Lokalizacja małżeństwa

Lokalizacja małżeństwa – zwyczaje społeczne wyznaczające miejsce zamieszkania współmałżonków po zawarciu związku małżeńskiego.

Antropologowie, by opisać te sytuacje, mówią o lokalizacji małżeństwa, małżeńskim lokalizmie albo jeszcze inaczej o rezydencji i wyróżniają wiele znaczących przypadków; nie są to przypadki wykluczające się nawzajem. Wyraz „współmałżonkowie” może się odnosić do małżeństw poligamicznych, np. w przypadkach poliandrii w Tybecie.

Najczęściej wspominane w literaturze przypadki to:

• matrylokalny – gdy współmałżonkowie zamieszkują u rodziców żony lub pobliżu ich miejsca zamieszkania
• patrylokalny – gdy współmałżonkowie zamieszkują u rodziców męża lub pobliżu ich miejsca zamieszkania

Inne przypadki:

• ambilokalny – gdy miejsce zamieszkania nie jest określone
• duolokalny – gdy małżonkowie zamieszkują oddzielnie
• neolokalny – gdy współmałżonkowie przenoszą się do zupełnie nowego miejsca zamieszkania, z dala od krewnych jednej i drugiej strony
• bilokalny – małżeństwo, na przemian, przez pewien czas zamieszkuje u rodziców żony i przez pewien czas u rodziców męża
• uksorilokalny – gdy współmałżonkowie zamieszkują u krewnych żony lub w pobliżu ich miejsca zamieszkania
• wirilokalny – gdy współmałżonkowie zamieszkują u krewnych męża lub w pobliżu ich miejsca zamieszkania
• fililokalny – gdy jeden z rodziców zamieszkuje z jednym z jego zamężnych lub żonatych dzieci
• parentycypujący – gdy wraz z współmałżonkami zamieszkują rodzice jednego ze współmałżonków
• matrycypujący – gdy wraz z współmałżonkami zamieszkuje matka jednego ze współmałżonków
• patrycypujący – gdy wraz z współmałżonkami zamieszkuje ojciec jednego ze współmałżonków
• awunkulokalny – gdy współmałżonkowie zamieszkują u brata matki męża lub żony albo w pobliżu jego miejsca zamieszkania
• awunkulokalno-uksorilokalny – gdy współmałżonkowie zamieszkują u brata matki żony albo w pobliżu jego miejsca zamieszkania
• awunkulokalno-wirilokalny – gdy współmałżonkowie zamieszkują u brata matki męża albo w pobliżu jego miejsca zamieszkania
• duolokalno-matrylokalny – gdy po okresie samodzielnego zamieszkiwania współmałżonkowie na stałe zamieszkują z rodziną żony
• duolokalno-patrylokalny – gdy po okresie samodzielnego zamieszkiwania współmałżonkowie na stałe zamieszkują z rodziną męża
• matriuksorilokalny – gdy współmałżonkowie zamieszkują u matki żony lub pobliżu jej miejsca zamieszkania
• matriwirilokalny – gdy współmałżonkowie zamieszkują u matki męża lub pobliżu jej miejsca zamieszkania
• matrylokalno-patrylokalny – gdy po okresie zamieszkiwania z rodzicami żony współmałżonkowie na stałe zamieszkują u rodziców męża
• patryuksorilokalny – gdy współmałżonkowie zamieszkują u ojca żony lub w pobliżu jego miejsca zamieszkania
• patrywirilokalny – gdy współmałżonkowie zamieszkują u ojca męża lub w pobliżu jego miejsca zamieszkania
• unilokalny – gdy nie jest to ani przypadek neolokalny, ani bilokalny; drugie znaczenie: gdy współmałżonkowie zamieszkują w już istniejącym gospodarstwie jednego z małżonków
• unilokalno-matrylokalny – gdy współmałżonkowie zamieszkują w już istniejącym gospodarstwie żony
• unilokalna-patrylokalny – gdy współmałżonkowie zamieszkują w już istniejącym gospodarstwie męża

Zobacz też

• poliandria w Tybecie (warianty lokalizacji małżeństwa poruszone w sytuacji, gdzie jest troje lub więcej osób w małżeństwie)