Adam Jan Dobrzański

Dodaj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Adam Jan Dobrzański (ur. 8 lutego 1940 w Wołominie) – polski specjalista z zakresu herbologii i warzywnictwa, prof. dr hab. nauk rolniczych o specjalności agrotechnika, herbologia, warzywnictwo, ekologia roślin, agrofitosocjologia[1].

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Po ukończeniu Technikum Rolniczego w Nakle Śląskim studiował na Wydziale Rolniczym Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. W 1960 roku uzyskał stopień magistra inż. rolnictwa. Bezpośrednio po studiach podjął pracę w Zakładzie Warzywnictwa Instytutu Warzywnictwa w Skierniewicach kierowanym przez dr Henryka Skąpskiego (późniejszego profesora i kierownika Katedry Warzywnictwa SGGW). Rozprawę doktorską „Wpływ różnych czynników środowiska na działanie kilku herbicydów na cebulę, w różnych jej fazach wzrostu” (promotor prof. dr hab. Emil Chroboczek) przedstawił na Wydziale Ogrodniczym SGGW w roku 1970 uzyskując stopień doktora nauk rolniczych. Na tym samym Wydziale w 1974 roku otrzymał stopień doktora habilitowanego. W latach 1970–1971 i 1978 (łącznie 2,5 roku) odbył podoktoranckie staże naukowe w USA na Uniwersytecie Stanu Północna Dakota w Fargo (North Dakota State University – Crop and Weed Science Department), w zespole prof. dr Johna D. Nalewaja, gdzie prowadził badania z zakresu herbologii[2]. W roku 1992 otrzymał tytuł profesora nauk rolniczych[1]. Brał udział w licznych wizytach studyjnych i konferencjach naukowych w Polsce i za granicą. Pracę w Instytucie Warzywnictwa zakończył w 2006 roku przechodząc na emeryturę.

Kariera naukowa[edytuj | edytuj kod]

Adam Jan Dobrzański prowadził badania nad konkurencją, występowaniem, produktywnością biomasy chwastów segetalnych i innymi aspektami biologii chwastów w uprawach warzyw oraz nad możliwością ograniczenia stosowania herbicydów[3][4][5][6][7]. Pod jego kierunkiem opracowano i wdrożono do praktyki programy ochrony przed chwastami dla większości gatunków warzyw uprawianych w Polsce. Wyniki badań przedstawiał na licznych konferencjach krajowych i zagranicznych. Jest autorem i współautorem 1135 (do roku 2021) publikacji naukowych i popularnonaukowych oraz broszur i materiałów szkoleniowych przeznaczonych dla praktyki ogrodniczej. W ich skład wchodzą książki i rozdziały w książkach[8][9][10][11][12][13]. Do ważniejszych należy książka „Ochrona warzyw przed chwastami” (PWRiL 1995 i 1999 – dwa wydania), która przez wiele lat była podstawowym podręcznikiem kompleksowo omawiającym problem chwastów i metody regulacji zachwaszczenia w uprawach warzyw. W ramach grupy roboczej „Weed Management Systems in Vegetables” (Systemy regulacji zachwaszczenia w warzywach) wchodzącej w skład EWRS (European Weed Research Society – Europejskie Towarzystwo Badania Chwastów) wspólnie z autorami z kilkunastu krajów Unii Europejskiej oraz Szwajcarii, Turcji i Izraela opracował analizę występowania chwastów i metod regulacji zachwaszczenia zalecanych w uprawie cebuli, pomidora, marchwi, kapusty, grochu, sałaty, papryki i pomidora[14].

Pełnione funkcje[edytuj | edytuj kod]

  • 1984–1988: zastępca dyrektora ds. naukowych Instytut Warzywnictwa
  • 1972–1982: kierownik Pracowni Zwalczania Chwastów Zakładu Warzywnictwa Gruntowego
  • 1983–1990: kierownik Samodzielnej Pracowni Zwalczania Chwastów
  • 1991–1996: kierownik Zakładu Zwalczania Chwastów
  • 1997–2006: kierownik Pracowni Herbologii Zakładu Ochrony Roślin
  • 1983–2006: członek Rady Naukowej Instytutu Warzywnictwa
  • 2005–2006: członek Rady Naukowej Instytutu Sadownictwa i Kwiaciarstwa
  • 2008–2016: wykładowca i promotor prac inżynierskich i magisterskich w Wyższej Szkole Humanistyczno-Ekonomicznej w Skierniewicach im. prof. Szczepana A. Pieniążka
  • 1969–1995: członek Zespołu Herbologii i Komisji ds. Walki z Chwastami i Rejestracji Herbicydów Rady Naukowo – Technicznej przy Min. Rol. i Gosp. Żywn.
  • 1996–2001: członek Komisji ds. Rejestracji Herbicydów, Regulatorów Rozwoju Roślin i Adiuwantów przy Instytucie Ochrony Roślin w Poznaniu
  • 1979–2006: członek Zespołu Herbologicznego Komitetu Nauk Ogrodniczych PAN
  • 2003–2004: członek Komitetu Sterującego Phare 2000 (Dobra Praktyka Rolnicza i Integrowane Metody Ochrony Roślin) w ramach Głównego Inspektoratu Ochrony Roślin i Nasiennictwa
  • 2005–2007: członek Executive Comitee European Weed Research Society (Zarząd Główny EWRS)

Brał również udział w komisjach i zespołach doradczych:

  • od 2018: członek Rady Konsultacyjnej IOR-PIB
  • 1987-2012: członek Komitetu Redakcyjnego „Vegetable Crops Research Bulletin”, a w latach 1996–2006 redaktor naczelny
  • od 2013: członek Rady Redakcyjnej „Journal of Horticulture Research” (wyd. Instytutu Ogrodnictwa)
  • od 1979: członek Rady Redakcyjnej „Acta Agrobotanica” (wyd. PAN i PTB), w tym 1982–1983 i 1985–1992 zastępca redaktora naczelnego[15]

Odznaczenia, wyróżnienia i nagrody[edytuj | edytuj kod]

  • 1980: Srebrny Krzyż Zasługi
  • 1991 i 2001: Medal Zasłużony dla ochrony roślin Instytutu Ochrony Roślin w Poznaniu
  • 1975: Odznaka Zasłużony Pracownik Rolnictwa
  • 1974: Honorowa Odznaka Województwa Łódzkiego
  • 1984: Odznaka Zasłużony dla Województwa Skierniewickiego
  • 1990: Złota Odznaka Zasłużony dla Spółdzielczości Ogrodniczo-Pszczelarskiej
  • 1994: Srebrna Odznaka Honorowa NOT
  • 2018: Medal IOR PIB „100 lat ochrony roślin”

Ponadto uzyskał 6 nagród zespołowych: Ministra Nauki Szk. Wyż i Techn. – 1974; Ministra Roln. i Gosp. Żywnościowej II st. – 1984, 1987, 1989; I st. – 1988 i 2000.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b Adam Jan Dobrzański, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI) [dostęp 2021-09-18].
  2. ↑ Dobrzański A., Nalewaja J.D., Wheat and wild mustard response to dicamba, „Proc. North Central Weed Control Conf.”, 33, 1978, s. 61–63.
  3. ↑ Dobrzański A., Biologiczne i agrotechniczne aspekty regulowania zachwaszczenia, [w:] Współczesna inżynieria rolnicza – osiągnięcia i nowe wyzwania, Polskie Tow. Inżynierii Rolniczej, DRUKROL S.C., 2013, s. 27–54.
  4. ↑ Dobrzański A., Adamczewski K., Niechemiczne metody zwalczania chwastów – stan obecny i perspektywy, [w:] Współczesna inżynieria rolnicza – osiągnięcia i nowe wyzwania, Polskie Tow. Inżynierii Rolniczej, DRUKROL S.C., 2013, s. 55–98.
  5. ↑ Dobrzański A., Krytyczne okresy konkurencji chwastów, a racjonalne stosowanie herbicydów w uprawie warzyw, „Progress in Plant Protection / Postępy w Ochronie Roślin”, Vol. 36 (1), 1996, s. 110–116.
  6. ↑ Dobrzański A., Anyszka Z., Pałczyński J., Biomasa chwastów w zależności od gatunku roślin warzywnych i sposobu uprawy, „Pam. Puławski” (134), 2003, s. 51–58.
  7. ↑ Dobrzański A., Adamczewski K., Wpływ walki z chwastami na bioróżnorodność agrofitocenozy, „Progress in Plant Protection/Postępy w Ochronie Roślin”, 49 (3), 2009, s. 982–995.
  8. ↑ Dobrzańska J., Dobrzański A., Herbicydy w uprawie warzyw, Warszawa: PWRiL, 1979.
  9. ↑ Dobrzańska J., Dobrzański A., Ogórki w gruncie i pod folią, wyd. 4, Warszawa: PWRiL, 1988.
  10. ↑ Dobrzańska J., Dobrzański A., Papryka pod szkłem i folią, wyd. 4, Warszawa: PWRiL, 2001.
  11. ↑ Dobrzański A., Ochrona warzyw przed chwastami, wyd. 2, Warszawa: PWRiL, 1999.
  12. ↑ Adamicki F. i inni, Integrowana produkcja marchwi, Plantpress, 2004.
  13. ↑ Dobrzański A., Adamicki F., Uprawa cebuli, Plantpress, 2006.
  14. ↑ Tei F. i inni, Weeds and weed management in processing tomato, „Acta Hort.”, 613, 2003, s. 111–121.
  15. ↑ Adam Jan Dobrzański, [w:] Kto Jest Kim w Botanice (Who is who in Polish Botany), „Polish Botanical Studies. Guide Book Series” (14), 1995.
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Adam_Jan_Dobrzański&oldid=69501796”