Gloryfikacja Matki Boskiej
| |
| Autor | |
|---|---|
| Data powstania |
ok. 1490–1495 |
| Medium | |
| Wymiary |
24,5 × 18,1 cm |
| Miejsce przechowywania | |
| Miejscowość | |
| Lokalizacja | |
Gloryfikacja Matki Boskiej, Madonna z Dzieciątkiem (niderl. De verheerlijking van Maria) – obraz olejny niderlandzkiego malarza Geertgena tot Sint Jansa, znajdujący się w holenderskim Museum Boijmans Van Beuningen w Rotterdamie.
Geneza obrazu[edytuj | edytuj kod]
Obraz, o czym świadczy jego rozmiar, miał służyć jako przedmiot kultu zwłaszcza podczas odmawiania różańca. Natchnieniem do jego namalowania była Apokalipsa św. Jana i wizja kobiety identyfikowanej jako Matka Boska:
Potem wielki znak się ukazał na niebie:
Niewiasta obleczone w słońce
i księżyc pod jej stopami,
a na jej głowie wieniec z gwiazd dwunastu
A jest brzemienna.
I woła cierpiąc bóle i męki rodzenia
I inny znak się ukazał na niebie:
Oto wielki smok i barwy ognia,
mający siedem głów i dziesięć rogów
a na głowach jego siedem diademów
I ogon jego zmiata trzecią część gwiazd nieba
i rzucił je na ziemię.
I stanął Smok przed mającą rodzić Niewiastą, ażeby, skoro porodzi, pożreć jej dziecię. (Ap.12:1-5)
Obraz przedstawia Marię z małym Jezusem zasiadającą na sierpie księżyca i na sylwetce smoka. Na głowie ma gwiaździstą koronę podtrzymywaną przez dwa serafiny. Korona spoczywa na girlandzie róż złożonej z pięciu białych i jednego czerwonego kwiatu, co nawiązuje do różańca i do jego koralików[1]. Wokół Matki Boskiej roztacza się blask, a następnie widoczne są trzy kręgi Aniołów. Pierwszy krąg jest słabo widoczny, przyćmiony blaskiem światła. Przedstawia serafinów z sześcioma skrzydłami. Postacie nawiązują do opisu Izajasza ze Starego Testamentu, gdzie serafiny przebywały najbliżej tronu Boga. W górnej części kręgu znalazło się czterech aniołów trzymających kartusze ze słowami sans, czyli Sanctus.
W drugim kręgu malarz umieścił sześć aniołów trzymających narzędzia męki: krzyż, włócznię, koronę cierniową, młot i gwoździe, słup ubiczowania oraz gąbkę z octem. Na ostatnim trzecim kręgu widoczni są aniołowie grający na różnych instrumentach muzycznych na cześć Marii. Do ich muzyki przyłącza się sam Jezus, który trzyma w dłoniach dzwonki.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Najczęściej po dziesięciu małych koralikach występuje jeden większy.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Wolfgang Kermer: Studien zum Diptychon in der sakralen Malerei: von den Anfängen bis zur Mitte des sechzehnten Jahrhunderts: mit einem Katalog. Düsseldorf: Dr. Stehle, 1967 (Phil. Diss. Tübingen 1966), Kat.– Nr. 140 A, Abb. 180 A, 180 B
- Patrick de Rynck Jak czytać malarstwo wyd. Universitas Kraków 2005 ISBN 83-242-0565-9.