Ignacy Łopieński
 Ignacy Łopieński, autoportret (1905) | |
| Data i miejsce urodzenia |
1 lutego 1865 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
23 listopada 1941 |
| Narodowość | |
| Język | |
| Dziedzina sztuki | |
| Odznaczenia | |
| |
Ignacy Łopieński (ur. 1 lutego 1865 w Warszawie, zm. 23 listopada 1941 tamże[1]) – polski grafik, medalier, rzeźbiarz i malarz, współtwórca Towarzystwa Przyjaciół Sztuk Graficznych.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Ignacy Łopieński urodził się w warszawskiej rodzinie brązowników. Jego ojciec Jan był brązownikiem i cyzelerem, matka Feliksa z Widawskich, córką warszawskiego brązownika Jana Widawskiego. W przeciwieństwie do braci brązowników, Grzegorza i Feliksa, poświęcił się przede wszystkim sztuce graficznej. Początkowo kształcił się w warszawskiej Klasie Rysunkowej kierowanej przez Wojciecha Gersona i Aleksandra Kamińskiego. Uczył się także rzeźby u Bolesława Syrewicza, praktykował w zakładach grawerskich w Warszawie i Berlinie oraz uczęszczał do paryskiej École des Arts Décoratifs. Największy wpływ na wykształcenie Łopieńskiego miały studia w Monachium, które rozpoczął w październiku 1888 roku w Akademie der Bildenden Künste[2]. Uczęszczał tam do klasy miedziorytniczej (Kupferstecherschule) kierowanej przez grafika reprodukcyjnego prof. Johanna Leonharda von Raaba[3]. Jeszcze jako student obok grafiki reprodukcyjnej, która była głównym celem jego kształcenia, wykonywał grafikę autorską (warsztatową). Za swe graficzne reprodukcje według obrazów Anny Bilińskiej, Kazimierza Pochwalskiego i Jana Matejki otrzymywał nagrody i wyróżnienia na wystawach w Monachium, Berlinie, Petersburgu i Lwowie. Łopieński został członkiem Towarzystwa Zachęty Sztuk Pięknych i Warszawskiego Towarzystwa Artystycznego[4].
Około 1900 roku grafik sprowadził do Warszawy prasę do druku wklęsłego, która umożliwiła mu swobodną działalność artystyczną i pedagogiczną. Z tego okresu pochodzi m.in. Martwa natura z czaszką. Z jego doświadczenia i rad korzystali m.in. Leon Wyczółkowski, Józef Pankiewicz, Józef Rapacki, Czesław Tański, Apoloniusz Kędzierski, Leon Szpądrowski, Jan Felicjan Owidzki, Julian Maszyński, Leon Kowalski, Henryk Weyssenhoff oraz Zofia Stankiewiczówna. Łopieński nauczał także rysunku młodych rzemieślników na kursach organizowanych w Muzeum Rzemiosł i Sztuki Stosowanej[5], a także współpracował z Feliksem Jasieńskim przy tworzeniu pierwszej polskiej artystycznej teki graficznej Stowarzyszenia Polskich Artystów Grafików (Kraków 1903)[6]. W 1904 wyjechał do Francji w celu pogłębienia swego wykształcenia. Utrzymywał kontakt m.in. z Melą Muter, którą dwukrotnie sportretował w grafice[7].
W roku 1912 Łopieński współorganizował i wszedł do zarządu działającego w Warszawie Towarzystwa Przyjaciół Sztuk Graficznych, które zajmowało się urządzaniem prelekcji, kursów graficznych, konkursów i wystawy[8]. W czasie I wojny światowej był czynnym społecznikiem działającym na rzecz artystów w ramach Komitetu Obywatelskiego m.st. Warszawy w Podsekcji Artystów Plastyków przy Sekcji Pomocy dla Inteligencji. Po wojnie został członkiem Związku Polskich Artystów Grafików, Towarzystwa Polskich Artystów Plastyków „Rewja”, Bloku Zawodowego Artystów Plastyków oraz Towarzystwa Przyjaciół Historii Warszawy. Był do końca życia aktywny zawodowo jako grafik, malarz i nauczyciel[9]. Nauczał rysunku w warszawskich gimnazjach żeńskich oraz technik graficznych w Szkole Sztuk Pięknych im. Wojciecha Gersona i Szkole Sztuk Pięknych Blanki Merècre.
Ignacy Łopieński zmarł bezpotomnie w 1941 roku (w literaturze często publikowana niewłaściwa data, rok 1944). Pochowany został na warszawskim cmentarzu Powązkowskim w grobie swego ojca (kwatera 32–2–17)[10].
Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]
- Złoty Krzyż Zasługi (5 maja 1931)[11]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Wystawa, której nie było... Ignacy Łopieński (1865–1941) – odnowiciel sztuki graficznej, katalog wystawy pod red. Justyny Aniołek, 5 grudnia 2019–16 lutego 2020, Muzeum Narodowe w Warszawie, Warszawa 2019, s. 57.
- ↑ Matrikeldatenbank – Akademie der Bildenden Künste München [online], matrikel.adbk.de [dostęp 2020-01-15].
- ↑ Halina Stępień, Maria Liczbińska, Artyści polscy w środowisku monachijskim w latach 1828–1914. Materiały źródłowe, 1994.
- ↑ Małgorzata Biłozór-Salwa, Zapomniany koryfeusz sztuki graficznej. Działalność artystyczna Ignacego Łopieńskiego, [w:] Sława i zapomnienie. Studia z historii sztuki XVIII-XX wieku, Warszawa 2007, s. 129.
- ↑ Ignacy Łopieński, Rzemiosło i Sztuka, „Gazeta Przemysłowo-Rzemieślnicza” 1934, R. 63, nr 28, s. 2.
- ↑ Kazimierz Czarnecki, Teka grafik z 1903 r. i tzw. Stowarzyszenie Polskich Artystów Grafików w Krakowie, „Rocznik Muzeum Mazowieckiego w Płocku”, 1991, R. 14, s. 49–84.
- ↑ Agnieszka Salamon-Radecka, Artystki w grafikach Łopieńskiego, „Arteon”, 2015, nr 9 (185), s. 27–29.
- ↑ Polskie życie artystyczne w latach 1890–1914, Praca zbiorowa pod. red. Aleksandra Wojciechowskiego, Ossolineum 1967.
- ↑ Kolekcję zachowanych w Bibliotece Narodowej prac artysty zdigitalizowano i udostępniono w serwisie Polona.pl
- ↑ Cmentarz Stare Powązki: JAN ŁOPIEŃSKI, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2020-01-15].
- ↑ M.P. z 1931 r. nr 107, poz. 156 „za zasługi na polu pracy artystycznej i społecznej”.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Wilhelm Schölermann, Polnische Radirungen nach polnischen Meistern, „Die Graphischen Künste” 1897, R. 20, s. 121–124.
- Henryk Piątkowski, Ignacy Łopieński, „Tygodnik Ilustrowany” 1901, nr 30,s. 585–588.
- Wilhelm Zwierowicz, Ignacy Łopieński. Szkic biograficzny z 11 reprodukcjami, Warszawa [1931].
- Zuzanna Pruszyńska, Łopieński Ignacy [w:] Polski Słownik Biograficzny, t. 18, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk 1973, s. 411–412.
- Jacek Strzałkowski, Łopieński Ignacy [w:] Słownik artystów polskich i obcych w Polsce działających (zmarłych przed 1966 r.), t. 5, Le–M, Warszawa 1993, s. 177–178.
- Małgorzata Biłozór-Salwa, Zapomniany koryfeusz sztuki graficznej. Działalność artystyczna Ignacego Łopieńskiego [w:] Sława i zapomnienie. Studia z historii sztuki XVIII–XX wieku, red. Dariusz Konstantynow, Warszawa 2008, s. 125–140.
- Piotr P. Czyż, „Jubileusz Ignacego Łopieńskiego w 50-lecie pracy twórczej.” Rzecz o wystawie, której nie było w Muzeum Narodowym w Warszawie w 1939 roku, „Rocznik Muzeum Narodowego w Warszawie. Nowa Seria, 2013, 2(38), s. 135–156.
- Piotr P. Czyż, Szkoła Łopieńskiego – Towarzystwo Przyjaciół Sztuk Graficznych, czyli warszawscy akwaforciści pierwszych dwóch dekad XX wieku [w:] Wielość w jedności. Techniki wklęsłodruku w Polsce po 1900 roku. Materiały z sesji naukowej 18–19 października 2012 roku, red. naukowa Barbara Chojnacka, Michał F. Woźniak, Bydgoszcz 2013, s. 63–80.
- Piotr P. Czyż, Dzieła Ignacego Łopieńskiego oraz album rysunków Alfreda Schouppégo – powrót straty wojennej, „Rocznik Muzeum Narodowego w Warszawie. Nowa Seria, 2014, 3(39), s. 35–49.
- Agnieszka Salamon-Radecka, Artystki w grafikach Łopieńskiego, „Arteon”, 2015, nr 9 (185), s. 27–29.
- Wojciech Lipczyk, Ojciec nowoczesnej grafiki, „Stolica” 2016, nr 4, s. 58–62.
- Wystawa, której nie było... Ignacy Łopieński (1865–1941) – odnowiciel sztuki graficznej, katalog wystawy pod red. Justyny Aniołek, 5 grudnia 2019–16 lutego 2020, Muzeum Narodowe w Warszawie, Warszawa 2019.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Rysunki Ignacego Łopieńskiego w bibliotece Polona