Cetnerówka
49°49′53″N 24°03′45″E/49,831389 24,062500| Dzielnica Lwowa | |
 Willa Władysława Derdackiego | |
| Państwo | |
|---|---|
| Obwód | |
| Miasto | |
| Rejon | |
| Data założenia |
ok. 1780 |
| W granicach Lwowa |
1930 |
Położenie na mapie Lwowa  | |
Położenie na mapie Ukrainy  | |
Położenie na mapie obwodu lwowskiego  | |
| 49°49′53″N 24°03′45″E/49,831389 24,062500
| |
Cetnerówka (ukr. Цетнерівка) – dzielnica Lwowa w rejonie łyczakowskim, główną ulicą jest Marko Czeremszyny.
Położenie[edytuj | edytuj kod]
Cetnerówka jest położona na wschód od Cmentarza Łyczakowskiego, na południe od ulicy Łyczakowskiej. Pod południa graniczy z Parkiem Pohulanka, a od wschodu z Wzgórzem Sławy.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Nazwa pochodzi od wojewody bełskiego Ignacego Cetnera, który był posiadaczem znajdującego się na tym terenie majątku. Ukształtowanie powierzchni sprzyjało urozmaiceniu nasadzeń, ponieważ znajdowała się tu zarówno kotlina jak i łagodne wzniesienia. Pod koniec XVIII wieku założył park z egzotycznymi roślinami, wiele prac wykonywał tu własnoręcznie, a w projektowaniu założeń parkowych pomagał mu Pierre Denis Guibaut. W 1787 Ignacy Centner przestał był wojewodą, otrzymał tytuł grafa i został marszałkiem Królestwa Galicji i Lodomerii. Spadkobiercy Centnera początkowo dbali o park, jednak z czasem uległ on zaniedbaniu[1]. Dawniej środkiem kotliny płynął Potok Cetnerówka, ale w latach 20. XX wieku został zasklepiony, a następnie wysechł.
Na początku XX wieku rząd wykupił 4,5 ha parku dla Uniwersytetu Lwowskiego, który stworzył tam ogród botaniczny[2]. Wkrótce dokupiono 12 ha, kompozycję ogrodu botanicznego opracował w 1924 prof. Stanisław Kulczyński, a w 1927 wybudowano budynek biurowy. W czasie II wojny światowej duża część ogrodu uległa zniszczeniu, w kolejnych latach w granice ogrodu włączono Park Pohulanka i jego powierzchnia wynosiła prawie 100 ha. Na początku lat 70. XX wieku zmniejszono ją do 16,5 ha, w 1974 oddano do użytku kompleks cieplarniany do ekspozycji roślin ciepłolubnych, którego powierzchnia wynosi 1250 m. kw[3].
Ogród botaniczny z ulicą Łyczakowską łączy ulica Marko Czeremszyny, która jest zabudowana domami jednorodzinnymi z lat 1910-1930. Wśród nich jest dom pod numerem 18, który wybudował dla siebie architekt Władysław Derdacki. W południowej części Cetnerówki znajduje się stadion należący do Lwowskiego Państwowego Uniwersytetu Kultury Fizycznej.
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Beata Kost „Wojewoda z Cetnerówki” Kurier Galicyjski nr 2 (198) za 31 stycznia – 13 lutego 2014. [dostęp 2020-04-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (24 grudnia 2016)].
- ↑ Ogród botaniczny na Cetnerówce, Lwów Info
- ↑ A. Prokopiv, Botanic Garden of Ivan Franko National University of Lviv – history and the present. 2004. [dostęp 2016-03-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)].
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Grzegorz Rąkowski: „Lwów. Przewodnik krajoznawczo-historyczny po Ukrainie Zachodniej. Część IV”. Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Rewasz”, 2008. s. 287-288 ISBN 978-83-89188-70-8;
- Plan miasta Lwowa, Wyd. Kartografia Kijów 2010 ISBN 978-966-475-748-2;
- Plan miasta Lwów 1931.