Catenulida: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
m →Systematyka: link |
m informacje o rozwoju zarodkowym |
||
| Linia 39: | Linia 39: | ||
== Rozmnażanie i rozwój == |
== Rozmnażanie i rozwój == |
||
Obojnacze, posiadają niesparowane gonady. Męski gonopor otwiera się po grzbietowe stronie ciała, żeński układ płciowy skrajnie uproszczony. |
Obojnacze, posiadają niesparowane gonady. Męski gonopor otwiera się po grzbietowe stronie ciała, żeński układ płciowy skrajnie uproszczony. Jaja entolecytalne (zawierają materiał zapasowy w postaci [[żółtko|żółtka]]) przechodzą [[bruzdkowanie|bruzdkowanie spiralne]]{{r|Wanninger}}. Większość gatunków charakteryzuje się [[rozwój prosty|rozwojem prostym]], jednak u gatunku ''Rhynchoscolex simplex'' występuje tzw. larwa Luthera{{r|Reisinger1924}}. |
||
Catenulida są również zdolne do rozmnażania bezpłciowego na drodze [[paratomia|paratomii]], w wyniku którego niektóre gatunki formują łańcuchy połączonych, identycznych genetycznie zooidów. |
|||
== Pokrewieństwa w obrębie zwierząt == |
== Pokrewieństwa w obrębie zwierząt == |
||
Catenulida stanowią najbardziej bazalną linię w obrębie płazińców. Oddzieliły się od reszty przedstawicieli tego typu (łączonych w grupę [[Rhabditophora]]) jeszcze przed pojawieniem się rabditów. Prawdopodobnie prezentują wiele bardzo prymitywnych cech, jak lateralne pnie nerwowe, |
Catenulida stanowią najbardziej bazalną linię w obrębie płazińców. Oddzieliły się od reszty przedstawicieli tego typu (łączonych w grupę [[Rhabditophora]]) jeszcze przed pojawieniem się rabditów. Prawdopodobnie prezentują wiele bardzo prymitywnych cech, jak lateralne pnie nerwowe, obecność statocysty{{r|Moraczewski}}, czy bruzdkowanie spiralne{{r|Wanninger}}. |
||
== Etymologia == |
== Etymologia == |
||
| Linia 55: | Linia 57: | ||
<ref name=Gruber-Vodicka>{{cytuj pismo|autor=Gruber-Vodicka H. R., Dirks U., Leisch N., Baranyi C., Stoecker K., Bulgheresi S., et al.|tytuł=''Paracatenula'', an ancient symbiosis between thiotrophic Alphaproteobacteria and catenulid flatworms|czasopismo=Proceedings of the National Academy of Sciences|wolumin=108|wydanie=29|strony=12078–12083|rok=2011|doi=10.1073/pnas.1105347108|język=en}}</ref> |
<ref name=Gruber-Vodicka>{{cytuj pismo|autor=Gruber-Vodicka H. R., Dirks U., Leisch N., Baranyi C., Stoecker K., Bulgheresi S., et al.|tytuł=''Paracatenula'', an ancient symbiosis between thiotrophic Alphaproteobacteria and catenulid flatworms|czasopismo=Proceedings of the National Academy of Sciences|wolumin=108|wydanie=29|strony=12078–12083|rok=2011|doi=10.1073/pnas.1105347108|język=en}}</ref> |
||
<ref name=Sterrer1972>{{Cytuj pismo |autor=Sterrer, W. |tytuł=Systematics and evolution within the Gnathostomulida |czasopismo=Systematic Zoology |wolumin=21 |wydanie=2 |strony= 151-173 |rok=1972 |doi=10.1093/sysbio/21.2.151 |język=en}}</ref> |
<ref name=Sterrer1972>{{Cytuj pismo |autor=Sterrer, W. |tytuł=Systematics and evolution within the Gnathostomulida |czasopismo=Systematic Zoology |wolumin=21 |wydanie=2 |strony= 151-173 |rok=1972 |doi=10.1093/sysbio/21.2.151 |język=en}}</ref> |
||
<ref name=Wanninger>{{cytuj książkę|tytuł=Evolutionary Developmental Biology of InvertebratesAndreas Wanninger EditorVol. 2 Lophotrochozoa (Spiralia)|autor=Wanninger (ed.)|wydawca=Springer|miejsce=Wiedeń|rok=2015|isbn=N 978-3-7091-187|doi=10.1007/978-3-7091-1871-9}}</ref> |
|||
<ref name=Reisinger1924>{{cytuj pismo|autor=Reisinger E|rok=1924|tytuł=Die Gattung Rhynchoscolex|czasopismo=Zeitschrift für Morphologie und Ökologie der Tiere|wolumin=1|strony=1–37}}</ref> |
|||
}} |
}} |
||
{{Płazińce}} |
{{Płazińce}} |
||
Wersja z 19:55, 3 lip 2017
| Catenulida[1] | |
| Meixner 1924[2] | |
_cf_turgida.jpg) Catenula turgida | |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Podkrólestwo | |
| (bez rangi) | pierwouste |
| (bez rangi) | Spiralia |
| (bez rangi) | Rouphozoa |
| Typ | |
| Podtyp |
Catenulida |
| Gromada |
Catenulida |
| Rząd |
Catenulida |
Catenulida – bazalna grupa płazińców klasyfikowana w zależności od systemu jako podtyp, gromada lub rząd. Liczy około 100 opisanych gatunków mikroskopijnych zwierząt, z czego 14 występuje w morzu[2], reszta w wodach słodkich.
Systematyka
W obrębie grupy wyróżnia się pięć rodzin[2]:
- Catenulidae Graff, 1905
- Chordariidae Marcus, 1945
- Retronectidae Sterrer & Rieger, 1974
- Stenostomidae Vejdovsky, 1880
- Tyrrheniellidae Riedl, 1959
Budowa
Robakowate zwierzęta o długości do kilkunastu milimetrów, pokryte urzęsionym nabłonkiem, w którym nie występują rabdity. Otwór gębowy położony subterminalnie po brzusznej stronie ciała, wyznacza granice pomiędzy położonym z przodu rostrum a tułowiem i prowadzi do gardzieli, która następnie przechodzi w pozbawione odbytu jelito. Układ nerwowy składa się z mózgu, w którym może występować statocysta, dwóch głównych podłużnych pni nerwowych położonych lateralnie, krótkich nerwów prowadzących z mózgu do gardzieli i przodu ciała oraz subepitelialnej rozproszonej sieci nerwowej[3]. Mózg położony jest w rostrum i można w nim wyróżnić położony centralnie neuropil oraz otaczające go perikarya. Pnie nerwowe typu medularnego.
Ekologia
Słodkowodne i morskie zwierzęta interstycjalne, często występują w środowiskach ubogich w tlen. Odżywiają się prawdopodobnie bakteriami. Jeden rodzaj, Paracatenula, posiada jelito przekształcone w trofosom, w którym występują symbiotyczne siarkowe alfaproteobakterie z rzędu Rhodospirillales[4]. Jako jedne z nielicznych zwierząt, obok niektórych szczękogębych wykazują zdolność do pływania do tyłu przy pomocy odwróconych ruchów rzęsek [5]. Niektóre gatunki występują w łańcuchach połączonych zooidów.
Rozmnażanie i rozwój
Obojnacze, posiadają niesparowane gonady. Męski gonopor otwiera się po grzbietowe stronie ciała, żeński układ płciowy skrajnie uproszczony. Jaja entolecytalne (zawierają materiał zapasowy w postaci żółtka) przechodzą bruzdkowanie spiralne[6]. Większość gatunków charakteryzuje się rozwojem prostym, jednak u gatunku Rhynchoscolex simplex występuje tzw. larwa Luthera[7].
Catenulida są również zdolne do rozmnażania bezpłciowego na drodze paratomii, w wyniku którego niektóre gatunki formują łańcuchy połączonych, identycznych genetycznie zooidów.
Pokrewieństwa w obrębie zwierząt
Catenulida stanowią najbardziej bazalną linię w obrębie płazińców. Oddzieliły się od reszty przedstawicieli tego typu (łączonych w grupę Rhabditophora) jeszcze przed pojawieniem się rabditów. Prawdopodobnie prezentują wiele bardzo prymitywnych cech, jak lateralne pnie nerwowe, obecność statocysty[3], czy bruzdkowanie spiralne[6].
Etymologia
Od łacińskiego słowa catenula oznaczającego łańcuszek. Nazwa odnosi się do występowania form budujących łańcuchy zooidów.
Bibliografia
- Zoologia : bezkręgowce. T. 1. Red. nauk. Czesław Błaszak. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2009. ISBN 978-83-01-16108-8.
- ↑ Catenulida, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b c World Register of Marine Species. [dostęp 26.04.2014]. (ang.).
- ↑ a b Jerzy Moraczewski, Andrzej Czubaj, Julita Bąkowska. Organization and Ultrastructure of the Nervous System in Catenulida (Turbellaria). „Zoomorphologie”. 87, s. 87-95, 1977. DOI: 0.1007/BF02568744. (ang.).
- ↑ Gruber-Vodicka H. R., Dirks U., Leisch N., Baranyi C., Stoecker K., Bulgheresi S., et al.. Paracatenula, an ancient symbiosis between thiotrophic Alphaproteobacteria and catenulid flatworms. „Proceedings of the National Academy of Sciences”. 108 (29), s. 12078–12083, 2011. DOI: 10.1073/pnas.1105347108. (ang.).
- ↑ Sterrer, W.. Systematics and evolution within the Gnathostomulida. „Systematic Zoology”. 21 (2), s. 151-173, 1972. DOI: 10.1093/sysbio/21.2.151. (ang.).
- ↑ a b Wanninger (ed.): Evolutionary Developmental Biology of InvertebratesAndreas Wanninger EditorVol. 2 Lophotrochozoa (Spiralia). Wiedeń: Springer, 2015. DOI: 10.1007/978-3-7091-1871-9. ISBN N 978-3-7091-187.
- ↑ Reisinger E. Die Gattung Rhynchoscolex. „Zeitschrift für Morphologie und Ökologie der Tiere”. 1, s. 1–37, 1924.