Brzeźnik (szczyt)

Brzeźnik

Państwo	Polska
Pasmo	Sudety Rudawy Janowickie Wzgórza Karpnickie
Wysokość	555 m n.p.m.
Położenie na mapie Sudetów Brzeźnik
50°48′31″N 15°49′30″E

Brzeźnik (555 m n.p.m.) – wzniesienie w południowo-zachodniej Polsce, w Sudetach Zachodnich, w Rudawach Janowickch, w paśmie Wzgórz Karpnickich.

Położenie

Wzniesienie położone jest w Sudetach Zachodnich, w południowo-zachodniej części Rudaw Janowickch, na południowo-wschodnim krańcu pasma Wzgórz Karpnickich. Od Góry Parkowej oddziela go Przełęcz pod Brzeźnikiem. Wznosi się na północ od centrum miejscowości Kowary.

Charakterystyka

Wzniesienie o wyraźnie zaznaczonym wierzchołku, stanowiące odosobniony masyw, w postaci kopulastego wzniesienia, o stromo opadających zboczach i nieco łagodniejszym wschodnim. Wznosi się nad prawym brzegiem Jedlicy, pomiędzy Bukowcem po północnej stronie a Kowarami po południowej stronie. Położenie góry, nad doliną Jedlicy, oraz kopulasty kształt góry i wyraźnie wyniesiona część szczytowa, czynią górę rozpoznawalną w terenie.

Budowa geologiczna

Zbudowane z waryscyjskich granitów porfirowatych, w których występuje augit z hornblendą i żyły aplitowe. Na południowo-zachodnim zboczu, poniżej szczytu wzniesienia, występuje grupa granitowych bloków skalnych "Babie Skały", dochodzących do 10 m wysokości. Poniżej Babich Skał, u podnóża wzniesienia, znajduje się wyrobisko po nieczynnym kamieniołomie.

Roślinność

Cały szczyt i zbocza porasta las świerkowe z domieszką innych gatunków drzew liściastych.

Zagospodarowanie

Zbocza poniżej szczytu trawersuje kilka leśnych dróg i ścieżek.

Ochrona przyrody

Wzniesienie położone jest na terenie Rudawskiego Parku Krajobrazowego.

Historia

Masyw Brzeźnika wraz z rozległym parkiem krajobrazowym należącego do rezydencji w Bukowcu, ze względu na położenie i walory krajobrazowe w pierwszej połowie XIX wieku, gdy rozpoczęto planowe kształtowanie okolicznego krajobrazu, objęty został programem kształtowania sentymentalnego krajobrazu. Na zboczach wzniesienia wykonano ścieżki spacerowe prowadzące na szczyt, a na szczycie pod koniec XIX wieku wykonano punkt widokowy. Po latach góra zarosła drzewami. Jednak później dokonano wycinki drzew przez Nadleśnictwo Śnieżka. W przeszłości góra nosiła nazwy:Birkberg, Schlüssel-Berg, Birk Berg.

Inne

• W przeszłości pod szczytem istniał folwark, który, przekształcił się w górną część wsi.
• Na północ od szczytu położona jest miejscowość Bukowiec a na południowy wschód Kowary.
• Po południowo-zachodniej stronie u podnóża wzniesienia przebiega granica Rudawskiego Parku Krajobrazowego.

Ciekawostki

• Z kamieniołomu na Brzeźniku wykorzystywano kamień do budowy tunelu kolejowego] pod Przełęczą Kowarską.
• Na południowo-zachodnim zboczu, przy zbiegu ulic Jakielońskiej i Jeleniogórskiej w Kowarach stoi stary krzyż kamienny z wyrytą na nim dzidą. Wiek krzyża ani powód jego fundacji, nie są znane. Nazywany jest on często krzyżem pokutnym, co jednak nie ma podstaw w dowodach ani badaniach, a jest oparte jedynie na nieuprawnionym założeniu, że wszystkie stare kamienne krzyże monolitowe, zwłaszcza te z rytami broni, o których pochodzeniu nie zachowały się żadne informacje, są krzyżami pokutnymi (pojednania), chociaż w rzeczywistości powód fundacji takich krzyży może być różnoraki, tak jak każdego innego krzyża. Niestety hipoteza ta stała się na tyle popularna, że zaczęła być odbierana jako fakt i pojawiać się w lokalnych opracowaniach, informatorach czy przewodnikach jako faktyczna informacja, bez uprzedzenia, że jest to co najwyżej luźny domysł bez żadnych bezpośrednich dowodów.

Turystyka

Przez wschodnie zbocze góry prowadzi szlak turystyczny:

• - niebieski prowadzącego z Karpnik przez Bukowiec na Przełęcz Kowarska.

Bibliografia

• Słownik geografii turystycznej Sudetów, tom 5 Rudawy Janowickie, red. Marek Staffa, Wydawnictwo I-BiS, Wrocław, 1998, ISBN 83-85773-27-4
• Rudawy Janowickie, mapa turystyczna, skala 1:25 000, Wydawnictwo Turystyczne „Plan”, Jelenia Góra, 1998 r., ISBN 83-908758-5-3