Trzęsienie ziemi w Petrinji (2020): Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Usunięta treść Dodana treść
Nowy artykuł
Znaczniki: Brak kategorii VisualEditor
(Brak różnic)

Wersja z 22:57, 10 sty 2021

Trzęsienie ziemi w Petrijni
Ilustracja
Mapa Chorwacji ze wskazaną lokalizacją i siłą trzęsienia ziemi
Nawiedzone państwa

 Chorwacja

Epicentrum

Strašnik

Data

29 grudnia 2020

Godzina

12:19

Ofiary śmiertelne

7

Ranni

26

Magnituda

6,4 MW

Zasięg trzęsienia

okręg Sisak-Moslawina
 Słowenia
 Bośnia i Hercegowina

Położenie na mapie Chorwacji
Mapa konturowa Chorwacji, u góry znajduje się punkt z trzema otaczającymi go okręgami o coraz większej średnicy
Położenie na mapie Europy
Mapa konturowa Europy, na dole znajduje się punkt z trzema otaczającymi go okręgami o coraz większej średnicy
Ziemia45°26′24″N 16°17′02″E/45,440000 16,283889

Trzęsienie ziemi w Petrijnitrzęsienie ziemi o dużej mocy, które 29 grudnia 2020 roku nawiedziło centralną część Chorwacji

Magnituda wstrząsu sejsmicznego wyniosła 6,4 Mw (6,2 ML), a jego epicentrum znajdowało się w okręgu Sisak-Moslawina w Chorwacji, Epicentrum wstrząsu zlokalizowano w Strašniku, wiosce 3 km na zachód-południowy zachód od Petrinji[1]. Maksymalną odczuwaną intensywność oszacowano od VIII (mocno uszkadzający) do IX (niszczący) w Europejskiej skali makrosejsmicznej[2]. Przed tym wydarzeniem istniały trzy zapory wstępne, z których najsilniejszy miał moc 5,2 Mw poprzedniego dnia. Po trzęsieniu ziemi nastąpiły liczne wstrząsy wtórne, z których najsilniejsze miały siłę 4,9 Mw.

Siedem osób zginęło, 26 innych zostało rannych, a sześć odniosło poważne obrażenia. Wstępne raporty pokazują, że w Petrinji jest wiele budynków zostało zniszczonych[3]. Burmistrz Petrinji Darinko Dumbović powiedział, że połowa miasta została zniszczona[4][5][6][7].

Trzęsienie ziemi było odczuwalne w całej północnej Chorwacji, a także w dużej części Słowenii, Austrii, Bośni i Hercegowiny, Serbii, Węgier, Słowacji i Włoch, a także w niektórych częściach Czarnogóry, Niemiec i Czech.

Otoczenie tektoniczne

Epicentrum znajduje się na pagórkowatym terenie na południe od aluwialnej równiny Kupa-Sava, z górą Zrinska gora i resztą Alp Dynarskich na południu.

Obszar sejsmiczny "Pokuplje" biegnie wzdłuż doliny rzeki Kupy od Karlovca do Sisaka. Obszar ten został dotknięty kilkoma historycznymi trzęsieniami ziemi, z których najbardziej znanym było główne wydarzenie w 1909 r. Z epicentrum w pobliżu Pokupska, z wstrząsami wtórnymi trwającymi do 1910 r. Maksymalne odczuwalne natężenie VIII w skali MCS. Ta sejsmiczność została powiązana z reaktywacją normalnych uskoków o kierunku północno-południowo-wschodnim, które tworzą południowo-zachodnią granicę basenu panońskiego[8].

Ostatnie trzęsienie ziemi na terytorium Chorwacji o sile 6,0 ML miało miejsce w Stonie w 1996 r. W 1969 r. System uskoków rozciągający się od Jastrebarska przez ten obszar w kierunku Banja Luki miał trzęsienie ziemi o wartości 6,6 ML, które nawiedziło to ostatnie miasto. jeden był także poprzedzony znaczącymi zapowiedziami dzień wcześniej. W 1880 roku na północny wschód od Zagrzebia uderzył 6,3 ML. W marcu 2020 r. W Zagrzebiu nawiedziło trzęsienie ziemi o pojemności 5,5 ML[9].

Trzęsienie ziemi

Trzęsienie ziemi miało siłę 6,4 Mw i głębokość 10 km (6,2 mil) według Zaawansowanego Krajowy System Sejsmicznego (ANSS)[1] i Europejskiego Centrum Sejsmologicznego (EMSC)[10], podczas gdy sejsmologiczne badania Chorwacji odnotowały 6,2 ML. Maksymalne odczuwane natężenie wynosiło od VIII (silnie uszkadzające) do IX (niszczące) w europejskiej skali makrosejsmicznej (EMS)[2] i IX (gwałtowne) w zmodyfikowanej skali intensywności Mercalliego (MMI).

Lokalizacja i głębokość tego zdarzenia wskazują, że było to trzęsienie ziemi wewnątrzpłytkowe, które nastąpiło w wyniku płytkiego uskoku poślizgowego na płycie Eurazjatyckiej. Obliczony mechanizm ogniskowej zdarzenia wskazuje, że pęknięcie nastąpiło na prawie pionowym uskoku uderzającym albo na południowy wschód, albo południowy zachód.

Chorwackie służby sejsmologiczne oszacowały epicentrum trzęsienia ziemi na 45°24′00,7″N 16°13′07,3″E/45,400200 16,218700 (45.4002, 16.2187)[11][12], położony w pobliżu wioski Strašnik, w miejscowości Petrinja.

Wstrząsy przednie

Trzy przedwczesne ostrza uderzyły w ten sam obszar poprzedniego dnia, szacowane przez CSS na odpowiedniej magnitudzie 5,0, 4,7 i 4,1[13].

Wstrząsy przednie w Mw w 4.0 lub większej
Data Godzina (UTC) M MMI Głębokość Przypis
28 grudnia 05:28 5.2 VII 10.0 km [14]
28 grudnia 06:49 4.7 VI 10.0 km [15]

Wstrząsy wtórne

Według CSS zarejestrowano 16 wstrząsów wtórnych ML 3,0 lub więcej w ciągu sześciu godzin od głównego wstrząsu[11][12].

Wstrząsy wtórne w Mw w 3.0 lub większej
Data Godzina (UTC) M MMI Głębokość Przypis
29 grudnia 12:34 4.4 VI 10.0 km [16]
30 grudnia 05:15 4.8 V 10.0 km [17]
30 grudnia 05:26 4.7 IV 10.0 km [18]
31 grudnia 08:15 3.7 V 10.0 km [19]
2 stycznia 18:00 3.4 III 9.3 km [20]
4 stycznia 06:49 4.4 III 10.0 km [21]
5 stycznia 06:11 3.3 II 10.0 km [22]
6 stycznia 17:01 4.9 V 10.0 km [23]
7 stycznia 11:06 4.0 III 9.9 km [24]
9 stycznia 21:29 4.8 VI 8.7 km [25]
10 stycznia 11:58 3.8 V (?) ? [26]

Uszkodzenia

Najbardziej ucierpiało miasto Petrinja, gdzie wiele budynków zawaliło się i doszło do poważnej przerwy w dostawie prądu[3]. Uszkodzenia i przerwy w dostawie prądu odnotowano również w Dvor, Glina, Gvozd, Hrvatska Kostajnica, Kutina, Sisak, Sunja, Topusko, Velika Gorica i Zagrzeb, a także w sąsiednich krajach Bośni i Hercegowinie oraz Słowenii.

Ofiary

Church in Žažina after the earthquake

W Petrinja zmarła 13-letnia dziewczyna, a co najmniej 20 innych zostało rannych. Zacytowano burmistrza miasta, który stwierdził, że połowa miasta została zniszczona[27][28][4][6]. Dwudziestoletni mężczyzna i jego ojciec zginęli, gdy zawalił się ich dom w Majske Poljane koło Gliny. Trzy inne osoby zostały później znalezione martwe w tej samej wiosce[29][30]. Ze wszystkich osad dotkniętych trzęsieniem ziemi najbardziej ucierpiało Majske Poljane. Jedna osoba została później znaleziona martwa w Žažinie po zawaleniu się miejscowego kościoła. W dniu 3 stycznia 2021 r.

Ochotniczy ratownik spadł z budynku podczas naprawy szkód spowodowanych trzęsieniem ziemi[31].

Przypisy

  1. a b M 6.4 - 3 km WSW of Petrinja, Croatia [online], USCG, 29 grudnia 2020 [dostęp 2021-01-10].
  2. a b Razoran potres kod Petrinje [online], Służba Sejsmologiczna Republiki Chorwacji, 29 grudnia 2020 [dostęp 2021-01-10] (chorw.).
  3. a b Mario Pušić i inni, Snažan potres magnitude 6,2 pogodio Petrinju, raste broj žrtava, mnogo je ozlijeđenih [online], Jutarnji list, 29 grudnia 2020 [dostęp 2021-01-10] (chorw.).
  4. a b Croatia earthquake: Seven dead as rescuers search rubble for survivors, „BBC News”, 30 grudnia 2020 [dostęp 2021-01-10] (ang.).
  5. Antonio Bronic, Second earthquake in two days strikes central Croatia, killing seven and damaging buildings, „Reuters”, 29 grudnia 2020 [dostęp 2021-01-10] (ang.).
  6. a b Neizvjesna noć pred Hrvatskom: Najmanje sedam ljudi poginulo u zemljotresu, za 39 sati čak 22 zemljotresa! [online], BHRT, 29 grudnia 2020 [dostęp 2021-01-10] (bośn.).
  7. At least 7 dead after magnitude 6.3 earthquake strikes Croatia [online], NBC News [dostęp 2021-01-10] (ang.).
  8. (PDF) Seismicity of Croatia [online], ResearchGate [dostęp 2021-01-10] (ang.).
  9. Tanja Rudež, ‘Danas se treslo 60 puta jače od jučer: Ovo nije isto kao ZG potres, u Petrinji se ponovila Banja Luka‘ [online], Jutarnji list, 29 grudnia 2020 [dostęp 2021-01-10] (chorw.).
  10. LastQuake: Felt an earthquake? Share your testimony and become a citizen seismologist! [online], EMSC, 29 grudnia 2020 [dostęp 2021-01-10].
  11. a b OBAVIJESTI O POTRESIMA KOD PETRINJE [online], www.pmf.unizg.hr [dostęp 2021-01-10] (chorw.).
  12. a b Potresi kod Petrinje u razdoblju od 28.12.2020. u 06:28 do 31.12.2020. u 17:00 [online], www.pmf.unizg.hr [dostęp 2021-01-10] (chorw.).
  13. 5.2 Magnitude Earthquake Rocks Central Croatia (& Update on Aftershocks) [online], www.total-croatia-news.com [dostęp 2021-01-10] (ang.).
  14. M 5.2 - 8 km W of Petrinja, Croatia [online], USGS, 28 grudnia 2020 [dostęp 2021-01-10].
  15. M 4.7 - 4 km SSE of Petrinja, Croatia [online], USGS, 28 grudnia 2020 [dostęp 2021-01-10].
  16. M 4.4 - 9 km WNW of Petrinja, Croatia [online], USGS, 29 grudnia 2020 [dostęp 2021-01-10].
  17. M 4.8 - 9 km WNW of Petrinja, Croatia [online], USGS, 30 grudnia 2020 [dostęp 2021-01-10].
  18. M 4.7 - 6 km SSW of Lekenik, Croatia [online], USGS, 30 grudnia 2020 [dostęp 2021-01-10].
  19. M 3.7 - 7 km SSW of Lekenik, Croatia [online], USGS, 31 grudnia 2020 [dostęp 2021-01-10].
  20. M 3.4 - 1 km NW of Petrinja, Croatia [online], USGS, 2 stycznia 2021 [dostęp 2021-01-10].
  21. M 4.4 - 5 km W of Petrinja, Croatia [online], USGS, 4 stycznia 2021 [dostęp 2021-01-10].
  22. M 3.3 - 1 km WNW of Petrinja, Croatia [online], USGS, 5 stycznia 2021 [dostęp 2021-01-10].
  23. M 4.9 - 2 km WSW of Petrinja, Croatia [online], USGS, 6 stycznia 2021 [dostęp 2021-01-10].
  24. M 4.0 - 5 km NW of Petrinja, Croatia [online], USGS, 7 stycznia 2021 [dostęp 2021-01-10].
  25. M 4.8 - 2 km SSE of Petrinja, Croatia [online], USGS, 9 stycznia 2021 [dostęp 2021-01-10].
  26. Prilično jak potres kod Petrinje [online], Służby sejsmologiczne Republiki Chorwackiej, 10 stycznia 2021 [dostęp 2021-01-10] (chorw.).
  27. Na Hrvaškem odpravljajo posledice potresa, pomoč pošiljajo številne države [online], RTVSLO.si [dostęp 2021-01-10] (słoweń.).
  28. Antonio Bronic, Second earthquake in two days strikes central Croatia, killing seven and damaging buildings, „Reuters”, 29 grudnia 2020 [dostęp 2021-01-10] (ang.).
  29. Danijel Prerad, Sedam žrtava potresa: U Petrinji poginula djevojčica, u Glini petero mrtvih, u Žažini jedan [online], www.vecernji.hr, 29 grudnia 2020 [dostęp 2021-01-10] (chorw.).
  30. Ivan Hruškovec i inni, Uživo iz Petrinje: Poginulo je 7 ljudi, grad je u ruševinama... [online], 24 Sata, 29 grudnia 2020 [dostęp 2021-01-10] (chorw.).
  31. Fabijan Hrnčić, Preminuo volonter u Petrinji: Sumnja se da je pao s krova... [online], www.24sata.hr, 3 stycznia 2021 [dostęp 2021-01-10] (chorw.).