Strubnica

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Strubnica
Струбніца
Струбница
Ilustracja
Groby rodziny Bispingów przy kościele w Strubnicy
Państwo

 Białoruś

Obwód

 grodzieński

Rejon

mostowski

Sielsowiet

Piaski

Populacja (2009)
• liczba ludności


282[1]

Kod pocztowy

231630

Położenie na mapie obwodu grodzieńskiego
Mapa konturowa obwodu grodzieńskiego, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Strubnica”
Położenie na mapie Białorusi
Mapa konturowa Białorusi, po lewej znajduje się punkt z opisem „Strubnica”
Ziemia53°18′38″N 24°35′37″E/53,310556 24,593611

Strubnica (biał. Струбніца; ros. Струбница) – agromiasteczko na Białorusi, w obwodzie grodzieńskim, w rejonie mostowskim, w sielsowiecie Piaski, przy drodze republikańskiej P51.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Według legend Strubnica została założona przez króla Zygmunta Augusta, który uganiał się za grubą zwierzyną w okolicznych lasach. Zmęczony długą gonitwą za zwierzem kazał „strąbić” pozostałych towarzyszy. Inna legenda wiąże jej powstanie z osobą królowej Bony, która, polując w tych lasach miała odłączyć się od swych towarzyszy. Zabłąkana w dziczy, miała uczynić ślub, że jeśli zostanie wybawiona z niebezpieczeństwa, to zbuduje w tym miejscu kościół. Grając na rogu myśliwskim udało jej się zwołać („strąbić”) do siebie dworzan. Od tego słowa, po białorusku „strubić”, miała pochodzić nazwa Strubnicy. Wbrew legendom pierwsza wzmianka o istnieniu Strubnicy jest jednak wcześniejsza, bo pochodzi z 1413 roku[2].

Kościół w Strubnicy (widok współczesny)

Miejscowość położona była w Wielkim Księstwie Litewskim, w księstwie grodzieńskim[3]. Od 1413 r,. była częścią powiatu grodzieńskiego województwa trockiego, W okresie zaborów należała do imperium rosyjskiego. Położona była wówczas w powiecie wołkowyskim należącym początkowo do guberni słonimskiej (1796–1801) a następnie do guberni grodzieńskiej (1801–1915)[4]. W dwudziestoleciu międzywojennym wieś i majątek należały do Polski i położone były w województwie białostockim, w powiecie wołkowyskim, w gminie Piaski[5].

Dwór w Strubnicy (1918)

W miejscowości znajduje się rzymskokatolicka parafia Trójcy Przenajświętszej w Strubnicy. Pierwszy kościół w Strubnicy został postawiony przez królową Bonę w 1553 r. Nie konserwowany, uległ on zniszczeniu. Obecnie istniejący drewniany kościół pod wezwaniem św. Trójcy był ufundowany przez Jerzego Sienno-Siennieńskiego i wzniesiony przez księdza Franciszka Abramowicza w 1740 r[6]. W 1790 został, dzięki nowemu właścicielowi marszałkowi Janowi Tadeuszowi Bispingowi, przyozdobiony polichromiami. W 1841 odnowiony dzięki staraniom Adama Bispinga i księdza Grzymały.

W 1890 r. parafia należąca do dekanatu wołkowyskiego liczyła 1612 wiernych[6]. Pierwszym właścicielem Strubnicy był wymieniany w dokumencie z 1413 roku Michał Goliginowicz, protoplasta rodu Jundziłłów[7]. Następnie stanowił własność Jagiellonów, m.in. królowej Bony i jej syna Zygmunta Augusta. W XVII wieku należała do wielu właścicieli wywodzących się z drobnej szlachty i bojarów. Pod koniec tego stulecia kontrolę nad nią przejęła rodzina Komajewskich herbu Trąby. Z ich rąk w pierwszej połowie XVIII wieku przeszła na rzecz Jerzego Sienno-Siennieńskiego, który sprzedał go marszałkowi starodubowskiemu Janowi Tadeuszowi Bispingowi, Od tej pory majątek był własnością rodziny Bispingów. Władali nim kolejno: Adam Bisping, Kamil Bisping, Jan Bisping, Józef Bisping[8]. Ostatnim jego właścicielem był senator RP Kazimierz Bisping. W okresie międzywojennym miał on początkowo powierzchnię około 2000 ha, która do 1939 r., w drodze dobrowolnej parcelacji, zmniejszyła się do ok. 1500 ha. Do majątku należały wówczas folwarki: Strubnica, Dylewszczyzna, Konobaje, Lisowszczyzna, Pacewicze, Puszcza, Teresin i Wygoda w woj. białostockim[9].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Liczby ludności miejscowości obwodu grodzieńskiego na podstawie spisu ludności wg stanu na dzień 14 października 2009 roku. (ros.).
  2. ↑ Kodeks dyplomatyczny katedry i diecezji wileńskiej, T. 1, (1387–1507), oprac. Jan Nepomucen Fijałek, Władysław Aleksander Semkowicz, Kraków 1932,
  3. ↑ Stanisław Kutrzeba: Historia ustroju Polski w zarysie, Tom drugi: Litwa. Lwów – Warszawa 1921, s. 88
  4. ↑ Pamiatnyje kniżki grodniejskoj gubernii (w pdf) – Библиотека Царское Село
  5. ↑ Baza Miejscowości Kresowych. [dostęp 2019-12-07]. (pol.).
  6. ↑ a b Strubnica, pow. wołkowyski, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XI: Sochaczew – Szlubowska Wola, Warszawa 1890, s. 414.
  7. ↑ Jan Glinka, Ród Klausucia w wiekach XIII – XVI : ze studiów nad kształtowaniem się i różnicowaniem społecznym bojarstwa litewskiego, „Studia Źródłoznawcze” t. 4, 1959, s. 87, 96
  8. ↑ Moje wspomnienia w Massalanach spisane. Pamiętniki Jan Ordynata Bispinga 1842–1892, oprac. wstęp i przypisy Jerzy Z. Pająk, Jerzy Szczepański, Kielce 2017 – tom 8 serii „Kresy w polskich pamiętnikach i listach (1795–1918)”,
  9. ↑ Józef Bisping, The History of the Bisping Family, London 1988

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Strubnica&oldid=73153493”