Jerzy Noskowski

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Jerzy Noskowski
Data i miejsce urodzenia

30 kwietnia 1925
Czarny Dunajec

Data i miejsce śmierci

29 kwietnia 2023
Kraków

Naczelny Dyrektor Dolnośląskiego Zjednoczenia Przemysłu Węglowego w Wałbrzychu
Okres urzędowania

od 23 sierpnia 1977
do 31 grudnia 1981

Odznaczenia
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi Srebrny Krzyż Zasługi Brązowy Krzyż Zasługi

Jerzy Noskowski (ur. 30 kwietnia 1925 w Czarnym Dunajcu, zm. 29 kwietnia 2023 w Krakowie) – polski inżynier górnik, specjalista z zakresu górnictwa, Generalny Dyrektor Górniczy II stopnia, przez wiele lat związany z dolnośląskim zagłębiem węglowym, Naczelny Dyrektor Dolnośląskiego Zjednoczenia Przemysłu Węglowego w Wałbrzychu (DśZPW) w latach 1977-1981.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Edukację rozpoczął w Szkole Powszechnej w Zakopanem. Był uczniem Technikum Górniczego w Krakowie (1941-1943). W latach 1945-1950 studiował na Wydziale Górnictwa Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie. Tytuł magistra inżyniera górniczego uzyskał w styczniu 1951 roku.

Karierę zawodową rozpoczął w 1943 roku w Instytucie Geologicznym w Krakowie. W latach 1948-1950 pracował jako nadgórnik KWK „Katowice” w Katowicach. Następnie (1950-1954) jako sztygar zmianowy, sztygar oddziałowy oraz kierownik wentylacji KWK „Wieczorek” w Katowicach. Od 1954-1956 Jerzy Noskowski był zatrudniony na stanowisku starszy inspektor w Wyższym Urzędzie Górniczym w Katowicach. Pracował również jako kierownik robót górniczych w KWK „Klimontów” w Klimontowie (1956-1958). W latach 1958-1963 był naczelnym inżynierem KWK „Słupiec” w Słupcu[1] (potem KWK Nowa Ruda), a następnie został dyrektorem tej kopalni (1963-1969).

Od 1969 do 1976 pełnił funkcję dyrektora technicznego Dolnośląskiego Zjednoczenia Przemysłu Węglowego[2] w Wałbrzychu[3] (DśZPW swoją siedzibę miało w Pałacu Czettritzów). W okresie od lipca 1976 do grudnia 1976 został oddelegowany do pracy górniczej w Wenezueli. Po powrocie, do sierpnia 1977 roku, pełnił jeszcze funkcję dyrektora technicznego DśZPW, ale 23.08.1977 awansował na stanowisko dyrektora naczelnego Dolnośląskiego Zjednoczenia Przemysłu Węglowego i pełnił je do końca 1981 roku. Na emeryturę przeszedł w 1982 roku, a od 1986-1990 roku pracował jeszcze jako starszy inspektor w dziale do spraw wyrzutów gazów i skał w KWK „Victoria” w Wałbrzychu.

Jako Dyrektor Techniczny i Naczelny Dyrektor DśZPW bardzo intensywnie pracował i uzyskał duże osiągnięcia w poprawie bezpieczeństwa pracy na kopalniach, a szczególnie w walce z zachorowalnością na pylicę i zagrożeniem wyrzutami gazów i skał oraz w zwalczaniu zagrożenia metanowego.

Jerzy Kosmaty, Kształtowanie się Technicznej Kadry Kierowniczej Dolnośląskiego Zagłębia Węglowego w latach 1945-2000, wyd. Park Wielokulturowy Stara Kopalnia, 2010, s.124

Od 1947 roku był członkiem Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Górnictwa[4], w tym m.in. członkiem Komisji Rewizyjnej. W ramach działalności w SITG organizował konferencje naukowo-techniczne (m.in. w Polanicy w 1965 roku, Wałbrzychu w 1978 roku oraz w Nowej Rudzie w 1980 roku). Inicjator wystawy „500-lecie górnictwa na Dolnym Śląsku”[5] w 1978 roku. W 2011 roku otrzymał tytuł Honorowego Członka Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Górnictwa. Zaangażowany społecznik, popularyzator narciarstwa oraz organizator I Biegu Gwarków w Andrzejówce (1978).

Jerzy Noskowski zmarł w wieku 98 lat[6][7]. Został pochowany na Cmentarzu Rakowickim w Krakowie (Kwatera XXXII-6-5).

Życie prywatne[edytuj | edytuj kod]

Jerzy Noskowski był żonaty z nauczycielką Janiną Noskowską z domu Kuklicz (1949-2017). Mieli dwoje dzieci: córkę Magdalenę i syna Jacka.

Wybrane odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

W uznaniu zasług Jerzy Noskowski otrzymał:

Wybrane patenty[edytuj | edytuj kod]

Jerzy Noskowski był autorem/współautorem wielu patentów, w tym m.in.:

  • Sposób prognozowania wyrzutów gazu i skał (1980/PAT. 127469)[8]
  • Zapora do hamowania wyrzutów gazów, skał i pyłu węglowego w wyrobiskach chodnikowych (1980/PAT. 133243)[9]
  • Sposób zagospodarowywania wydzielającego się do wyrobisk górniczych kopalń węgla kamiennego dwutlenku węgla (1980/PAT. 132525)[10]
  • Sposób uszczelniania wyrobisk górniczych (1981/PAT.129683)[11]
  • Zawór wylotowy samozamykający, zamykany po wypływie określonej ilości płynnego czynnika (1984/PAT.149204)[12]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Pole wydobywcze Słupiec (Nowa Ruda - Słupiec), Nowa Ruda - zdjęcia [online], pl/801037,foto.html [dostęp 2024-04-23].
  2. Nowa Kronika Wałbrzyska, red. Sylwia Bielawska, wyd. Fundacja Museoin, Wałbrzych 2013, str. 92-93, https://jbc.jelenia-gora.pl/dlibra/publication/14244/edition/13719?language=pl
  3. Pałac (Zamek) CzettritzówAkademia Nauk Stosowanych Angelusa Silesiusa, ul. Zamkowa, Wałbrzych - zdjęcia [online], pl/796980,foto.html [dostęp 2024-04-23].
  4. JERZY NOSKOWSKI (1925 – 2023) – SITG [online], sitg.pl [dostęp 2024-04-23] (pol.).
  5. Zespół Szkół Zawodowych nr 2 (d. szyb Gabriel), ul. Józefa, św., Wałbrzych - zdjęcia [online], pl/934507,foto.html?idEntity=550225 [dostęp 2024-04-23].
  6. Wałbrzych żegna ważne postacie z historii sportu i górnictwa - Walbrzych.dlawas.info [online], dlawas.info [dostęp 2024-04-23] (pol.).
  7. Jerzy Noskowski, Kraków, 05.05.2023 - nekrolog [online], wyborcza.pl [dostęp 2024-04-23] (pol.).
  8. https://api-ewyszukiwarka.pue.uprp.gov.pl/api/collection/394f0f85ae045e213ea9887fc0258649#search=%22Jerzy%20Noskowski%22
  9. https://api-ewyszukiwarka.pue.uprp.gov.pl/api/collection/b796f0907549114174faaf83cce87937#search=%22Jerzy%20Noskowski%22
  10. https://api-ewyszukiwarka.pue.uprp.gov.pl/api/collection/723b376d1e93108f9dc08c95ad6d6f8c#search=%22Jerzy%20Noskowski%22
  11. https://api-ewyszukiwarka.pue.uprp.gov.pl/api/collection/8a11ccd6d71f594cfe356fc3edb42de3#search=%22Jerzy%20Noskowski%22
  12. https://api-ewyszukiwarka.pue.uprp.gov.pl/api/collection/24bbcd03f960df34f0df25142a8c1975#search=%22Jerzy%20Noskowski%22