Hiski Salomaa
 Fiński Woody Guthrie | |
| Data i miejsce urodzenia |
17 maja 1891 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
7 lipca 1957 |
| Zawód, zajęcie |
piosenkarz, autor tekstów |
Hiski Salomaa (urodzony jako Hiskias Möttö; ur. 17 maja 1891 w Kangasniemi, zm. 7 lipca 1957 w Nowym Jorku) – fińsko-amerykański piosenkarz i autor tekstów.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Urodzony w Kangasniemi Salomaa wyemigrował do Stanów Zjednoczonych w 1909 po śmierci matki. Następnie przeniósł się na Górny Półwysep Michigan, gdzie zarabiał na życie jako krawiec. Zwolennik syndykalizmu, wstąpił do Robotników Przemysłowych Świata i odbył karę w więzieniu jako obdżektor podczas I wojny światowej[1].
Przedstawienie życia fińskich imigrantów przez Salomaę było bardzo popularne wśród fińskiej diaspory. Ciekawą cechą jego twórczości było użycie Finglish (mieszanki języka fińskiego z angielskim), przez co teksty były trudne do zrozumienia poza środowiskiem fińsko-amerykańskim lub fińsko-kanadyjskim. Określane jako fiński Woody Guthrie[2], piosenki Salomaa przedstawiały imigranckie doświadczenia Finów z klasy robotniczej[3].
Hella Wuolijoki, szefowa Yleisradio w Finlandii pod koniec lat czterdziestych XX wieku, podczas transmisji na żywo złamała kiedyś płytę z nagraniami Hiski Salomaa, ponieważ tak bardzo miała nienawidziić piosenki Lännen lokari[4].
Dziedzictwo[edytuj | edytuj kod]
W latach 1927–1931 Salomaa nagrał osiemnaście numerów dla Columbia Records[5]. Do jego najbardziej znanych piosenek należą Tiskarin polkka, Vapauden kaiho i Lännen lokari. Nagrania Salomaa są uważane za ważną część fińskiej historii nagrań, ponieważ w tym okresie przemysł muzyczny prawie nie istniał w Finlandii. W rzeczywistości w latach 1917–1925 w kraju nie ukazała się ani jedna płyta.
Od lat 70. nagrania Hiski Salomaa są wydawane zarówno w formatach analogowych, jak i cyfrowych[6][7][8]. W 1992 roku jego piosenka Värssyjä sieltä ja täältä została opublikowana w amerykańskim śpiewniku Mel Bay’s Immigrant Songbook z tekstami w języku fińskim i angielskim[9].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Silja Pitkänen, Ville-Juhani Sutinen, Värssyjä sieltä ja täältä – Hiski Salomaan elämä ja laulut, Teos, 2011, ISBN 978-951-851-304-2.
- ↑ Siirtolaisten Woody Guthrie. palasokeri.com. Retrieved: March 13, 2013.
- ↑ Victor Greene, A Passion for Polka: Old-Time Ethnic Music in America, University of California Press, 23 listopada 1992, ISBN 978-0-520-91172-7 [dostęp 2021-03-10] (ang.).
- ↑ Tarvan aamukahveilla juhlittiin 25-vuotiasta Yleisradiota, yle.fi, 1951 [dostęp 2021-03-10] (fiń.).
- ↑ Richard K. Spottswood, Ethnic Music on Records: A Discography of Ethnic Recordings Produced in the United States, 1893-1942. Vol. 5: Middle East, Far East, Scandinavian, English Language, American Indian, International, University of Illinois Press, 1990, ISBN 978-0-252-01723-0 [dostęp 2021-03-10] (ang.).
- ↑ Hiski Salomaa, Värssyjä sieltä ja täältä, Love Records.
- ↑ Salomaa, Hiski: Kootut teokset 1927-1931 – Record Shop X [online], recordshopx.com [dostęp 2021-03-10] [zarchiwizowane z adresu 2021-03-10] (ang.).
- ↑ Stranded in the USA., München: Trikont, 2004.
- ↑ Mel Bay’s Immigrant Songbook by Jerry Silverman (Pacific, MO: Mel Bay Publications, 1992).
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Tekst Lännen Lokari (fiń.)
- Płyta CD z Lännen Lokari (ang.)
Zdjęcia
- Grób Salomaa w Vehmaa
- Pomnik Salomaa w Kangasniemi
- Hiski i Aina odwiedzają Kangasniemi 1952
- Hiski Salomaa. migrationinstitute.fi. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-06)]. na stronie Instytutu Migracji
Strumienie audio
- Hiski Salomaa na stronie Yle (fiń.)
- Fińskie piosenki IWW na stronie Internet Archive (ang.)