Klęski głodu w Etiopii

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Gospodarka Etiopii tradycyjnie bazowała na rolnictwie samowystarczalnym, z nadwyżkami produkcji przejmowanymi przez arystokrację. Chłopom brakowało impulsów do zwiększania produkcji lub przechowywania nadwyżek zbiorów.

Pomimo znacznej modernizacji Etiopii w ciągu ostatnich 120 lat, w roku 2006 wciąż większość populacji tego kraju stanowili chłopi, którzy nadal cierpią na skutek niskich plonów.

Lista klęsk głodu[edytuj | edytuj kod]

Rok Opis
Pierwsza połowa IX wieku Głód wskutek epidemii.
1535 Głód i epidemia w prowincji Tigraj. Według opisu w Futuh al-Habasza, klęska przyczyniła się do ciężkich strat w armii imama Ahmeda Grana: „Gdy wchodzili do Tigraj, każdy muzułmanin miał pięćdziesiąt mułów; niektórzy z nich mieli sto. Gdy odchodzili, każdy z nich miał tylko jednego lub dwa muły”[1]. Wśród zmarłych był młody syn imama Ahmad an-Nagasi[2].
1540 Nowożytni sprawozdawcy opisali ten głód jako "gorszy niż ten, który wystąpił w czasie niszczenia Drugiej Świątyni[3].
1543 Pankhurst nie podał żadnych szczegółów.
1567–1570 Głód w Harerze, połączony z plagą i ekspansją ludu Oromo. Zginął Nur ibn Mudżahid, emir Hareru. J. Spencer Trimingham opisał to wydarzenie: „Emir Nur dokładał wszelkich starań, aby jego lud podniósł się z klęski, ale po każdej chwili wytchnienia Oromo ponownie nawiedzali i gnębili kraj niczym plaga szarańczy, zaś sam Nur zmarł (975/1567–1568) od zarazy, jaka szerzyła się w czasie głodu”[4].
1611 Ulewne deszcze, które spadły w tym roku i znaczne ochłodzenie doprowadziły do bardzo niskich plonów w północnych prowincjach. W tym samym roku plaga zwana mentita nawiedziła Etiopię.
1623 Źródła jezuitów.
1634/1635 Raporty o szarańczy w Tigraju 1633–1635 za czasów panowania Fasiledesa. Epidemia kantara lub fangul (cholera) także dotknęła Dembiję, docierając do Tigraju.
1650 Pankhurst nie dostarczył żadnych szczegółów
1653 Epidemia kabab.
1678 Zawyżone ceny zboża; to doprowadziło do śmierci wielu mułów, koni i osłów.
1700 To mógł być głód, który nawiedził Szeuę między panowaniem Negasi Krystosa i Sebestianosa, wspomniany przez Donalda Levine’a[5].
1702 Wygłodniali chłopi zaapelowali do cesarza Jozuego I o ratunek przed śmiercią głodową. W odpowiedzi cesarz i jego arystokraci karmili głodnych przez dwa miesiące.
1747/1748 Klęska głodu towarzysząca szarańczom, opisana w Królewskiej Kronice. Miała miejsce również epidemia febry (gunfan) i grypy w 1747 roku.
1752 Remedius Prutky rezydujący w Gonderze zignorował (nieświadomie?) klęskę głodu.
1783 Głód zwany „moja choroba” (həmame) w Królewskiej Kronice.
1789 Głód dotyka „wszystkie prowincje”.
1796 Ten głód był szczególnie poważny w Gonderze i został wywołany przez plagę szarańczy.
1797 Z Kroniki Królewskiej.
1800 Żołnierze umierali podczas kampanii z powodu klęski głodu.
1829 Głód w Szeui, po którym nastąpił wybuch cholery w latach 1830–1831 za czasów rządów króla Sahle Syllasje. Król udostępnił poddanym swoje spichlerze.
1835 Brak opadów doprowadził do głodu i „ogromnej śmiertelności” w Szeui i prawdopodobnie w Erytrei.
1880–1881 Plaga dotykająca bydło (1879) rozprzestrzeniła się z sułtanatu Adel, powodując głód na dalekim zachodzie – w Begemderze.
1888–1892 Księgosusz przywleczony z Indii zabił w przybliżeniu 90% bydła. Susza w 1888 roku doprowadziła do klęski głodu we wszystkich prowincjach, ale najbardziej ucierpiały prowincje południowe; szarańcze i plaga gąsienic zniszczyły zbiory w Akele Guzaju, Begemderze, Szeui i wokół Hareru. Warunki pogorszył wybuch epidemii cholery (1889–1892), tyfusu i ospy prawdziwej (1889–1890). Sytuacja ta doprowadziła do przygaszenia wydarzenia, jakim była koronacja Menelika II.
1913–1914 Głód w północnych prowincjach.
ok. 1929 Głód wśród ludu Oromo, który doprowadził do lokalnej rewolty, gdy poborcy podatkowi odmówili odpowiedniej redukcji podatków.
1958 Głód w Tigraju pochłonął 100 000 istnień[6].
1966 Głód w Wollo dotknął szereg dystryktów[7].
1973 Głód pojawił się w Wollo, przechodząc przez północne prowincje; niepowodzenia rządu w powstrzymaniu kryzysu doprowadziły do upadku cesarstwa i objęcia władzy przez Derg.
1983–1985 Zobacz Klęska głodu w Etiopii (1983–1985).
2011 Zobacz Głód w Rogu Afryki (2011).

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Paul Lester Stenhouse translator, The Conquest of Abyssinia [Hollywood: Tsehai, 2003], s. 367.
  2. ibidem, s. 373.
  3. Pankhurst.
  4. Islam in Ethiopia, s. 94.
  5. Wax and Gold, s. 32.
  6. Bahru Zewde, A History of Modern Ethiopia: 1855-1974 [London: James Currey, 1991], s. 196.
  7. ibidem, s. 196.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • (ang.) Webb, Patrick, von Braun, Joachim, and Yohannes, Yisehac, 1992, Famine in Ethiopia, Research Report 92, International Food Policy Research Institute (IFPRI): Washington, DC.

Dla okresu przed rokiem 1800:

  • Richard R.K. Pankhurst, An Introduction to the Economic History of Ethiopia (London: Lalibela House, 1961), s. 236f; information about related epidemics taken from Pankhurst Introduction, s. 239f.

Dla okresu po roku 1800:

  • Richard R.K. Pankhurst, Economic History of Ethiopia (Addis Ababa: Haile Selassie I University Press, 1968), s. 216-222.

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]