Kustrzebka czarnofioletowa

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Kustrzebka czarnofioletowa
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

workowce

Klasa

kustrzebniaki

Rząd

kustrzebkowce

Rodzina

kustrzebkowate

Rodzaj

kustrzebka

Gatunek

kustrzebka czarnofioletowa

Nazwa systematyczna
Peziza saniosa Schrad.
J. Bot. (Schrader) 2(1): 64 (1799)

Kustrzebka czarnofioletowa (Peziza saniosa Schrad.) – gatunek grzybów z rodziny kustrzebkowatych (Pezizaceae)[1].

Systematyka i nazewnictwo[edytuj | edytuj kod]

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Peziza, Pezizaceae, Pezizales, Pezizomycetidae, Pezizomycetes, Pezizomycotina, Ascomycota, Fungi[1].

Synonimy:

  • Aleuria saniosa (Schrad.) Gillet 1879
  • Galactinia saniosa (Schrad.) Sacc. 1889
  • Plicaria saniosa (Schrad.) Rehm 1894[2].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Askokarp

Apotecja o średnicy około 1–1,5, rzadko do 2 cm. Powierzchnia hymenialna gładka, od ciemnofioletowej do ciemnobrązowawej, u starych okazów prawie czarna, sterylna powierzchnia zewnętrzna ciemnobrązowa, ciemno szarobrązowa lub ciemnofioletowa. Po uszkodzeniu powierzchni hymenialnej pojawia się na niej niebieskawy sok[3].

Askospory wąsko elipsoidalne, lekko zwężone na biegunach, 15,5–16,2 × 7,5–8,2 μm, w worku jednorzędowe, szkliste, z dwoma dużymi gutulami, powierzchnia ornamentowana małymi brodawkami i wydłużonymi grzbietami. Parafizy proste, cylindryczne, proste, szersze przy wierzchołkach[3].

Gatunki podobne

Podobna jest Peziza badiofusca, ale można też pomylić z kustrzebką brunatną (Peziza badia) i kilkoma innymi gatunkami kustrzebek. Pewne oznaczenie gatunku wymaga obserwacji mikroskopowych, zwłaszcza ważne jest urzeźbienie zarodników po wybarwieniu błękitem metylenowym lub laktofenolem[4].

Występowanie i siedlisko[edytuj | edytuj kod]

Notowany tylko w Europie i Nowej Zelandii[5]. W Polsce gatunek rzadki. Znajduje się na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski. Ma status R – gatunek potencjalnie zagrożony z powodu ograniczonego zasięgu geograficznego i małych obszarów siedliskowych[6].

Grzyb saprotroficzny. Rośnie zazwyczaj gromadnie w lasach iglastych i liściastych, wśród mchów, także na leśnych drogach[4].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Index Fungorum [online] [dostęp 2017-09-27] (ang.).
  2. Species Fungorum [online] [dostęp 2015-12-16] (ang.).
  3. a b Veronika V. Dzhagani, Yulia V. Shcherbakova, Anastasia I. Sniezhyk, A new record of the rare fungus Peziza saniosa (Pezizales, Ascomycota) in Ukraine, „Ukrainian Botanical Journal”, 77 (3), Mycological Records, 2020, s. 204–209, DOI10.15407/ukrbotj77.03.204.
  4. a b R.W.G. Dennis, British Ascomycetes, 1978.
  5. Discover Life Maps [online] [dostęp 2017-09-27].
  6. Zbigniew Mirek i inni, Czerwona lista roślin i grzybów Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, PAN, 2006, s. 60, ISBN 83-89648-38-5.