Carbon leakage
Carbon leakage (ucieczka emisji CO2) – zjawisko polegające na przenoszeniu emisji dwutlenku węgla z jednego kraju do drugiego. Do ucieczki emisji dochodzi gdy na skutek wprowadzenia w jednym kraju restrykcyjnej polityki klimatycznej ograniczającej emisję CO2 energochłonna produkcja przemysłowa przenoszona jest do państw gdzie ograniczeń nie ma lub są mniej kosztowne. W efekcie globalna emisja CO2 nie spada, a nawet może wzrosnąć gdy w nowym miejscu korzysta się z metod produkcji które emitują więcej CO2 na tonę danego produktu.
Skala zjawiska[edytuj | edytuj kod]
Badania przeprowadzone na zlecenie Komisji Europejskiej po zakończeniu II fazy EU ETS nie wykazały występowania zauważalnego zjawiska ucieczki emisji z krajów objętych systemem[1]. Do podobnych wniosków doszli badacze z Niemieckiego Instytutu Badań Gospodarczych DIW z Berlina[2].
Pokrewnym do ucieczki emisji zjawiskiem jest transfer gazów cieplarnianych w związku z międzynarodową wymianą handlową (ang. export of embodied emissions). Ma on miejsce gdy emisje związane z wytworzeniem produktu zaliczane są na konto innego kraju niż ten, w którym produkt jest użytkowany. Raport ClimateWorks Fundation z 2017 r. stwierdza, że podczas gdy Unia Europejska jest na dobrej drodze do osiągnięcia założonej 20% redukcji emisji gazów cieplarnianych w latach 1990–2020 to po uwzględnieniu gazów cieplarnianych uwolnionych podczas wytworzenia importowanych produktów unijne emisje – zamiast spadać – wzrosły o 11% w latach 1995–2009 (szczególnie od czasu przyjęcia ChRL do WTO)[3].
Według raportu KGM & Associates i Global Efficiency Intelligence[4] "średnio jedna czwarta globalnego śladu węglowego (sumy emisji gazów cieplarnianych) pochodzi z importowanych towarów. Te ukryte strumienie unikają większości rodzajów polityki dotyczącej emisji dwutlenku węgla". Raport stwierdza również, że w przypadku wielu rozwiniętych krajów (szczególnie Wielkiej Brytanii i Polski) osiągnięcie celów redukcyjnych wynikających z Protokołu z Kioto wydaje się być skutkiem wyeksportowania emisji do krajów rozwijających się[5].
Metody przeciwdziałania[edytuj | edytuj kod]
Ponieważ polityka ograniczania emisji wiąże się z pogorszeniem konkurencyjności gospodarki a występowanie zjawiska ucieczki emisji zmniejsza skuteczność tej polityki, kraje ograniczające emisje wprowadzają regulacje mające przeciwdziałać ucieczce. Przykładami takich regulacją są:
- przekazywanie sektorom narażonym na zjawisko ucieczki emisji większej ilości darmowych uprawnień do emisji w Europejskim Systemie Handlu Emisjami[6],
- Buy Clean Act w Kalifornii wymagający aby materiały przy produkcji których emituje się duże ilości CO2 (m.in. stal i szkło) spełniały odpowiednie normy intensywności węglowej gdy kupowane są z funduszy stanowych[5]. Podobne rozwiązania funkcjonują w Danii i Holandii a w EU jako koncepcja nieobowiązkowych "zielonych zamówień publicznych"[7].
- Cła importowe zależne od śladu węglowego importowanego produktu[8].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ https://ec.europa.eu/clima/sites/clima/files/ets/allowances/leakage/docs/cl_evidence_factsheets_en.pdf
- ↑ https://www.diw.de/documents/publikationen/73/diw_01.c.565609.de/dp1689.pdf
- ↑ https://www.climateworks.org/wp-content/uploads/2017/09/EU-carbon-loophole_final-draft-for-consultation.pdf
- ↑ http://forsal.pl/biznes/ekologia/artykuly/1244932,redukcja-emisji-co2-przez-zachod-to-fikcja-kraje-rozwiniete-wyeksportowaly-czesc-zanieczyszczenia-do-indii.html Redukcja emisji CO2 przez Zachód to fikcja? Kraje rozwinięte wyeksportowały część zanieczyszczenia do Indii
- ↑ a b Zarchiwizowana kopia. [dostęp 2018-09-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-09-05)].
- ↑ Carbon leakage | Działania w dziedzinie klimatu [online], ec.europa.eu [dostęp 2018-09-09] (pol.).
- ↑ Zielone zamówienia publiczne w Polsce - Forbes [online], www.forbes.pl [dostęp 2018-09-09] (pol.).
- ↑ Are carbon tariffs a good idea?, „The Economist” [dostęp 2018-11-26] (ang.).