Inspektorat Graniczny Straży Celnej „Kościerzyna”
| Historia | |
| Państwo | |
|---|---|
| Sformowanie | |
| Rozformowanie | |
| Tradycje | |
| Kontynuacja | |
| Organizacja | |
| Dyslokacja | |
| Formacja | |
| Podległość |
Dyrekcja Ceł „Poznań” |
Inspektorat Straży Celnej „Kościerzyna” – jednostka organizacyjna Straży Celnej pełniąca służbę ochronną na granicy polsko-niemieckiej w latach 1921–1928.
Geneza[edytuj | edytuj kod]
Już w 1918 roku powstające państwo polskie zaczęło tworzyć wyspecjalizowane formacje przeznaczone do ochrony granic Rzeczypospolitej. W kwietniu 1920 roku w Kościerzynie stacjonował sztab I dywizjonu 4 pułku Strzelców Granicznych[1]. W kolejnych latach inne formacje ochraniały granice w tym rejonie. W 1921 roku w Kościerzynie rozlokowało się dowództwo 3 batalionu celnego[2].
Formowanie i zmiany organizacyjne[edytuj | edytuj kod]
Na wniosek Ministerstwa Skarbu, uchwałą z 10 marca 1920 roku, powołano do życia Straż Celną[3]. Jednostki Straży Celnej rozpoczęły przejmowanie odcinków granicy od pododdziałów Batalionów Celnych[4]. Proces tworzenia Straży Celnej trwał do końca 1922 roku[5]. Inspektorat Straży Celnej „Kościerzyna”, wraz ze swoimi komisariatami i placówkami granicznymi, znalazł się w podporządkowaniu Dyrekcji Ceł „Poznań”[6]. W 1926 roku w skład inspektoratu wchodziło 5 komisariatów i 34 placówki Straży Celnej[7].
Rozporządzeniem ministra skarbu z 30 czerwca 1927 roku rozpoczęto reorganizację Straży Celnej[8]. Odtąd Naczelny Inspektorat Straży Celnej podlegał bezpośrednio ministrowi skarbu, a Naczelnemu Inspektoratowi podlegały inspektoraty okręgowe[9]. Te ostatnie przejęły kompetencje dyrekcji ceł[10]. Inspektorat Straży Celnej „Kościerzyna” przemianowany został na Inspektorat Graniczny Straży Celnej „Kościerzyna” i wszedł w podporządkowanie Pomorskiego Inspektoratu Okręgowego Straży Celnej[11].
Służba graniczna[edytuj | edytuj kod]
- Sąsiednie inspektoraty
Funkcjonariusze inspektoratu[edytuj | edytuj kod]
Obsada personalna w 1927[7]:
- kierownik inspektoratu – inspektor Stefan Kwiatkowski
- pomocnik kierownik inspektoratu – podkomisarz Ildefons Klonowski
- funkcjonariusze młodsi:
- starszy przodownik Józef Maciaszek (969)
- przodownik Józef Rospęk (1190)
Struktura organizacyjna[edytuj | edytuj kod]
Organizacja inspektoratu w 1926 roku[12]:
- komenda – Kościerzyna
- komisariat Straży Celnej „Przymuszewo”
- komisariat Straży Celnej „Lipusz”
- komisariat Straży Celnej „Chośnica”
- komisariat Straży Celnej „Sierakowice”
- komisariat Straży Celnej „Linja”
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Przeformowanie oddziałów StG ↓, s. 5-6.
- ↑ OdeB batalionów celnych ↓, s. 3bc.
- ↑ Dominiczak 1975 ↓, s. 130.
- ↑ Piekarz 2017 ↓, s. 28.
- ↑ Dominiczak 1997 ↓, s. 250.
- ↑ Kozłowski 2012 ↓, s. 30.
- ↑ a b Szematyzm Straży Celnej 1927 ↓, s. 213.
- ↑ Dominiczak 1975 ↓, s. 133.
- ↑ Dominiczak 1997 ↓, s. 253.
- ↑ Dominiczak 1975 ↓, s. 134.
- ↑ Muzeum Polskich Formacji Granicznych ↓.
- ↑ Kozłowski 2012 ↓, s. 29.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Henryk Dominiczak: Granica polsko–niemiecka 1919–1939. Z dziejów formacji granicznych. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1975.
- Henryk Dominiczak: Granice państwa i ich ochrona na przestrzeni dziejów 966–1996. Warszawa: Wydawnictwo „Bellona”, 1997. ISBN 83-11-08618-4. OCLC 37244743. (pol.).
- Kalendarz z szematyzmem funkcjonariuszy Straży Celnej na rok 1927, Nakładem Zarządu Internatu imienia dra Władysława Rasińskiego dla Dzieci Funkcjonariuszy Straży Celnej, 1927.
- Piotr Kozłowski. Straż Celna zapomnianą formacją graniczną II Rzeczypospolitej – dyslokacja jednostek granicznych w 1926 roku. „Problemy Ochrony Granic”. 50, 2012. Kętrzyn: Centrum Szkolenia Straży Granicznej w Kętrzynie. ISSN 1505-1757.
- Karolina Piekarz. Polskie formacje graniczne 1918 – 1924. „Mówią Wieki”. 2s, 2017. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Mówią Wieki”. ISSN 1897-8088.
- Muzeum Polskich Formacji Granicznych – Straż Celna 1921–1928. [dostęp 2017-03-17].
- Ordre de bataille batalionów celnych od numeru 1 do 19 i od numeru 20 do 44 → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin