Gość Puszczański
| |
| Adres | |
|---|---|
| Pierwszy numer | |
| Ostatni numer | |
| Redaktor naczelny | |
Gość Puszczański – polskie czasopismo wychodzące w latach 1919–1922 w Nowogrodzie pod Łomżą. Wydawane było przez Adama Chętnika początkowo jako dwutygodnik, następnie jako miesięcznik. Zajmowało się głównie sprawami Kurpi i Mazur.
Pierwszy numer ukazał się 15 lipca 1919 roku z podtytułem: „Gazeta Kurpiów: tygodnik oświatowy, gospodarczo-społeczny i krajoznawczy z obrazkami, poświęcony sprawom kurpiowskim, mazurskim i innym, dotyczącym pogranicza”[1]. Wydawcą czasopisma był Adam Chętnik. Stanowisko redaktora, oprócz Chętnika zajmowała także Zofia Chętnikowa (z domu Klukowska), pierwsza żona tego badacza kultury kurpiowskiej. Gazeta wydawana była w Nowogrodzie, a drukowana w Warszawie. Redakcja gazety mieściła się w domu Chętnika[2].
Motto „Gościa” brzmiało: „Bogu na chwałę – Ojczyźnie na pożytek”. Według zamierzeń redakcji gazeta miała być „prowadzona w duchu bezpartyjnym, lecz katolickim i narodowym”[1]. Kiedy jesienią 1919 roku Chętnik zawiązał Związek Puszczański – organizację mającą na celu podniesienie poziomu społeczno-gospodarczego i kulturalnego Kurpiowszczyzny, „Gość” został organem Związku[2]. Czasopismo zajmowało się sprawami Kurpiów i Mazurów, skupiając się na zagadnieniach gospodarczych i kulturze tych regionów. Problemom pogranicza kurpiowsko-mazurskiego był szczególnie poświęcony dodatek do „Gościa Puszczańskiego”, czyli „Goniec Pograniczny”. Pierwszy numer „Gońca” wyszedł 28 listopada 1919 roku[3]. „Goniec Pograniczny” wychodził do 1924 roku. Na łamach swego miesięcznika Chętnik poświęcał wiele miejsca sprawie plebiscytu na Warmii i Mazurach. W „Gościu” i szczególnie w „Gońcu” agitowano za przyłączeniem Mazur do Polski. Redaktorzy „Gościa” podkreślali ścisły związek Mazurów z Polską i ich wspólne pochodzenie z Kurpiami[4].
Oprócz kwestii związanych z pograniczem kurpiowsko-mazurskim w „Gościu Puszczańskim” ukazywały się korespondencje z terenu Puszczy Zielonej. Dzięki „Gościowi” i „Gońcowi” społeczeństwo Kurpiowszczyzny dowiadywało się również o przebiegu wojny polsko-bolszewickiej w 1920 roku[5]. Adam Chętnik był nie tylko wydawcą i redaktorem czasopisma, ale także twórcą większości artykułów, z których część podpisana była imieniem i nazwiskiem, a w innych występował on pod pseudonimami „T. Kurp”, „Teofil Kurp”.
Czasopismo przestało się ukazywać w 1922 roku. Dalszą pracę wydawniczą mogła utrudniać Chętnikowi mnogość obowiązków w tamtym czasie. W latach 1922–1927 Chętnik był posłem na sejm, a dodatkowo kontynuował swą działalność naukową[6].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b „Gość Puszczański”, R. 1, nr 1-2, 15 lipca 1919, s. 1.
- ↑ a b Marian Pokropek, Adam Chętnik – badacz Kurpiowszczyzny, Ostrołęckie Towarzystwo Naukowe, Muzeum Okręgowe w Ostrołęce, 1992, s. 26.
- ↑ „Goniec Pograniczny”, R. 1, nr 1, 28 listopada 1919.
- ↑ Jerzy Kijowski, Z dziejów czasopiśmiennictwa na ziemiach obecnego województwa ostrołęckiego, Towarzystwo Przyjaciół Ostrołęki, Ostrołęka 1991, s. 8.
- ↑ Janusz Szczepański, Wojna 1920 roku w Ostrołęckiem, Warszawa-Ostrołęka-Pułtusk 1997, s. 19.
- ↑ Jerzy Kijowski, Z dziejów czasopiśmiennictwa na ziemiach obecnego województwa ostrołęckiego, Towarzystwo Przyjaciół Ostrołęki, Ostrołęka 1991, s. 10.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- „Gość Puszczański” – e-biblioteka Uniwersytetu Warszawskiego – numery z lat 1919–1921. (dostęp: 24.11.2013)
- Goniec Pograniczny: dodatek do „Gościa Puszczańskiego” – e-biblioteka Uniwersytetu Warszawskiego – numery z lat 1919–1924 (dostęp: 24.11.2013)