Bel-dan (gubernator)
Bel-dan (akad. Bēl-dān, w transliteracji z pisma klinowego zapisywane najczęściej mEN-KALAG-an; tłum. „Pan jest potężny”)[1] – wysoki dostojnik asyryjski, naczelny podczaszy (rab šāqê) na dworze króla Aszur-nirari V (754-745 p.n.e.) i gubernator miasta Kalhu za rządów króla Tiglat-Pilesera III (744-727 p.n.e.)[2][3]. Trzykrotnie, w 750, 744 i 734 r. p.n.e., pełnił urząd limmu (eponima)[3][4][5]. Fakt, iż po wielkiej rebelii, która usunęła od władzy Aszur-nirari V i wyniosła na tron asyryjski Tiglat-Pilesera III, Bel-dan pozostał wpływową osobą na dworze królewskim, świadczyć może o tym, iż należał on do tych dostojników dworskich, którzy wsparli Tiglat-Pilesera w trakcie jego przewrotu pałacowego[6]. Cztery listy skierowane do Bel-dana odnaleziono w archiwum Pałacu Gubernatora w Kalhu[1]. Dwa z nich zostały wysłane przez króla Tiglat-Pilesera III, a dwa napisał Miszaru-nasir, syn Bel-dana[1]. W jednym z listów Miszaru-nasira do ojca znajduje się wzmianka mówiąca o ich pochodzeniu z rodziny „królów Kalhu”, co zdaje się wskazywać, iż obaj byli członkami rodziny królewskiej[1][2]. Imieniem Bel-dana jako eponima datowanych jest szereg dokumentów z Kalhu, Niniwy, Aszur i Imgur-Enlil[1]. Dokumenty mówiące o „Bel-danie, naczelnym podczaszym” mogą być datowane na 750 r. p.n.e., natomiast te wymieniające jako eponima „Bel-dana, gubernatora Kalhu” mogą być datowane bądź na 744 r. p.n.e. bądź na 734 r. p.n.e.[1]. Nieliczne dokumenty w których mowa jest o drugim eponimacie „Bel-dana, gubernatora Kalhu” datować można na 734 r. p.n.e.[1].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f g Mattila R., Bēl-dān (5 i 6), w: Radner K. (red.), The Prosopography ... , s. 289-291.
- ↑ a b Grayson A.K., Assyrian..., s. 30.
- ↑ a b Grayson A.K., Assyrian..., s. 33.
- ↑ Assyrian Eponym List. oracc.museum.upenn.edu. [dostęp 2019-11-06]. (ang.).
- ↑ The Neo Assyrian Eponyms. cdli.ox.ac.uk. [dostęp 2019-11-06]. (ang.).
- ↑ Assyrian empire builders - Tiglath-pileser III, king of Assyria (744-727 BC). ucl.ac.uk. [dostęp 2014-10-13]. (ang.).
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Grayson A.K., Assyrian Officials and Power in the Ninth and Eight Centuries, State Archives of Assyria Bulletin (SAAB) VII/1 (1993), s. 19-52.
- Mattila R., Bēl-dān (5 i 6), w: Radner K. (red.), The Prosopography of the Neo-Assyrian Empire, t. 1/II (B-G), 1999, s. 289-291.