Harpalus

Dzier
	Harpalus
	Latreille, 1802
	; Harpalus honestus
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	stawonogi
Gromada	owady
Rząd	chrząszcze
Podrząd	chrząszcze drapieżne
Rodzina	biegaczowate
Podrodzina	Harpalinae
Plemię	Harpalini
Podplemię	Harpalina
Rodzaj	Harpalus
	Multimedia w Wikimedia Commons

Harpalus – rodzaj chrząszczy z rodziny biegaczowatych, podrodziny Harpalinae i pleminia Harpalini. W języku polskim chrząszcze z tego rodzaju określane są nazwą dzier^[1].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Większość gatunków to chrząszcze średnich rozmiarów, często metalicznie ubarwione. Jeden szczeciowy punkt nadoczny. Przedplecze o tylnych kątach bez szczecinki. Pokrywy z kompletnym obrzeżeniem krawędzi podstawowej. Policzki bez wyżłobień czułkowych^[2].

Larwy dzierów mają dobrze rozwinięte przyoczka, czteroczłonowe czułki i szew epikranialny na głowie. Ich masywne żuwaczki pozbawione są wcięcia przed retynakulum i często mają 1-2 ząbki w części dystalnej. Żuwka wewnętrzna jest u nich dobrze rozwinięta, a wewnętrzne ramię pieńka ma postać guzka. Wszystkie stopy mają parę pazurków, z których wewnętrzny jest bardzo mały. Przysadki odwłokowe są dłuższe od dziewiątego segmentu odwłoka^[3].

Biologia i ekologia[edytuj | edytuj kod]

Wiele gatunków przyjmuje częściowo lub preferuje pokarm roślinny, co najmniej jako imagines^[2].

Występowanie[edytuj | edytuj kod]

Rodzaj rozprzestrzeniony na całej półkuli północnej. Do fauny europejskiej należy około 100 gatunków^[4]. W Polsce występuje 40 gatunków z 4 podrodzajów^[5].

Taksonomia[edytuj | edytuj kod]

Rodzaj opisał w 1802 roku Pierre André Latreille. Gatunkiem typowym jest Carabus proteus Paykull, 1790 (Carabus affinis Schrank, 1781), czyli obecny Harpalus (Harpalus) affinis^[6]^[4].

Do rodzaju tego zalicza się ponad 430 opisanych gatunków. Podzielony jest na 11 podrodzajów^[6]:

Baeticoharpalus Serrano et Lencina, 2008
Cephalophonus Ganglbauer, 1891
Cryptophonus Brandmayr et Zetto Brandmayr, 1982
Glanodes Casey, 1914
Harpalus sensu stricto
Loboharpalus Schauberger, 1932
Opadius Casey, 1914
Plectralidus Casey, 1914
Pseudoophonus Motschulsky, 1844
Semiophonus Schauberger, 1933
Zangoharpalus Huang, 1998

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Jiří Zahradník: Przewodnik: Owady. Warszawa: Multico, 2000, s. 144.
↑ ^a ^b Jürgen Trautner, Kartin Geigenmüller: Tiger Beetles, Ground Beetles. Ilustrated Key to the Cicindellidae and Carabidae of Europe. Josef Margraf, 1987.
↑ Kirill V. Makarov. A key to the genera of the Ground-beetle larvae (Coleoptera, Carabidae) of the Paleartic region. „Boll. Mus. reg. Sci. nat. Torino”. 12 (1), s. 221–254, 1994.
↑ ^a ^b Harpalus na Fauna Europaea. [dostęp 2014-02-14].
↑ Mieczysław Stachowiak: Przegląd systematyczny biegaczowatych Polski (Coleoptera, Carabidae) – wersja skrócona. 25 stycznia 2008. [dostęp 2014-02-15].
↑ ^a ^b Harpalus w Carabidae of the World. [dostęp 2014-02-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-02-20)].

[Zahradnik-1] Jiří Zahradník: Przewodnik: Owady. Warszawa: Multico, 2000, s. 144.

[Trautner-2] Jürgen Trautner, Kartin Geigenmüller: Tiger Beetles, Ground Beetles. Ilustrated Key to the Cicindellidae and Carabidae of Europe. Josef Margraf, 1987.

[Makarov-3] Kirill V. Makarov. A key to the genera of the Ground-beetle larvae (Coleoptera, Carabidae) of the Paleartic region. „Boll. Mus. reg. Sci. nat. Torino”. 12 (1), s. 221–254, 1994.

[fe-4] Harpalus na Fauna Europaea. [dostęp 2014-02-14].

[Stachowiak-5] Mieczysław Stachowiak: Przegląd systematyczny biegaczowatych Polski (Coleoptera, Carabidae) – wersja skrócona. 25 stycznia 2008. [dostęp 2014-02-15].

[cow-6] Harpalus w Carabidae of the World. [dostęp 2014-02-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-02-20)].

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]