Holenderski koń gorącokrwisty
| |
| Inne nazwy |
KWPN (Koninklijk Warmbloed Paard Nederland) |
|---|---|
| Typ | |
| Pochodzenie | |
| Ważne regiony hodowli | |
| Wymiary | |
| Wysokość w kłębie | |
| Umaszczenie | |
| Wzorce rasy | |
| Equus ferus caballus | |
Holenderski koń gorącokrwisty – jedna z ras nowoczesnego[1], sportowego[1] konia gorącokrwistego średniej wielkości[1]. Rasa ta ma kilka odmian[1][2] m.in. wierzchową i zaprzęgową[1]. Rasa stworzona w stosunkowo krótkim czasie[4] zalicza się do czołówki sportu międzynarodowego[1] i cieszy się ogromnym uznaniem[4]. Często spotyka się nazwę KWPN co jest skrótowcem od Koninklijk Warmbloed Paard Nederland[3].
Rys historyczny[edytuj | edytuj kod]
Holenderski koń gorącokrwisty pochodzi od niezbyt dużych, ciężkich koni zimnokrwistych[1]. Stare holenderskie rasy Groninger (ciężki koń gorącokrwisty[2]) i Gelderländer (koń roboczy i zaprzęgowy[2]), stały się rasami wyjściowymi dla współczesnego gorącokrwistego konia holenderskiego[1][4]. Ich dzielność poprawiano poprzez dolewkę krwi szlachetnej[1]. Klacze najczęściej pochodziły od gelderländerów i groningerów, z kolei ogiery od innych ras gorącokrwistych, np. z Niemiec[3]. W hodowli wykorzystywano najczęściej konie pełnej krwi angielskiej[1][3] oraz francuskie konie normandzkie[3][2]. Podczas hodowli w latach 60. XX wieku użyto znacznej liczby ogierów pełnej krwi i koni holsztyńskich[2] oraz kilku koni rasy Selle français[1]. W tworzeniu rasy brały też współudział trakeny[2] i hanowery[2]. Celem hodowli było stworzenie rasy do ujeżdżania, skoków i zaprzęgów[3].
Podział[edytuj | edytuj kod]
Jest kilka kierunków, zgodnie z którymi hoduje się KWPN[2]:
- grupa koni wierzchowych i sportowych[2], do której należy też podgrupa koni przeznaczonych do skoków i dresażu[2]
- sekcja koni przeznaczonych do zaprzęgów (nazwa odmiany Tuigpaard lub Harness)[2].
- odmiana podstawowa (goldery)[2].
Oprócz tego hodowane w Ameryce Północnej hodowane są jeszcze huntery, które są podgrupą należącą do sekcji konia wierzchowego[2].
Pokrój[edytuj | edytuj kod]
Eksterier holenderskiego konia gorącokrwistego jest podobny do niemieckich sportowych koni gorącokrwistych[1], choć holenderskie są od niemieckich nieco lżejsze[3]. Konie te posiadają dobrze uformowaną[1], długą[1] szyję, na której osadzona jest masywna głowa[1]. Konie posiadają doskonałe - jak na potrzeby sportu jeździeckiego - łopatki[1]. Klatka piersiowa tych koni ma poprawną szerokość i głębokość[1], a grzbiet jest silny[1]. Osobniki tej rasy mają bardzo dobrze umięśniony zad[1].
Kończyny holenderskiego konia gorącokrwistego są solidne[1], z dużymi kopytami[1] o miękkim rogu[1], bez szczotek pęcinowych[1]. Mechanika ruchu u koni jest dobra[1]. Konie mają wspaniałą skoczność[1].
Wysokość w kłębie wynosi od 160[2] lub 165[1][3] do 175[1][3][2] centymetrów.
Umaszczenie[edytuj | edytuj kod]
Występuje we wszystkich maściach[3][2]. Najczęstszymi umaszczeniami są gniade[1][3], kasztanowate[1] i siwe[1].
Użytkowość[edytuj | edytuj kod]
Hodowla jest prowadzona w kierunku dzielności wierzchowej[1]. Hoduje je się w celu ujeżdżeniowym[2], do skoków[2] i zaprzęgów[2]. Ponadto hoduje się odmiany wyścigowe gelder i huntery w Ameryce Północnej[2]. Rasa zaliczana jest do czołówki międzynarodowego sportu jeździeckiego[1][3], zwłaszcza w skokach przez przeszkody[1]. Konie znane są z łagodnego temperamentu[3][2]. Są chętne do pracy[3], posłuszne[3] i zrównoważone psychicznie[2]. Uważa się je za łatwe do jazdy[2].
Występowanie[edytuj | edytuj kod]
Holenderskie konie gorącokrwiste występują głównie w Holandii[1][2], Belgii[1][2] i Ameryce Północnej[2], ale rozpowszechnione są na całym świecie[2].
Ośrodki hodowli[edytuj | edytuj kod]
Związek hodowców holenderskich koni gorącokrwistych (niderl. Koninklijk Warmbloed Paardenstamboek Nederland) ma około 25 tysięcy członków[1]. Prowadzi on rygorystyczną kontrolę wartości użytkowej zwierząt[1]. Szczególną uwagę przykłada się do zdrowia, wyglądu i charakteru osobników[2]. W przypadku rasy KWPN jednolity wzorzec rasy nie jest priorytetem[2]. Zwierzęta przechodzą kilkustopniową selekcję, są oceniane[1] (również na podstawie potomstwa[1]) i rejestrowane[2]. Ogiery nie otrzymują licencji hodowlanej dożywotnio[2] i powinny wykazać się sukcesami sportowymi[2].
Koń hodowany jest głównie w Holandii[1] i Belgii[1]. W Polsce hodowla znajduje się m.in. w Michałowie na Podlasiu[5] oraz w okolicach Włocławka[6].
Przedstawiciele[edytuj | edytuj kod]
Do przedstawicieli holenderskiego konia gorącokrwistego należny Ideaal[3], na którym jeździł Sven Rothenberger i w roku 1994 na światowych igrzyskach jeździeckich w Hadze zdobył brązowy medal w dresażu[3]. Innym koniem o doskonałych wynikach jest Marius, na którym jeździła Caroline Bradley[3].
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z aa ab ac ad ae af ag ah ai aj ak al am an ao ap aq ar as at au Haller 2001 ↓, s. 77.
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z aa ab ac ad ae af ag ah Bunjes 2009 ↓, s. 24.
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s Behling 2007 ↓, s. 35.
- ↑ a b c Edwards 2000 ↓, s. 126-127.
- ↑ WordPress › Installation [online], kwpn.pl [dostęp 2019-11-29] (ang.).
- ↑ http://hodowlakonifryzyjskich.pl
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Martin Haller: Rasy koni. Warszawa: MULTICO Oficyna Wydawnicza, 2001. ISBN 83-7073-121-X.
- Silke Behling: Rasy koni: 100 najbardziej znanych ras. Wyd. I. Warszawa: Muza, 2007. ISBN 978-83-7495-142-5. (pol.).
- Jessica Bunjes: Rasy koni: wzorzec, historia, przeznaczenie. Warszawa: Wydawnictwo RM, 2009. ISBN 978-83-7243-730-3. (pol.).
- Elwyn Hartley Edwards: Enzyklopädie der Pferde. München: Dorling Kindersley, 2000. (niem.).