Anaklaza

Anaklaza, (stgr. ἀνάκλασις) – zjawisko występujące w poezji greckiej i rzymskiej, dotyczące metrów jońskich, takich jak tetrametr joński brachykatalektyczny. Zachodzi w jonikach zarówno a maiore, jak i a minore. Polega na przestawieniu elementów stopy; jest ono stosowane dla urozmaicenia rytmu metrów jońskich, które inaczej byłyby dość monotonne.

Joniki a maiore

Anaklaza w joniku a maiore polega na zamianie miejscami dwóch środkowych elementów stopy; w wyniku tego jonik uzyskuje postać podobną do dwóch trochejów:

(jonik a maiore)

(dwa trocheje, tj. monometr trocheiczny)

Joniki a minore

Anaklaza w joniku a minore polega na wymianie elementów między sąsiednimi jonikami. Oznacza to, że ostatni element stopy nieparzystej ulega zamianie miejscami z pierwszym elementem następującej stopy parzystej:

	1. stopa	2. stopa
przed anaklazą
po anaklazie

W wersyfikacji polskiej za sprawą anaklazy metrum czysto jambiczne (sSsSsSsS) przechodzi w chorijambiczne (SssSsSsS).

Przykłady zastosowania

"Anaklasis" (1959) - awangardowe orkiestrowe dzieło Krzysztofa Pendereckiego dla orkiestr smyczkowych i perkusyjnych.