Julian Gromnicki
 plutonowy
| |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Przebieg służby | |
| Lata służby |
1920 |
| Siły zbrojne | |
| Jednostki | |
| Główne wojny i bitwy | |
| Odznaczenia | |
| |
Julian Tymoteusz Leon Gromnicki herbu Prawdzic (ur. 13 stycznia 1897 w Laskowcach, zm. 17 sierpnia 1920 pod Zadwórzem) – student, plutonowy ułan-ochotnik w Małopolskich Oddziałach Armii Ochotniczej, kawaler orderu Virtuti Militari.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Julian Gromnicki urodził się 13 stycznia 1897 w rodzinnym majątku Laskowce. Był synem Jana Duklana Gromnickiego i Jadwigi z Kozłowskich[1]. Studiował na Politechnice Lwowskiej[2].
Wobec agresji sowieckiej Julian Gromnicki wstąpił, 20 lipca 1920, ochotniczo do Małopolskich Oddziałów Armii Ochotniczej, a następnie do dywizjonu jazdy Detachementu rtm. Abrahama, gdzie służył w stopniu plutonowego. W okresie wojny polsko-bolszewickiej przeszedł cały szlak bojowy Detachementu rtm. Abrahama. Zginął w bitwie pod Zadwórzem 17 sierpnia 1920. Ciała polskich żołnierzy zostały zmasakrowane przez bolszewików, jednak ciało Juliana Gromnickiego, jako jedno z siedmiu, zostało zidentyfikowane[3] i przewiezione do Lwowa. W dniu 18 września 1920 odbył się we Lwowie uroczysty pogrzeb poległych pod Zadwórzem. Polegli żołnierze zostali pochowani na Cmentarzu Obrońców Lwowa w specjalnie utworzonej Kwaterze Zadwórzaków[4]. Ciało Juliana zostało jednak wkrótce przez rodzinę ekshumowane i przeniesione do kaplicy rodzinnej w Laskowcach[5].
Odznaczenia[edytuj | edytuj kod]
Dekretem z 22 czerwca 1922 plut. Julian Gromnicki został pośmiertnie odznaczony Krzyżem Srebrnym Virtuti Militari (klasa V) (numer 8071)[6][7].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Julian Gromnicki h. Prawdzic [online], Sejm-Wielki.pl [dostęp 2022-01-29].
- ↑ S. Nicieja, Cmentarz Obrońców Lwowa, 1990, s. 241.
- ↑ Legenda zadwórzaków | Cmentarz Orląt Lwowskich [online], www.lwow1918.pl [dostęp 2022-01-25].
- ↑ Dziennik Ludowy: organ Polskiej Partyi Socyalistycznej, 1920, nr 233, 19 września 1920, s. 5.
- ↑ Mitania Pisze, Zadwórze – polskie Termopile | HISTORIA.org.pl – historia, kultura, muzea, matura, rekonstrukcje i recenzje historyczne [online], HISTORIA.org.pl, 1 października 2010 [dostęp 2022-01-26] (pol.).
- ↑ Centralne Archiwum Wojskowe, Kolekcja Akt Personalnych i Odznaczeniowych, sygn. I.482.16-995, VM [online].
- ↑ „Dziennik Personalny MSWojsk”, R.3 (27), 19 sierpnia 1922, s. 617.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- W. J. Wysocki, Zadwórze 1920, Fundacja Historia i Kultura, Warszawa 2020, s. 72, 74, 78.
- S. Nicieja, Cmentarz Obrońców Lwowa, Wrocław – Warszawa – Kraków 1990, s. 241-243.
- G. Hetnar, S. M. Jankowski, Powrót żołnierzy Zadwórza. Polskie Termopile, Małopolskie Centrum Edukacji "MEC", Kraków 2020, s. 105
- R. Aftanazy, Dzieje rezydencji na dawnych kresach Rzeczypospolitej. Województwo ruskie, Ziemia Halicka i Lwowska. T. 7, wyd. 2 przejrzane i uzupełnione. Wrocław – Warszawa: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1995, s. 110-111. ISBN 83-04-03701-7 całość, ISBN 83-04-04229-0
- Lista Strat Wojska Polskiego. Polegli i zmarli w wojnach 1918-1920, Warszawa 1934, s. 244 [dostęp 2022-01-26]
- Dzienniki Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych z lat 1920-1937 [dostęp 2022-01-27]
- B. Polak, Kawalerowie Virtuti Militari 1792–1945. T. 2/1. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Wyższej Szkoły Inżynierskiej w Koszalinie, 1991
- www.sejm-wielki.pl – Julian Gromnicki