Kun Can
Kun Can (chiń. upr. 髡残; chiń. trad. 髡殘; pinyin Kūn Cán; ur. 1612, zm. 1673) – chiński malarz, tworzący we wczesnych latach panowania dynastii Qing, jeden z najwybitniejszych artystów tego okresu.
Biografia[edytuj | edytuj kod]
Pochodził z Hunanu. Podobnie jak współcześni mu Zhu Da i Shitao był pod głębokim wpływem buddyzmu chan; do klasztoru wstąpił w 1638 roku i przyjął dharmiczne imię Zutang Dagao (祖堂大杲). W 1658 roku został spadkobiercą Dharmy mistrza chan Juelanga Daoshenga (1592–1659). Większość życia spędził w różnych ośrodkach religijnych, wśród intelektualistów, którzy wycofali się z życia oficjalnego po upadku dynastii Ming. Najbardziej religijny wśród wczesnych mistrzów qingowskich, na starość został opatem klasztoru w Nankinie. Opisywany jako człowiek prosty, bezstronny, głęboko moralny i pozbawiony ambicji[1]. Ze względu na swój przydomek (Shixi, 石谿, dosł. Kamienny Strumyk) nazywany wraz z Shitao (石涛, Kamienna Fala) Dwa kamienie; nie wiadomo jednak czy byli przyjaciółmi[2].
Malował suchym pędzlem, jakby nieporadnie, nie starając się zadowolić widzów[2]. Jego obrazy są dość posępne, mocno wypełnione elementami, złożone i kontrastowe; równocześnie zaś przebija przez nie pewna szczerość, która może się wiązać z charakterem autora. Odbija się w nich własne doświadczenie, osobisty kontakt z przyrodą. Zbliża to Kun Cana do mistrzów malarstwa songowskiego[1].
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Góry we mgle obraz Kun Cana i biogram autora; University of Maine. hua.umf.maine.edu. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-01-07)]. (ang.)
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Laurence Sickman, Aleksander Soper: Sztuka i architektura w Chinach. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1984, s. 357. ISBN 83-01-03592-7.
- ↑ a b Michael Sullivan: The Arts of China. Berkeley: University of California Press, 1984, s. 233. ISBN 0-520-04918-7.