Clark Ádám tér
.jpg)
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
Położenie na mapie Budapesztu  | |
Położenie na mapie Węgier  | |
 47°29′54,0″N 19°02′26,0″E/47,498333 19,040556
| |
Clark Ádám tér (pl. Plac Adama Clarka) – plac w budzińskiej części Budapesztu, w dzielnicy Várkerület, na osiedlu Víziváros. Położony jest między budzińskim przyczółkiem Mostu Łańcuchowego, a wlotem do tunelu pod Górą Zamkową. Nazwa placu pochodzi od szkockiego projektanta i budowniczego Mostu Łańcuchowego i tunelu, Adama Clarka.
Położenie[edytuj | edytuj kod]
Granice: Fő utca 1. i 2., Hunyadi János út 1. i 2., Alagút, Sikló utca 1. i 2., Lánchíd utca 1. i 2., Most Łańcuchowy.
Warto zobaczyć[edytuj | edytuj kod]
Na placu stoi pomnik zerowego kilometra, od którego odliczane są kilometry głównych dróg na Węgrzech o jednocyfrowym oznaczeniu (oprócz drogi krajowej nr 1 rozpoczynającej się na BAH-csomópont i mającej swój początek w Székesfehérvárze drogi krajowej nr 8[1]. Znajduje się tam również dolna stacja kolejki linowej Budavári sikló, która górną stację ma na Wzgórzu Zamkowym[2].
Historia[edytuj | edytuj kod]
W latach 60. XIX wieku nazywano go placem Teatru Narodowego (Népszínház tér) od stojącego tu Budzińskiego Teatru Narodowego (Budai Népszínház), od połowy lat 70. XIX w. placem Mostu Łańcuchowego (Lánchíd tér), a od 1912 r. placem Adama Clarka. Od 1907 r. pod placem przebiega linia tramwajowa[3].
Plac Adama Clarka był pierwszym całkowicie neorenesansowym placem Budapesztu. W budynkach przy placu działało Towarzystwo Mostu Łańcuchowego (Lánchíd Társaság) w Pałacu Mostu Łańcuchowego (Lánchíd Palota), Budziński Teatr Narodowy oraz Budzińska Kasa Oszczędności (Budai Takarékpénztár). Gmach Kasy, zaprojektowany przez Miklósa Ybla, został zbombardowany w czasie II wojny światowej, a w czasie budowy ronda w 1949 r. został całkowicie rozebrany. Od tamtej pory na jego miejscu jest pusta działka. Z pierwotnych budynków pozostał jedynie Pałac Mostu Łańcuchowego[4][5].
Plac i otoczenie pomnika Zerowego Kilometra odnowiono w lipcu 2014 r.[6]
Galeria[edytuj | edytuj kod]
-
Zerowy kilometr przy wlocie do tunelu pod Wzgórzem Zamkowym. W tle widoczna kolejka Budavári sikló (2007) -
-
-
-
Widok z 1958 r. -
Tramwaj linii 19 na placu Adama Clarka (2016) -
Hotel Clark w budowie (2017) -
Hotel Clark (2018)
.jpg)
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Honnan mérik az egyszámjegyű főutak kilométereit Magyarországon?. [dostęp 2021-04-20]. (węg.).
- ↑ Kolejka linowa na Wzgórze Zamkowe w Budapeszcie. [dostęp 2021-04-21]. (ang.).
- ↑ [https://mek.oszk.hu/11200/11251/11251.pdf Budapest Főváros I. kerületének története írásban és képekben]. [dostęp 2021-04-21]. (węg.).
- ↑ Luxusfoghíj a Clark Ádám téren. [dostęp 2021-04-20]. (węg.).
- ↑ Lebontott emlékek, elvesztett épületek - Budapest. [dostęp 2021-04-20]. (węg.).
- ↑ Indul a Clark Ádám tér felújítása. [dostęp 2021-04-21]. (węg.).