Gochnatioideae

*Gochnatioideae*
	; Gochnatia glutinosa
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	astropodobne
Rząd	astrowce
Rodzina	astrowate
Podrodzina	Gochnatioideae
	Nazwa systematyczna
	Gochnatioideae (Benth. & Hook.f.) Panero & V.A.Funk
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Gochnatioideae – podrodzina w obrębie astrowatych (Asteraceae). W ujęciu Panero i Funk z 2002^[4] oraz późniejszych aktualizacjach tej klasyfikacji astrowatych^[5]^[6] jest to jedna ze starszych podrodzin astrowatych. Jest siostrzana względem podrodziny Wunderlichioideae, wraz z którą tworzy klad oddzielony od pnia astrowatych na początku eocenu^[6].

Podrodzina Gochnatioideae obejmuje jedno plemię Gochnatieae z 6 rodzajami i 103 gatunkami^[3]. Przedstawiciele podrodziny występują na obu kontynentach amerykańskich (na północy po południową część Stanów Zjednoczonych)^[7]. Najbardziej zróżnicowani są w Ameryce Środkowej i w południowej części Ameryki Południowej^[2]. Najbardziej obfitujące w gatunki są rodzaje: Gochnatia (55 gatunków) i Moquiniastrum (20)^[3].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Pokrój: Wieloletnie rośliny zielne, ale też krzewy i drzewa, rzadko kolczaste^[4].
Liście: Pojedyncze, skrętoległe (rzadko skupione w rozecie przyziemnej), krótko- lub długoogonkowe, czasem z rozszerzoną nasadą ogonka. Blaszka skórzasta lub cienka, owłosiona lub naga, różnych kształtów – od jajowatego do równowąskiego, całobrzega lub ząbkowana, czasem kolczasto. Użyłkowanie pierzaste lub równoległe^[4].
Kwiaty: Zebrane w pojedyncze koszyczki lub tworzące kwiatostany złożone – grona lub wierzchotki. Okrywy walcowate do dzwonkowatych, z listkami w 4–15 rzędach, z których zewnętrzne są jajowato-lancetowate do lancetowatych, wewnętrzne często dłuższe i węższe. Dno koszyczków zwykle bez plewinek, płaskie lub nieznacznie wypukłe. Kwiatów w koszyczkach jest od kilku do kilkuset. Brzeżne kwiaty zwykle żeńskie, z koroną dwuwargową, białą do różowej, czasem z czerwonymi żyłkami, z 4–5 prątniczkami. Kwiaty wewnątrz koszyczka obupłciowe lub funkcjonalnie męskie, promieniste, z koroną z 5 płatków zrośniętych tylko u dołu, żółtą, białą, różową lub pomarańczowożółtą. Szyjka słupka cienka, rozwidlona, ale z krótkimi ramionami^[4] o zaokrąglonych końcach^[7].
Owoce: Walcowate i nieznacznie żebrowane niełupki, zwykle owłosione lub ogruczolone. Puch kielichowy w postaci 25–50 słomiastego koloru włosków, rzadko pierzastych, do nasady wolnych lub u podstawy zrośniętych w mięsisty pierścień^[4].

Systematyka[edytuj | edytuj kod]

Pozycja systematyczna^[2]^[6]

astrowate

Barnadesioideae

Famatinanthoideae

	Stifftioideae

	Mutisioideae

	Wunderlichioideae

	Gochnatioideae

	Corymbioideae

	Asteroideae

Podział systematyczny podrodziny^[3]

Plemię Gochnatieae (Benth. & Hook.f.) Panero & V.A.Funk

Anastraphia D.Don
Cnicothamnus Griseb.
Gochnatia Kunth
Moquiniastrum (Cabrera) G.Sancho
Pentaphorus D.Don
Richterago Kuntze

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2022-07-08] (ang.).
↑ ^a ^b ^c Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2022-07-08] (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d Gochnatioideae (Benth. & Hook.f.) Panero & V.A.Funk. [w:] Compositae. The Global Database [on-line]. The International Compositae Alliance. [dostęp 2022-07-08].
↑ ^a ^b ^c ^d ^e Panero J.L., Funk V.A.. Toward a phylogenetic subfamilial classification for the Compositae (Asteraceae). „Proceedings of the Biological Society of Washington”. 115 (4), s. 909–922, 2002. Biological Society of Washington.
↑ B. Baldwin, J.M. Bonifacino, T. Eriksson, V. A. Funk, C.A. Mannheimer, B. Nordenstam, N. Roque, I. Ventosa: Compositeae classification. Smithsonian National Museum of Natural History. [dostęp 2010-05-24]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c Mandel, J.R., Dikow, R.B., Siniscalchi, C.M., Thapa, R., Watson, L.E.& Funk, V.A.. A fully resolved backbone phylogeny reveals numerous dispersals and explosive diversifications throughout the history of Asteraceae. „Proc. Natl. Acad. Sci. U.S.A.”. 116, 28, s. 14083–14088, 2019. DOI: 10.1073/pnas.1903871116.
↑ ^a ^b David J.D.J. Mabberley David J.D.J., Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 224, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200 .

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2022-07-08] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2022-07-08] (ang.).

[tica-3] Gochnatioideae (Benth. & Hook.f.) Panero & V.A.Funk. [w:] Compositae. The Global Database [on-line]. The International Compositae Alliance. [dostęp 2022-07-08].

[panero-4] Panero J.L., Funk V.A.. Toward a phylogenetic subfamilial classification for the Compositae (Asteraceae). „Proceedings of the Biological Society of Washington”. 115 (4), s. 909–922, 2002. Biological Society of Washington.

[metatree-5] B. Baldwin, J.M. Bonifacino, T. Eriksson, V. A. Funk, C.A. Mannheimer, B. Nordenstam, N. Roque, I. Ventosa: Compositeae classification. Smithsonian National Museum of Natural History. [dostęp 2010-05-24]. (ang.).

[mandel-6] Mandel, J.R., Dikow, R.B., Siniscalchi, C.M., Thapa, R., Watson, L.E.& Funk, V.A.. A fully resolved backbone phylogeny reveals numerous dispersals and explosive diversifications throughout the history of Asteraceae. „Proc. Natl. Acad. Sci. U.S.A.”. 116, 28, s. 14083–14088, 2019. DOI: 10.1073/pnas.1903871116.

[mabb-7] David J.D.J. Mabberley David J.D.J., Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 224, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200 .

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]