Przejdź do zawartości

Sabiowate: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
Kenraiz (dyskusja | edycje)
Redaktorzy
104 713 edycji
drobne merytoryczne, drobne redakcyjne
Kenraiz (dyskusja | edycje)
Redaktorzy
104 713 edycji
infobox
Linia 3: Linia 3:
| obrazek = Meliosma dilleniifolia kz02.jpg
| obrazek = Meliosma dilleniifolia kz02.jpg
| opis obrazka = ''Meliosma dilleniifolia''
| opis obrazka = ''Meliosma dilleniifolia''
|systematyka_ref=<ref name=apweb>{{cytuj stronę |url=http://www.mobot.org/MOBOT/research/APweb/ | tytuł=Angiosperm Phylogeny Website | data dostępu=2010-01-20 | autor = Stevens P.F. | rok=2001– | język=en}}</ref>
| systematyka_ref=<ref name=ruggiero>{{Cytuj pismo | autor = Michael A. Ruggiero, Dennis P. Gordon, Thomas M. Orrell, Nicolas Bailly, Thierry Bourgoin, Richard C. Brusca, Thomas Cavalier-Smith, Michael D. Guiry, Paul M. Kirk | tytuł = A Higher Level Classification of All Living Organisms | czasopismo = PLOS ONE | wolumin = 10(6): e0130114 | data = 2015 | url = https://journals.plos.org/plosone/article?id=10.1371/journal.pone.0119248 | doi = 10.1371/journal.pone.0119248}}</ref><ref name=apweb>{{cytuj stronę |url=http://www.mobot.org/MOBOT/Research/APweb/orders/amborellalesweb2.htm#Amborellales | tytuł=Angiosperm Phylogeny Website | data dostępu=2021-02-18 | autor = Stevens P.F. | rok=2001– | język=en}}</ref>
|domena=[[eukarionty]]
| domena=[[eukarionty]]
|królestwo=[[rośliny]]
| królestwo=[[rośliny]]
|klad1= [[rośliny naczyniowe]]
| podkrólestwo=[[rośliny zielone]]
|klad3= [[rośliny nasienne]]
| nadgromada=[[rośliny telomowe]]
|klasa= [[okrytonasienne]]
| gromada= [[rośliny naczyniowe]]
| podgromada= [[rośliny nasienne]]
| nadklasa= [[okrytonasienne]]
| klasa=''[[Magnoliopsida]]''
| nadrząd = ''Proteanae''
| rząd = [[srebrnikowce]]
| rząd = [[srebrnikowce]]
| rodzina = sabiowate
| rodzina = sabiowate

Wersja z 13:06, 18 lut 2021

Sabiowate
ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

Proteanae

Rząd

srebrnikowce

Rodzina

sabiowate

Nazwa systematyczna
{{{nazwa łacińska}}} Blume
Mus. Bot. 1: 368. 1851[1]
Zasięg
Mapa zasięgu
Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons

Sabiowate (Sabiaceae) – rodzina roślin okrytonasiennych zaliczana do srebrnikowców (Proteales)[3]. Obejmuje trzy rodzaje ze 140 gatunkami[3]. Jej przedstawiciele to na ogół zawsze zielone drzewa i pnącza występujące w Azji południowo-wschodniej (od Himalajów po Wyspy Salomona) oraz w tropikalnej strefie obu Ameryk[4].

Morfologia

Liście
Blaszki liści (często podzielone) charakterystycznie użyłkowane – wiązki przewodzące przy brzegu blaszki liściowej biegną łukiem i łączą się wzajemnie.
Kwiaty
Promieniste w rodzaju Sabia, grzbieciste u dwóch pozostałych[4]. Drobne, mają okwiat zróżnicowany na kielich i koronę. Listki okwiatu i pręciki naprzeciwległe. Z pręcików tylko dwa płodne, pozostałe wykształcone jako prątniczki.
Owoce
Spłaszczone i wyraźnie skrzywione pestkowce.

Systematyka

Rośliny zaliczane współcześnie do sabiowatych zostały po raz pierwszy sklasyfikowane przez Stefana Endlichera w 1840. Wyodrębnił on rodzaj Meliosma w randze monotypowej rodziny Meliosmaceae. W 1849 Jules Planchon włączył do tej rodziny rodzaje Sabia i Ophiocaryon. W tym samym czasie Carl Blume zaliczył rodzaj Sabia do rodziny Sabiaceae, do której zaliczone zostały rodzaje Meliosma i Ophiocaryon w 1862. Mimo, że nazwa Meliosmaceae miała pierwszeństwo, w kolejnych klasyfikacjach utrzymywała się diagnoza Sabiaceae i w końcu ona została zaakceptowana, podczas gdy odrzucono koncepcję Endlichera. Jedynie w systemach wyróżniających liczne rodziny (np. system Takhtajana z 1997 i Reveala z 2008) opisywane są odrębnie rodzina Meliosmaceae z Meliosma i Sabiaceae z pozostałymi dwoma rodzajami[5][6].

Bardzo różnie sytuowano sabiowate w systemie roślin okrytonasiennych. W XIX wieku zwykle zaliczane były do mydleńcowców (Sapindales). W 1855 jednak William Hooker i Thomas Thomson umieścili tę rodzinę wśród pierwotnych dwuliściennych w obrębie jaskrowców (Ranunculales)[5]. Tam też zaliczana była w systemie Cronquista (1981). Armen Tachtadżian w swoim systemie jeszcze z 2009 umieszczał rodzinę w monotypowym rzędzie Sabiales w podklasie podklasie różowych Rosidae (aczkolwiek przyznając, że to rozwiązanie prowizoryczne)[4]. Kolejne analizy, zwłaszcza z użyciem metod molekularnych, upewniły taksonomów o trafności włączania Sabiaceae do najstarszych linii rozwojowych dwuliściennych właściwych (eudicots)[5]. W kolejnych systemach APG rodzina miała niejasną pozycję (incertae sedis) i była umieszczana obok rzędów srebrnikowców, trochodendronowców i bukszpanowców. W 2007 roku badania molekularne wykluczyły w zasadzie bezpośrednie związki filogenetyczne Sabiaceae z trochodendronowcami i bukszpanowcami. Ostatecznie rodzina sabiowatych została włączona do srebrnikowców (Proteales) w systemie APG IV z 2016[7][3].

Pozycja systematyczna rodziny według APweb (aktualizowany system APG IV z 2016)

Rodzina wskazywana jest jako klad bazalny w obrębie srebrnikowców[7][3]:

srebrnikowce

sabiowate Sabiaceae




lotosowate Nelumbonaceae





srebrnikowate Proteaceae



platanowate Platanaceae






Wykaz rodzajów[8][3]

Przypisy

  1. ↑ James L. Reveal: Indices Nominum Supragenericorum Plantarum Vascularium – S. [w:] Alphabetical Listing by Genera of Validly Published Suprageneric Names [on-line]. University of Maryland. [dostęp 2011-03-30]. (ang.).
  2. ↑ Michael A. Ruggiero, Dennis P. Gordon, Thomas M. Orrell, Nicolas Bailly, Thierry Bourgoin, Richard C. Brusca, Thomas Cavalier-Smith, Michael D. Guiry, Paul M. Kirk. A Higher Level Classification of All Living Organisms. „PLOS ONE”. 10(6): e0130114, 2015. DOI: 10.1371/journal.pone.0119248. 
  3. ↑ a b c d e f Stevens P.F.: Angiosperm Phylogeny Website. 2001–. [dostęp 2021-02-18]. (ang.).
  4. ↑ a b c Armen Takhtajan: Flowering Plants. 978-1-4020-9608-2: Springer, 2009, s. 366.
  5. ↑ a b c Livia Wanntorp, Louis P. Ronse De Craene. Flower development of Meliosma (Sabiaceae): evidence for multiple origins of pentamery in the eudicots. „American Journal of Botany”. 94, s. 1828-1836, 2007. 
  6. ↑ Reveal J. L.: Classification of extant Vascular Plant Families - An expanded family scheme. 2007. [dostęp 2009-05-12]. (ang.).
  7. ↑ a b The Angiosperm Phylogeny Group. An update of the Angiosperm Phylogeny Group classification for the orders and families of flowering plants: APG IV. „Botanical Journal of the Linnean Society”. 181, 1, s. 1–20, 2016. DOI: 10.1111/boj.12385. 
  8. ↑ Genera of Sabiaceae. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN) [on-line]. United States Department of Agriculture. [dostęp 2013-10-20].
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Sabiowate&oldid=62381641”