Dół zażuchwowy
.png)
Dół zażuchwowy (łac. fossa retromandibularis) – w anatomii człowieka przestrzeń należąca do okolicy głębokiej twarzy. Jest zawarta między gałęzią żuchwy a wyrostkiem sutkowatym kości skroniowej. W głąb sięga do wyrostka rylcowatego i bocznej ściany gardła[1][2].
Dół zażuchwowy ograniczony jest od przodu przez gałąź żuchwy i mięsień skrzydłowy przyśrodkowy, od tyłu przez wyrostek sutkowaty kości skroniowej, mięsień mostkowo-obojczykowo-sutkowy i tylny brzusiec mięśnia dwubrzuścowego, od góry przez część bębenkową kości skroniowej i ścianę dolną przewodu słuchowego zewnętrznego, a przyśrodkowo – przez wyrostek rylcowaty kości skroniowej, więzadło rylcowo-gnykowe, więzadło rylcowo-żuchwowe i mięśnie przyczepiające się do wyrostka rylcowatego (mięsień rylcowo-gnykowy, mięsień rylcowo-gardłowy, mięsień rylcowo-językowy)[2][3][4].
Zawarta jest w nim część głęboka ślinianki przyusznej. Przez jej miąższ w obrębie dołu zażuchwowego przebiegają: nerw twarzowy i jego gałęzie końcowe (górna i dolna, wytwarzające splot przyuszniczy), końcowy odcinek tętnicy szyjnej zewnętrznej i jej podział na tętnicę skroniową powierzchowną, tętnicę szczękową oraz tętnicę uszną tylną, żyła zażuchwowa, naczynia chłonne z towarzyszącymi im węzłami[1][4][5][2]. W górnej części dołu zażuchwowego biegnie też nerw uszno-skroniowy, oddający gałązki unerwiające śliniankę przyuszną czuciowo i przywspółczulnie[1][4].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c Adam Bochenek, Michał Reicher, Anatomia człowieka. Tom I. Anatomia ogólna. Kości, stawy i więzadła, mięśnie, wyd. XIII, Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2019, s. 425, ISBN 978-83-200-4323-5.
- ↑ a b c Jerzy Walocha (red.), Anatomia prawidłowa człowieka. Szyja i głowa, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2013, s. 182, ISBN 978-83-233-3581-8.
- ↑ Olgierd Narkiewicz, Janusz Moryś, Anatomia człowieka. Podręcznik dla studentów. Tom IV, wyd. I, Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2010, s. 168, ISBN 978-83-200-4109-5.
- ↑ a b c Adam Bochenek, Michał Reicher, Anatomia człowieka. Tom II. Trzewa, wyd. X, Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2018, s. 78–80, ISBN 978-83-200-4501-7.
- ↑ Adam Bochenek, Michał Reicher, Anatomia człowieka. Tom V. Układ nerwowy obwodowy. Układ nerwowy autonomiczny. Powłoka wspólna. Narządy zmysłów, wyd. VI, Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2018, s. 218, ISBN 978-83-200-3258-1.
