Korelacja wzrostowa
Korelacja wzrostowa – wzajemne oddziaływania na wzrost i rozwój organów roślinnych[1]. Oddziaływania pomiędzy organami mają charakter fizjologiczny i morfologiczny. Korelacja między organami może skutkować zahamowaniem wzrostu (inhibicja korelacyjna) lub stymulacją wzrostu (stymulacja korelacyjna). Zjawiska korelacyjne zapewniają ścisłe powiązanie wzrostu poszczególnych organów oraz utrzymanie funkcjonalnej spójności organizmu[2]. Harmonijny rozwój organizmu jest możliwy dzięki przemieszczaniu pomiędzy organami hormonów roślinnych oraz substancji odżywczych. W efekcie uszkodzenia lub zaburzenia metabolizmu jednego z organów dochodzi do zmian morfologicznych albo fizjologicznych w innych organach[1].
Inhibicja korelacyjna[edytuj | edytuj kod]
Przykładem inhibicji korelacyjnej jest dominacja wierzchołkowa. Uszkodzenie wierzchołka wzrostu pędu głównego skutkuje rozkrzewieniem rośliny w wyniku pobudzenia wzrostu pąków bocznych. Usuwanie pędów bocznych skutkuje zaś intensywnym wzrostem pędu głównego. Podobne zjawisko obserwuje się w korzeniach, gdzie wierzchołek korzenia głównego hamuje rozwój korzeni bocznych[2]. Po przejściu rośliny w fazę generatywną, rozwój organów takich jak kwiaty, owoce, nasiona prowadzi do zahamowania rozwoju organów wegetatywnych[1].
Stymulacja korelacyjna[edytuj | edytuj kod]
Wzajemna zależność w dostarczaniu asymilatów przez pęd oraz wody i soli mineralnych przez korzeń wymaga koordynacji wzrostu obu części rośliny. Intensywny rozwój korzeni pociąga za sobą bujny wzrost części nadziemnej. Zjawisko to łączy się z dostarczaniem przez korzeń składników mineralnych oraz hormonów stymulujących wzrost pędu, głównie cytokinin. Wzrost wydłużeniowy zarówno łodygi, jak i korzenia pobudza działanie merystemów bocznych i zwiększa obwód starszych części rośliny[2]. Wzajemna stymulacja wzrostu pędu i korzenia zapewnia harmonijny rozwój całej rośliny. Zaburzenie w rozwoju jednego z organów skutkuje zaś spowolnieniem wzrostu pozostałych. Stymulacja korelacyjna występuje także w organach generatywnych. Większa liczba nasion skutkuje wzmożonym rozwojem owoców. Niezupełne zapłodnienie kwiatów wielozalążkowych prowadzi do upośledzenia rozwoju owoców, co obserwowano u jabłoni, grusz i winorośli[1].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d red. Kozłowska Monika: Fizjologia roślin. Od teorii do nauk stosowanych. Poznań: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 2007, s. 398-199. ISBN 978-83-09-01023-4.
- ↑ a b c Kopcewicz Jan: Rozwój wegetatywny. W: Fizjologia roślin (red. Kopcewicz Jan, Lewak Stanisław). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2002, s. 498-519. ISBN 83-01-13753-3.