Demodex phodopi

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Demodex phodopi
Desch, Davis et Klompen, 2006
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

stawonogi

Podtyp

szczękoczułkowce

Gromada

pajęczaki

Podgromada

roztocze

Rząd

Trombidiformes

Podrząd

Prostigmata

Nadrodzina

Cheyletoidea

Rodzina

nużeńcowate

Rodzaj

Demodex

Gatunek

Demodex phodopi

Chomicznik dżungarski, jedyny żywiciel D. phodopi

Demodex phodopigatunek roztocza z rodziny nużeńcowatych. Jego jedynym żywicielem jest chomicznik dżungarski.

Taksonomia[edytuj | edytuj kod]

Gatunek ten opisany został po raz pierwszy w 2006 roku przez Clifforda E. Descha, Sonnyego L. Davisa i Hansa Klompena na łamach „International Journal of Acarology”. Opisu dokonano na podstawie okazów pozyskanych z hodowli chomicznika dżungarskiego na Uniwersytecie Stanu Ohio w Stanach Zjednoczonych. Epitet gatunkowy pochodzi od nazwy żywiciela, Phodobus sungorus[1].

Morfologia i rozwój[edytuj | edytuj kod]

Osobniki dorosłe[edytuj | edytuj kod]

Samce osiągają od 103 do 150 μm długości i od 21 do 29 μm szerokości, samice zaś od 123 do 154 μm długości i od 22 do 28 μm szerokości[1].

Gnatosoma zaopatrzona jest w parę długich, prostopadle do osi głównej ciała ustawionych, u podstawy walcowatych, a dalej rozszerzonych dozewnętrznie kolców nadbiodrowych. Podkowiasta nabrzmiałość gardzieli ma po bokach parę drobnych szczecinek subgnatosomalnych[1].

Podosoma ma na wierzchu dwie pary owalnych lub podługowato-owalnych guzków grzbietowych; u samca przednia z nich leży na wysokości tylnej krawędzi pierwszej pary odnóży, a tylna na wysokości odnóży drugiej pary, natomiast u samicy przednia leży między wysokością pierwszej i drugiej pary odnóży, a tylna na wysokości tylnej krawędzi trzeciej pary odnóży. U samca ponadto na wierzchu podosomy leży długi na od 13 do 16 μm, zesklerotyzowany edeagus oraz, na wysokości drugiej pary odnóży, podłużny, szczeliniasty otwór płciowy. Występują cztery pary odnóży o trzech ruchomych członach, z których ostatni ma parę pazurków. Krawędzie płytek epimeralnych są u samca zatarte. Wulwa samicy leży tuż za krawędziami płytek epimeralnych ostatniej pary[1].

Opistosoma zwęża się ku tępemu wierzchołkowi, u samicy jest wyraźnie, a u samca niewyraźnie pierścieniowana. Otwierający się śródbrzusznie narząd opistosomalny u samca ma postać wąskiej, ślepej, zesklerotyzowanej rurki, u samicy zaś bulwiastej lub palcowatej kieszonki[1].

Stadia rozwojowe[edytuj | edytuj kod]

Jaja są podługowato-owalnego kształtu, długości od 54 do 65 μm i szerokości od 15 do 18 μm, o gładkim chorionie, pozbawione wieczka[1].

Larwy mają wydłużone ciało długości od 50 do 71 μm i szerokości od 12 do 16 μm. Prostokątna gnatosoma ma parę drobnych kolców nadbiodrowych, natomiast brak jest szczecinek subgnatosomalnych. Podosoma pozbawiona jest tarczek brzusznych i ma trzy pary nieczłonowanych odnóży. Opistosoma pozbawiona jest pierścieniowania[1].

Protonimfy mają wydłużone ciało długości od 90 do 93 μm i szerokości od 21 do 24 μm. Odnóża są nieczłonowane, obecne w liczbie trzech par, zwieńczone dwoma małymi pazurkami. Opistosoma pozbawiona jest pierścieniowania[1].

Nimfy mają ciało długości od 96 do 166 μm i szerokości od 22 do 31 μm. Występują u nich cztery pary odnóży o dwóch ruchomych członach, z których ostatni zwieńczony jest dwoma małymi pazurkami. Opistosoma pozbawiona jest pierścieniowania[1].

Ekologia i występowanie[edytuj | edytuj kod]

Roztocz ten jest monoksenicznym[1][2] komensalem[3] lub pasożytem chomicznika dżungarskiego. Bytuje w mieszkach włosowych gospodarza[1]. Na tym samym żywicielu występuje również D. sungori[1][2]

Gatunek obecny w hodowlach[2][1], podawany ze Stanów Zjednoczonych[1].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e f g h i j k l m n Clifford E. Desch , Sonny L. Davis, Hans Klompen. Two new species of Demodex Owen, 1843, the hair follicle mites (Demodecidae), from the dzungarian hamster,Phodopus sungorus (Pallas, 1773) (Rodentia: Muridae). „International Journal of Acarology”. 32 (1), s. 75–80, 2006. DOI: 10.1080/01647950608684444. 
  2. a b c Joanna N. Izdebska, Leszek Rolbiecki. The biodiversity of demodecid mites (Acariformes: Prostigmata), specific parasites of mammals with a global checklist and a new finding for Demodex sciurinus. „Diversity”. 12, s. 261-299, 2020. DOI: 10.3390/d12070261. 
  3. Aida Corina Badescu, Luminita Smaranda Iancu, Laura Statescu, Demodex: commensal or pathogen?, „Revista Medico-Chirurgicala a Societatii De Medici Si Naturalisti Din Iasi”, 117 (1), 2013, s. 189–193, ISSN 0048-7848, PMID24505913 [dostęp 2017-08-12].