Szczuroskoczek zaginiony

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
(Przekierowano z Dipodomys gravipes)
Szczuroskoczek zaginiony
Dipodomys gravipes[1]
Huey, 1925[2]
ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ssaki

Podgromada

żyworodne

Infragromada

łożyskowce

Rząd

gryzonie

Podrząd

bobrokształtne

Rodzina

karłomyszowate

Podrodzina

szczuroskoczki

Rodzaj

szczuroskoczek

Gatunek

szczuroskoczek zaginiony

Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3]

Szczuroskoczek zaginiony[4] (Dipodomys gravipes) – gatunek ssaka podrodziny szczuroskoczków (Dipodomyinae) w obrębie rodziny karłomyszowatych (Heteromyidae).

Zasięg występowania[edytuj | edytuj kod]

Szczuroskoczek zaginiony występuje w północno-zachodnim Meksyku na przybrzeżnych równinach północno-zachodniej Kalifornii Dolnej[5].

Taksonomia[edytuj | edytuj kod]

Gatunek po raz pierwszy naukowo opisał w 1925 roku amerykański zoolog Laurence Markham Huey nadając mu nazwę Dipodomys gravipes[2]. Holotyp pochodził z obszaru 2 mi (3 km) na zachód od Santo Domingo Mission (30°45’N, 115°58’W), w Kalifornii Dolnej, w Meksyku[6].

Na podstawie analiz sekwencji molekularnych D. gravipes należy do grupy gatunkowej heermanni, wraz z D. heermanni, D. panamintinus, D. microps, D. ingens i D. stephensi, do którego jest najbardziej podobny[7]. Autorzy Illustrated Checklist of the Mammals of the World uznają ten takson gatunek monotypowy[5].

Etymologia[edytuj | edytuj kod]

  • Dipodomys: gr. δίποδος dipodos „dwunożny”, od δι- di- „podwójnie”, od δις dis „dwa razy”, od δυο duo „dwa”; πους pous, ποδος podos „stopa”; μυς mus, μυός muos „mysz”[8][9].
  • gravipes: łac. gravis „ciężki, silny”; pes, pedis „stopa”, od gr. πους pous, ποδος podos „stopa”[9].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Długość ciała (bez ogona) samic 126–130 mm, samców 129–132 mm, długość ogona 168–180 mm, długość ucha 11–16 mm, długość tylnej stopy 44–45 mm; masa ciała (średnia z dwóch populacji) samic 79 i 85 g, samców 81 i 91 g[7].

Ekologia[edytuj | edytuj kod]

Jest to nocny gatunek, żyjący na terenach występowania kaktusów. Młode rodzą się w okresie kilku miesięcy, jednak najliczniej zimą i wiosną[3].

Status zagrożenia i ochrona[edytuj | edytuj kod]

Szczuroskoczek zaginiony nie toleruje terenów rolniczych, co w połączeniu ze zniszczeniem w ciągu ostatnich 20 lat terenów, na których występuje sprawiło, że gatunek ten jest krytycznie zagrożony; niekiedy bywał wręcz nawet uznawany za wymarły[3]. W 2017 roku grupa badaczy z San Diego Natural History Museum (The Nat) oraz Terra Peninsular A.C. odkryła występowanie gatunku na terenie Kalifornii Dolnej[10][11].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Dipodomys gravipes, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. a b L.M. Huey. Two new kangaroo rats of the genus Dipodomys from Lower California. „Proceedings of the Biological Society of Washington”. 38, s. 83, 1925. (ang.). 
  3. a b c S.T. Álvarez-Castañeda & T. Lacher, Dipodomys gravipes, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2021, wersja 2021-2 [dostęp 2021-10-08] (ang.).
  4. W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 217. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
  5. a b C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 302. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
  6. D.E. Wilson & D.M. Reeder (red.): Species: Dipodomys gravipes. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2020-10-15].
  7. a b D. Hafner: Family Heteromyidae (Pocket Mice, Kangaroo Mice and Kangaroo Rats). W: D.E. Wilson, T.E. Lacher, Jr & R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 6: Lagomorphs and Rodents I. Barcelona: Lynx Edicions, 2016, s. 225–226. ISBN 978-84-941892-3-4. (ang.).
  8. T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 238, 1904. (ang.). 
  9. a b The Key to Scientific Names, J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca (ang.).
  10. Museum researchers rediscover animal not seen in 30 years: San Quintin kangaroo rat found in Baja California will be subject of a conservation plan [online], ScienceDaily [dostęp 2019-03-09] (ang.).
  11. Elizabeth PennisiApr. 30, 2018, 9:55 Am, Supposedly extinct kangaroo rat resurfaces after 30 years [online], Science | AAAS, 30 kwietnia 2018 [dostęp 2019-03-09] (ang.).