Gula owadów
Gula, płytka gardzielowa (łac. gula, l. mn. gulae) – skleryt na brzusznej stronie głowy niektórych owadów.
Gula położona jest w środkowej części brzusznej strony głowy[1] i wchodzi w skład puszki głowowej[2].
Wśród pluskwiaków obecność guli jest charakterystyczną cechą podrzędu różnoskrzydłych. Występowanie tej płytki zwiększa ruchliwość kłujki[3].
Płytka ta często występuje u chrząszczy, zarówno larw jak i imagines. Ciągnie się ona od podbródka do tylnych jamek tentorialnych[1], sięgając tylnej krawędzi głowy[4]. Po bokach odgraniczona jest od policzków szwami gularnymi[5]. Gula może ulegać redukcji do całkowitego zaniku, a wówczas oba szwy zlewają się ze sobą, tworząc szew mediogularny[6][5][4]. U niektórych larw po bokach guli leżą parzyste paragulae. U części chrząszczy wyróżnia się przednią część guli zwaną pregulą[1].
Wśród larw szeroką, w pełni rozwiniętą gulę mają Archostemata, Myxophaga i wiele chrząszczy wielożernych. Wśród larw kałużnicokształtnych takowa występuje u Hydraenidae oraz rodzajów Spercheus i Hydrochus[6].
Płytka gardzielowa występuje również u sieciarek i termitów[7].
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
- płytka zagardzielowa (postgula)
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c Armand R. Maggenti, Scott Lyell Gardner: Online Dictionary of Invertebrate Zoology. 2005, s. 411-412, 658, 723.
- ↑ Zoologia t. 2 Stawonogi cz. 2 Tchawkodyszne. Czesław Błaszak (red.). Wydawnictwo Naukowe PWN, 2012, s. 469.
- ↑ Barbara Lis, Jerzy A. Lis: Rząd: pluskwiaki — Hemiptera. W: Zoologia t. 2 Stawonogi cz. 2 Tchawkodyszne. Czesław Błaszak (red.). Wydawnictwo Naukowe PWN, 2012.
- ↑ a b Martin L. Luff, Sven Gisle Larsson: The Carabidae (Coleoptera) Larvae of of Fennoscandia and Denmark. E. J. Brill, 1993, s. 8-11, seria: Fauna Entomologica Scandinavica.
- ↑ a b Marek Wanat: Rząd: chrząszcze — Coleoptera. W: Zoologia t. 2 Stawonogi cz. 2 Tchawkodyszne. Czesław Błaszak (red.). Wydawnictwo Naukowe PWN, 2012, s. 259.
- ↑ a b R. G. Beutel. Phylogenetic analysis of Hydrophiloide a based on characters of the head of adults and larvae (Coleoptera: Staphyliniformia). „Koleopterologische Rundschau”. 64, s. 103-131, 1994.
- ↑ Vincent H. Resh, Ring T. Carde: Encyclopedia of Insects. Wyd. II. Academic Press, s. 15. ISBN 0-12-374144-0.