Franciszek Anioł
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
21 grudnia 1910 |
| Zawód, zajęcie |
urzędnik, działacz narodowy |
| Narodowość |
Franciszek Anioł (ur. 20 stycznia 1885[a] w Załężu, zm. 21 grudnia 1910 w Mysłowicach) – polski urzędnik, działacz narodowy na Górnym Śląsku.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Franciszek Anioł urodził się w Załężu (obecnie część Katowic) 20 stycznia 1885 roku. Odbył służbę wojskową w Armii Cesarstwa Niemieckiego, z której powrócił w 1908 roku[1]. Należał do Towarzystwa Gimnastycznego Sokół w Katowicach. Uczestniczył w Zlocie Sokolstwa w Krakowie z okazji 500-lecia bitwy pod Grunwaldem w 1910 roku. Piastował funkcję naczelnika Wydziału Okręgowego Związku Sokołów Polskich w Państwie Niemieckim w Katowicach. Był współzałożycielem Towarzystwa Śpiewaczego „Halka”. Został zastrzelony podczas napadu na kantor Makowskiego w Mysłowicach, w którym był zatrudniony, 21 grudnia 1910 roku. Pogrzeb odbył się 26 grudnia w Załężu. Ciało wystawiono w załęskim domu związkowym. Przy trumnie straż honorową pełnili umundurowani członkowie Towarzystwa „Sokół”. Ceremonię uświetniły pieśni w wykonaniu Towarzystwa Śpiewaczego „Lira” z Bogucic. Anioł został pochowany na cmentarzu w Załężu. Ceremonia zgromadziła 5000 osób[2][3][4].
O zabicie Franciszka Anioła zostali oskarżeni trzej mężczyźni: Franciszek Adam Liss, dwudziestopięcioletni ślusarz rodem z Zaborza w Królestwie Polskim, Sucholewski (bądź Sikorski)[5] z Królestwa Polskiego oraz nieznany z imienia i nazwiska „Julka”, przybyły ze Stanów Zjednoczonych. Za ich pochwycenie wyznaczono nagrodę 1000 marek. Sikorski miał wcześniej znajdować się w krakowskim areszcie za kradzieże[6]. W drugiej połowie stycznia 1911 roku nagrodę podwyższono do 3000 marek[7].
Upamiętnienie[edytuj | edytuj kod]
Po II wojnie światowej imieniem Franciszka Anioła nazwano jedną z ulic katowickiego Załęża[8].
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
- ↑ W publikacjach często błędny rok urodzenia 1895. Anioł nie mógł urodzić się w 1895, bo wówczas zatrudniony by był w kantorze jako piętnastolatek. „Gazeta Opolska” z 29 grudnia 1910 roku podała, iż zginął, mając 25 lat. Musiał więc urodzić się w 1885 roku.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Mysłowice. Zastrzelony przez rabunek. „Górnoślązak”. XI (295), s. 7, 1910-12-24. Katowice. [dostęp 2023-12-02].
- ↑ Wiadomości z bliska i z daleka. „Gazeta Opolska”. XXI, s. 3, 1910-12-29. Opole. [dostęp 2023-12-02].
- ↑ Załęże. Pogrzeb śp. Anjoła. „Górnoślązak”. XI (298), s. 5, 1910-12-29. Katowice. [dostęp 2023-12-02].
- ↑ Antoni Steuer: Franciszek Anioł. W: Urszula Rzewiczok (red.): Patronowie katowickich ulic i placów. Wyd. 2. Katowice: Muzeum Historii Katowic, 2013, s. 15. ISBN 978-83-87727-38-3.
- ↑ Mysłowice. W sprawie rabunku i morderstwa w banku. „Górnoślązak”. XII (22), s. 5, 1911-01-27. Katowice. [dostęp 2023-12-02].
- ↑ Wyśledzenie morderców śp. Anioła w Mysłowicach. „Górnoślązak”. XI (299), s. 5, 1910-12-30. Katowice. [dostęp 2023-12-02].
- ↑ Mysłowice. 3000 marek nagrody. „Górnoślązak”. XII (15), s. 5, 1911-01-19. Katowice. [dostęp 2023-12-02].
- ↑ Antoni Steuer: Anioła Franciszka ulica (Leksykon załęski). mhk.katowice.pl, 2023-10-21. [dostęp 2023-12-02].