Benu
Benu (Bennu), w mitologii egipskiej – święty ptak, uważany za duszę (ba) Re; Pan Jubileuszów; pierwowzór greckiego Feniksa. Był jednym z bóstw solarnych, związanym kolejno z Atumem, Re i Ozyrysem.
| Benu | ||||
|
Imię jego prawdopodobnie wywodziło się od słowa „weben” (wbn), co oznaczało „wznoszący się w blasku” lub „świecący, błyszczący”.
Czczony w Heliopolis, gdzie miał mieszkać wśród gałęzi świętej wierzby lub w Domu Benben. Był bóstwem pierwotnym, nie miał swojego stwórcy, podobnie jak Atum czy Re, a pojawił się na początku wszechświata, krążąc nad wodami praoceanu Nun, z którego następnie wyłonił się pierwszy kawałek stałego lądu – prawzgórek benben. Miał zdolność odradzania się co 500 lat i stąd się wziął jego przydomek – Pan Jubileuszy. W okresie wzrostu popularności Ozyrysa został włączony w krąg bóstw związanych z mitem ozyriackim, stając się duszą Ozyrysa. Odnawianie Benu stało się manifestacją odradzania się Ozyrysa.
W czasach Starego Państwa przedstawiany w Heliopolis prawdopodobnie jako pliszka żółta. Reprezentował wówczas boga – stworzyciela Atuma. Od czasów Średniego Państwa był przedstawiany w postaci czapli, z długimi nogami i dziobem oraz dwoma piórami wyrastającymi z tylnej części głowy oraz z czerwonym lub złotym upierzeniem. Niekiedy miał koronę atef na głowie. Znane są także jego wizerunki w postaci ptaka z głową ludzką. Dowodzi to, że uważano go za osobne bóstwo, a nie tylko za część osobowości Atuma, Re czy Ozyrysa.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Jadwiga Lipińska, Marek Marciniak, Mitologia Starożytnego Egiptu, Oficyna Wydawnicza Auriga, Warszawa 2006, s. 159-160, ISBN 83-922635-5-3
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- święty ptak Benu. philae.nu. [zarchiwizowane z tego adresu (2006-09-27)]. (ang.).
- Benu i Feniks (ang.)
- zwierzęta w starożytnym Egipcie - na forum. users.nethit.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2005-09-08)]. (ang.).