Jan Komorowski (zm. XVI w.)
 Korczak | |
| Rodzina | |
|---|---|
| Miejsce urodzenia |
ok. 1490 |
| Data śmierci |
1556 lub 1566 |
| Ojciec | |
| Żona |
Barbara Tarnowska |
| Dzieci |
Jan Spytek, Krzysztof, Zofia, Katarzyna, Anna, Magdalena |
| Rodzeństwo | |
Jan Komorowski herbu Korczak[1] (ur. ok. 1490, zm. 1556[2] lub 1566[1]) – kasztelan połaniecki i oświęcimski, właściciel państwa żywieckiego[3].
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Był synem Jana Komorowskiego (zm. 1511)[1]. Jego bratem był Wawrzyniec Komorowski[3]. Po śmierci Mikołaja Komorowskiego Jan wraz z bratem wspólnie zarządzali państwem żywieckim[3]. Od 1537 do 1548 był kasztelanem oświęcimskim[1], a od 1549 do 1563 kasztelanem połanieckim[1]. Uczestniczył w sejmach i w radach królewskich[1]. W 1526 ożenił się z Barbarą Tarnowską[1]. Miał dwóch synów: Jana Spytka i Krzysztofa, którzy po jego śmierci objęli w posiadanie Żywiecczyznę[3]. Barbara urodziła mu także cztery córki: Zofię, Katarzynę, Annę i Magdalenę[1].
Rządy w Żywcu[edytuj | edytuj kod]
Przekazał społeczności Żywca budynek łaźni (1554), uposażył nadaniami szkołę oraz szpital dla ubogich[3][4]. Wraz z bratem wydali dla miasta szereg przywilejów, m.in. nadali mu na wyłączność prawo wytwarzania słodu, warzenia i szynkowania piwa oraz wprowadzili monopol handlowy na rzecz miasta[4]. Żywieckie monopole i przywileje ograniczały znacznie wolności i prawa mieszkańców okolicznych wsi[1]. W latach 50. rozsądzał spór terytorialny między Żywcem a Zabłociem[4]. Przekazał na własność miasta lasy Łyskę i Kiełbasów[4]. Za jego rządów wyremontowano kościół parafialny i kościół św. Krzyża[4]. W 1518 bracia zdołali otrzymać dla Żywca przywilej na dwa jarmarki[1]. W 1548 podarowali miastu swój prywatny browar[1]. Ponadto Jan i Wawrzyniec powiększyli państwo żywieckie o Ślemień i Krzeszów[1].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f g h i j k l Hieronim Woźniak, Komorowski Jan /ok. 1490 - 1566 / i Komorowski Wawrzyniec /zm. 1550/ herbu Korczak. Bracia, [w:] Słownik biograficzny Żywiecczyzny. Tom I, Żywiec: Spółdzielnia wydawnicza Gazeta Żywiecka, 1995, s. 106-107, ISBN 83-902605-1-4.
- ↑ Hieronim Woźniak, Komorowski Jan Spytek /zm. 4.12.1585 r./ i Komorowski Krzysztof /ok. 1542 - 6.07.1608 r./, [w:] Słownik biograficzny Żywiecczyzny. Tom I, Żywiec: Spółdzielnia wydawnicza Gazeta Żywiecka, 1995, s. 105-106, ISBN 83-902605-1-4.
- ↑ a b c d e Franciszek Lenczowski, Materiały do dziejów Miasta Żywca od XV do XVIII wieku, Miejska Rada Narodowa w Żywcu, 1957, s. 11-13, 30, 32.
- ↑ a b c d e Zofia Rączka, Żywiec. Rys historyczny od powstania miasta do 1918 r, Żywiec: Towarzystwo Miłośników Ziemi Żywieckiej, 1996, s. 22-26.