzkich oczu krążąca wokół niej planeta byłaby skąpana w bladoczerwonym świetle.</ref>
}}


== Przypisy ==
== Przypisy ==
{{Przypisy-lista|1=
{{Przypisy-lista|1=
<ref name="ESO">{{Cytuj stronę | url = http://www.eso.org/public/poland/news/eso1629/ | tytuł = Odkryto planetę w ekosferze wokół najbliższej gwiazdy | data = 2016-08-24 | opublikowany = [[Europejskie Obserwatorium Południowe]] | data dostępu = 2016-08-24}}</ref>
<ref name="ESO">{{Cytuj stronę | url = http://www.eso.org/public/poland/news/eso1629/ | tytuł = Odkryto planetę w ekosferze wokół najbliższej gwiazdy | data = 2016-08-24 | opublikowany = [[Europejskie Obserwatorium Południowe]] | data dostępu = 2016-08-24}}</ref>
<ref name="exo">{{exoplanet|Proxima Centauri b}}</ref>
<ref name="exo">{{exoplanet|Proxima Cen b}}</ref>
<ref name="habit">{{Cytuj stronę | url = http://www.ice.cat/personal/iribas/Proxima_b/ | tytuł = The habitability of Proxima Centauri b | nazwisko = Ribas | imię = Ignasi | język = en | język2 = ca | język3 = fr | język4 = es | data dostępu = 2016-08-24}}</ref>
<ref name="Nature">{{Cytuj stronę | url = http://www.nature.com/news/earth-sized-planet-around-nearby-star-is-astronomy-dream-come-true-1.20445 | tytuł = Earth-sized planet around nearby star is astronomy dream come true | nazwisko = Witze | imię = Alexandra | data = 2016-08-24 | opublikowany = [[Nature]] | język = en | data dostępu = 2016-08-24}}</ref>
<ref name="Nature">{{Cytuj stronę | url = http://www.nature.com/news/earth-sized-planet-around-nearby-star-is-astronomy-dream-come-true-1.20445 | tytuł = Earth-sized planet around nearby star is astronomy dream come true | nazwisko = Witze | imię = Alexandra | data = 2016-08-24 | opublikowany = [[Nature]] | język = en | data dostępu = 2016-08-24}}</ref>
<ref name="Nature2">{{Cytuj pismo | url = http://www.nature.com/nature/journal/v536/n7617/full/nature19106.html | tytuł = A terrestrial planet candidate in a temperate orbit around Proxima Centauri | nazwisko = Anglada-Escudé| imię = Guillem | autor2 = ''et al.'' | data = 2016-08-25 | czasopismo = [[Nature]] | wolumin = 536 |strony = 437–440 | doi = 10.1038/nature19106 | język = en | data dostępu = 2016-08-24}}</ref>
<ref name="PRD">{{Cytuj stronę | url = https://palereddot.org/proxima-b-is-our-closest-neighbor-better-get-used-to-it/ | tytuł = Proxima b is our neighbor… better get used to it! | data = 2016-08-24 | opublikowany = Pale Red Dot | język = en | data dostępu = 2016-08-24}}</ref>
<ref name="PRD">{{Cytuj stronę | url = https://palereddot.org/proxima-b-is-our-closest-neighbor-better-get-used-to-it/ | tytuł = Proxima b is our neighbor… better get used to it! | data = 2016-08-24 | opublikowany = Pale Red Dot | język = en | data dostępu = 2016-08-24}}</ref>
}}
}}


[[Kategoria:Superziemie]]
[[Kategoria:Gwiazdozbiór Centaura]]
[[Kategoria:Gwiazdozbiór Centaura]]
[[Kategoria:Pozasłoneczne planety skaliste]]
[[Kategoria:Obiekty astronomiczne odkryte w 2016]]
[[Kategoria:Obiekty astronomiczne odkryte w 2016]]

Wersja z 21:13, 24 sie 2016

Szablon:Planeta pozasłoneczna infobox Proxima Centauri b (Proxima b) – planeta pozasłoneczna typu ziemskiego okrążająca gwiazdę Proxima Centauri. Planeta została odkryta metodą pomiaru zmian prędkości radialnej. Gwiazda ta jest składnikiem układu potrójnego alfa Centauri i gwiazdą położoną najbliżej Ziemi.

Nazwa

Nazwa planety pochodzi od nazwy gwiazdy, którą ciało to okrąża. Mała litera „b” oznacza, że jest to pierwsza odkryta planeta okrążająca tę gwiazdę.

Odkrycie

W 2013 roku spektrografy HARPS (ang. High Accuracy Radial velocity Planet Searcher) i UVES (ang. Ultraviolet and Visual Echelle Spectrograph) działające w Europejskim Obserwatorium Południowym zarejestrowały zmiany prędkości radialnej wskazujące, że wokół Proximy Centauri krąży planeta pozasłoneczna. Przyciąganie orbitującej planety powoduje, że gwiazda na przemian przybliża się do Ziemi i oddala, wywołując przesuwanie linii widmowych. Krótki okres obserwacji gwiazdy nie pozwolił wówczas na stwierdzenie, czy zmiany prędkości radialnej gwiazdy mają charakter okresowy i czy sygnał faktycznie pochodzi od orbitującego ciała, czy też wiąże się ze zmiennością samej gwiazdy. W celu weryfikacji tej hipotezy został powołany program Pale Red Dot[a]. Udało się potwierdzić występowanie sygnału o okresie 11,2 dnia; w połączeniu z wcześniejszymi obserwacjami stwierdzono, że sygnał ten występuje w danych zebranych na przestrzeni ostatnich 16 lat. Zjawiska takie jak plamy na gwieździe nie są tak długotrwałe, ponadto są widoczne lub nie z okresem odpowiadającym obrotowi gwiazdy wokół osi, który jest równy ~83 dni[1][2].

Charakterystyka

Masa minimalna tej planety jest równa zaledwie ok. 1,3 masy Ziemi, co wskazuje, że najprawdopodobniej jest to planeta skalista. Planeta krąży w odległości zaledwie 0,05 jednostek astronomicznych od gwiazdy (7 milionów kilometrów) i jej okres orbitalny wynosi jedynie 11,2 ziemskiego dnia[2][3]. Jednak Proxima Centauri to czerwony karzeł, gwiazda znacznie słabsza i chłodniejsza od Słońca. Dzięki temu temperatura równowagowa tej planety jest w zakresie, w którym na powierzchni może istnieć woda w stanie ciekłym – planeta krąży zatem w ekosferze gwiazdy. Nie wiadomo, czy warunki na jej powierzchni pozwalają na istnienie życia[2][3][4][5],.

Uwagi

Szablon:Uwagi-lista

Przypisy

Szablon:Przypisy-lista


Błąd w przypisach: Istnieje znacznik <ref> dla grupy o nazwie „uwaga”, ale nie odnaleziono odpowiedniego znacznika <references group="uwaga"/>
BŁĄD PRZYPISÓW
  1. ↑ Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu <ref>. Brak tekstu w przypisie o nazwie PRD
    BŁĄD PRZYPISÓW
  2. ↑ a b c Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu <ref>. Brak tekstu w przypisie o nazwie ESO
    BŁĄD PRZYPISÓW
  3. ↑ a b Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu <ref>. Brak tekstu w przypisie o nazwie Nature
    BŁĄD PRZYPISÓW
  4. ↑ Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu <ref>. Brak tekstu w przypisie o nazwie Nature2
    BŁĄD PRZYPISÓW
  5. ↑ Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu <ref>. Brak tekstu w przypisie o nazwie habit
    BŁĄD PRZYPISÓW
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Proxima_Centauri_b&oldid=46653335”