Jan Tadeusz Bisping

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Jan Tadeusz Bisping
Herb
Bisping
Dynastia

Bispingowie herbu własnego

Data urodzenia

ok. 1741

Data śmierci

28 września 1822

Ojciec

Bolesław Bisping

Jan Tadeusz Bisping herbu własnego (ur. ok. 1741 - zm. 28 września 1822) - marszałek starodubowski i poseł na Sejm Rzeczypospolitej, właściciel majątków w pow. wołkowyskim.

Życie i działalność publiczna[edytuj | edytuj kod]

Pełnił liczne godności ziemskie związane z utraconym przez Rzeczpospolitą powiatem starodubowskim województwa smoleńskiego. Był kolejno: horodniczym starodubowskim (1765-1767), podstolim starodubowskim (1767-1773), pisarzem ziemskiego starodubowskim (1773-1781), chorążym starodubowskim (1781-1786) i marszałkiem starodubowskim (1786-1810)[1]. Na tym ostatnim stanowisku 12 marca 1786 roku zastąpił swego zmarłego ojca Bolesława[2]. W 1764 r. podpisał elekcję Stanisława Augusta jako chorąży starodubowski[3]. W 1776 otrzymał Order św. Stanisława. Poseł z powiatu starodubowskiego na sejm 1782 roku gdzie został wybrany do Komisji Skarbu Koronnego[4]. Członek Trybunału Wielkiego Księstwa Litewskiego i marszałek trybunału duchownego (1784)[3][5].

Należał do największych posiadaczy ziemskich w powiecie wołkowyskim województwa trockiego - należały do niego m.in.: Jeziornica, Konna, Siedzielniki, Januszyn, Mąciaki, Hołowczyce oraz zakupiona od Jerzego Sienno-Siennickiego Strubnica. Według Witolda Kapryzy: Pozwalało to na prowadzenie wielkopańskiego życia i uprawianie kosztownych polowań. Dobra puszczano w zastaw, a gdy nie starczało grosza, aby je wykupić, powoli wypadały z rąk Bispingów. Utarło się nawet powiedzonko Prahrau ty Jeziernicu, Pratrubisz i Strubnicu, albo: Bispinga psy zjadły.”[6] Pochowany został obok żony w Strubnicy – przed kościołem do dzisiaj zachował się jego pomnik, na którym wyryto słabo już czytelny napis, kończący się słowami: „Nagrobek wystawiony Rodzicom przez wdzięczne dzieci, którzy przechodniów proszą o troje Pozdrowienia Anielskie”[6]

Rodzina[edytuj | edytuj kod]

Pochodził z litewsko-polskiej linii Bispingów. Syn marszałka starodubowskiego Bolesława i Rozalii z Adamowiczów. Ożeniony w 1780 z Anną z Mikulskich (ok. 1749 - ok. 1820 r.) córkę Michała i Józefy z domu Wołłowicz. Miał z nią synów pułkownika wojsk polskich Adama (1782-1858) i marszałka wołkowyskiego Piotra Michała (1787-1848) oraz córki Rozalię - żonę Józefa Bychowca (1778-1845) i Teklę - żonę Tadeusza Siehenia (1802-1850)[7].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Urzędnicy Wielkiego Księstwa Litewskiego. Spisy, tom IV: Ziemia smoleńska i województwo smoleńskie. XIV-XVIII wiek, pod redakcją Andrzeja Rachuby, Warszawa 2003, s. 341
  2. Henryk Lulewicz, Andrzej Rachuba, Urzędnicy Wielkiego Księstwa Litewskiego. Spisy. Ziemia Smoleńska i województwo smoleńskie XIV-XVIII wiek, tom II, Warszawa 2003, s. 247.
  3. a b Leonid Żytkowicz, Bisping (Biszping, Biszpink) Jan Tadeusz, h. własnego (zm. 1822), Polski Słownik Biograficzny, t. 2, Kraków 1936, s. 114
  4. Dyaryusz Seymu Wolnego Ordynaryinego Warszawskiego Szescio-Niedzielnego Roku [...] MDCCLXXXII, Warszawa [1782], [b.n.s].
  5. Andrzej Rachuba, Deputaci Trybunału Głównego Wielkiego Księstwa Litewskiego 1697-1794. Spis, Warszawa 2004, s.364, 383, 385
  6. a b Witold Karpyza, Ziemia Wołkowyska, tom IV, Lębork 2009, s.16
  7. Moje wspomnienia w Massalanach spisane. Pamiętniki Jan Ordynata Bispinga 1842-1892, oprac. wstęp i przypisy Jerzy Z. Pająk, Jerzy Szczepański, Kielce 2017 - tom 8 serii "Kresy w polskich pamiętnikach i listach (1795-1918)",

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Leonid Żytkowicz, Bisping (Biszping, Biszpink) Jan Tadeusz, h. własnego (zm. 1822), Polski Słownik Biograficzny, t. 2, Kraków 1936, s. 114 iPSB - wersja elektroniczna
  • Dyaryusz Seymu Wolnego Ordynaryinego Warszawskiego Szescio-Niedzielnego Roku [...] MDCCLXXXII, Warszawa [1782], [b.n.s].
  • Urzędnicy Wielkiego Księstwa Litewskiego. Spisy, tom IV: Ziemia smoleńska i województwo smoleńskie. XIV-XVIII wiek, pod redakcją Andrzeja Rachuby, Warszawa 2003, s. 341.
  • Moje wspomnienia w Massalanach spisane. Pamiętniki Jan Ordynata Bispinga 1842-1892, oprac. wstęp i przypisy Jerzy Z. Pająk, Jerzy Szczepański, Kielce 2017 - tom 8 serii "Kresy w polskich pamiętnikach i listach (1795-1918)",

Linki[edytuj | edytuj kod]

Piotr Paweł Cypla, Bisping Jan Tadeusz - Stowarzyszenie Rodów Grodzieńskich