Formacja Caturrita

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Formacja Caturrita (port. Formação Caturrita) – formacja geologiczna składająca się ze skał osadowych, występująca w Rio Grande do Sul (Brazylia), w niecce Parany. Jej wiek oceniany jest na późny karnik - wczesny noryk (trias górny).

Formacja Caturrita

Nazwa[edytuj | edytuj kod]

Nazwa formacji pochodzi od osiedla w mieście Santa Maria, gdzie skały te odkryto i opisano po raz pierwszy[1] [2]. W języku portugalskim Caturrita oznacza również gatunek papugi (mnicha nizinna).

Opis[edytuj | edytuj kod]

Miąższość formacji wynosi ok. 30-60 m. Formacja Caturrita składa się z piaskowców i mułowców pochodzenia rzecznego i deltowego. Osadzały się one w basenie Parany (Bacia do Paraná lub Bacia Geológica do Paraná)[3].

Występowanie[edytuj | edytuj kod]

Wychodnie skał formacji Caturrita znajdują się w brazylijskim stanie Rio Grande do Sul. Ciągną się w kierunku równoleżnikowym przez centralną część stanu wąskim pasem na długości 250 km od miasta Taquari do miejscowości Mata.

Wiek[edytuj | edytuj kod]

Stratygrafia niecki Parany (według Milani, 1997)

Do tej pory nie wykonano żadnych oznaczeń wieku bezwzględnego skał tej formacji. Na podstawie skamieniałości przewodnich określono ich wiek na późny karnik - wczesny noryk (220-215 mln lat).

Położenie[edytuj | edytuj kod]

Powyżej zalega formacja Botucatu (port. Formação Botucatu), a poniżej formacja Santa Maria (port. Formação Santa Maria ). Wraz z formacją Santa Maria wchodzą w skład górnej części grupy Rosário do Sul.

Milani (1997) określił formację Caturrita jako część supersekwencji Gondwana II (port. Supersequência Gondwana II)[4].

Skamieniałości[edytuj | edytuj kod]

W osadach formacji Caturrita znaleziono liczne skamieniałości, w tym dinozaurów (Guaibasaurus, Unaysaurus), gadów ssakokształtnych (Tritheledontidae[5], Jachaleria[6], Brasilitherium, Brasilodon, Exaeretodon, Irajatherium, Jachaleria, Minicynodon, Riograndia) i innych gadów (nieoznaczony fitozaur, Cargninia, Clevosaurus, Faxinalipterus, Proterochampsa, Soturnia, Sacisaurus, Teyumbaita).

Geopark[edytuj | edytuj kod]

Formacja Caturrita występuje m.in. w geoparku Paleorrota[1] [2].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b https://web.archive.org/web/20080501100955/http://www.lenep.uenf.br/~severian/es-sm-sincro.html Formação Santa Maria, (in Portuguese)
  2. a b http://www.pesquisasemgeociencias.ufrgs.br/arquivos/ARTIGO311.pdf Paleoformações, (in Portuguese)
  3. Rubert, R. R. & Schultz, C. L. 2004. — Um novo horizonte de correlação para o Triássico Superior do Rio Grande do Sul. Pesquisas em Geociências 31: 71-88
  4. Milani, E. J.; Melo, J. H. G., Souza, P. A.; Fernandes, L. A. E.; França, A. B. (2007) – Bacia do Paraná. In: Cartas Estratigráficas - Boletim de Geociências da Petrobras, Rio de Janeiro, v. 15, n. 2, p. 265-287, mai/Nov. 2007
  5. Soares, M.B. & Schultz, C.L., 2006. Proposta de nova denominação para a Cenozona de Ictidosauria, do Triássico Superior (Formação Caturrita) do Rio Grande do Sul. V Simpósio Brasileiro de Paleontologia de Vertebrados, Boletim de Resumos, p. 41, Santa Maria, RS, 2006
  6. Schultz. C.L.; Scherer, C.M.S. & Barberena, M.C. 1994. Uma nova proposta de zoneamento estratigráfi co para o Triássico Superior Sul-Rio-Grandense. In: Congresso Brasileiro de Geologia, 38, Camboriú - SC, 1994. Boletim de Resumos, p. 107-108