Kościoły skalne w Lalibeli

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Kościoły skalne w Lalibeli[a]
Obiekt z listy światowego dziedzictwa UNESCO
Ilustracja
Kościół świętego Jerzego
Państwo

 Etiopia

Typ

kulturowy

Spełniane kryterium

I, II, III

Numer ref.

18

Region[b]

Afryka

Historia wpisania na listę
Wpisanie na listę

1978
na 2. sesji

Kościoły skalne w Lalibeli – grupa jedenastu cennych historycznie i ciekawych architektonicznie skalnych kościołów w Lalibeli, w północnej Etiopii, wykutych w litej skale pod koniec XII i na początku XIII wieku. Kościoły zostały ozdobione reliefami. Pierwszym Europejczykiem, który odwiedził kościoły był portugalski jezuita Francisco Álvares w 1520 roku.

Opis[edytuj | edytuj kod]

Wysokość wielu kościołów przewyższa 10 m, a niektóre świątynie połączone są tunelami. Architektura i zdobnictwo świątyń zdradza wpływy greckie, egipskie a nawet islamskie.

Kościoły formują dwie grupy – po północnej i południowej stronie strumyka Jordan.

Jeden z kościołów – kościół Świętego Jerzego – został wykuty 27 m od innych, ale połączony z nimi poprzez system rowów.

Cztery kościoły – Biete Medhani Alem, Biete Mariam, Biete Amanuel i Świętego Jerzego – to wolnostojące bloki skalne, wyraźnie oddzielone od otaczającej ich skały – kościoły monolityczne. Pozostałe świątynie nie są w pełni monolityczne, ponieważ nie są w pełni oddzielone od otaczającej ich skały – przynajmniej jedną ze ścian lub dach tworzą otaczające je skały.

W 1978 roku wykute w skale kościoły w Lalibeli wpisano na listę światowego dziedzictwa kulturalnego UNESCO.

Spis kościołów[edytuj | edytuj kod]

Po północnej stronie znajdują się:

  • Biete Medhani Alem (wolne tłum. kościół Zbawcy Świata) – pięcionawowa świątynia, najprawdopodobniej największy wykuty w skale kościół na świecie
  • Biete Mariam (wolne tłum. kościół Maryi) – z malowidłami Gwiazdy Dawida i scen z życia Jezusa, m.in. ucieczki do Egiptu
  • Biete Maskal (wolne tłum. kościół Krzyża)
  • Biete Denagel (wolne tłum. kościół Dziewic)
  • Biete Golgotha Mikael (wolne tłum. kościół Golgoty Michała) – kościół Golgoty dzieli z kościołem Michała ten sam dach; w kościele Golgoty znajduje się Kaplica Trójcy Świętej – najświętsze miejsce w Lalibeli. Tradycja utrzymuje, że spoczywa tu Lalibela.

Po stronie południowej znajdują się:

  • Biete Amanuel (wolne tłum. kościół Emmanuela)
  • Biete Qeddus Mercoreus (wolne tłum. kościół św. Marka)
  • Biete Abba Libanos (wolne tłum. kościół Abby Libanosa)
  • Biete Gabriel Raphael (wolne tłum. kościół Gabriela Rafaela)
  • Biete Lehem (wolne tłum. kościół św. chleba).

Galeria[edytuj | edytuj kod]