Maria Stiepanowa (pisarka)
| |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Narodowość |
rosyjska |
| Język |
rosyjski |
| Alma Mater | |
| Dziedzina sztuki |
poezja, esej |
| Ważne dzieła | |
|
Pamięci pamięci | |
Maria Stiepanowa[1] (ros. Мария Михайловна Степанова, ur. 1972 w Moskwie) – rosyjska poetka, dziennikarka i eseistka[2].
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Urodziła się w 1972 roku w Moskwie[3], w rodzinie rosyjskich Żydów[4]. Pierwszy wiersz napisała we wczesnym dzieciństwie[1]. Zadebiutowała w latach 90. na łamach magazynów literackich[5]. W 1995 roku została absolwentką Instytutu Literackiego imienia A.M. Gorkiego[1]. W 2007 roku założyła portal OpenSpace.ru[3], w którym przez lata piastowała stanowisko redaktor naczelnej[5], po czym przekształciła go w niezależny portal Colta.ru[3], który utrzymywano z darowizn[1]. Obie strony stanowiły ważne źródło wiedzy na temat literatury i kultury w Rosji[5]. Stiepanowa była także jednym ze współautorów idei muzycznego projektu o nazwie Pasja według św. Mateusza (2000), w którym brali udział współcześni kompozytorzy i poeci, oraz wykorzystano motywy z twórczości Johanna Sebastiana Bacha[5]. Przez rok wykładała w Uniwersytecie Humboldtów w Berlinie, gościnnie wykładała także w Selwyn College w University of Cambridge[4].
Autorka dziesięciu tomików poetyckich i trzech zbiorów esejów[2]. Jej język poetycki charakteryzuje deformacja form słów, z których Stiepanowa wyciąga nowe znaczenia[3]. Rozgłos przyniosła jej książka Pamięci pamięci[5], która łączy elementy eseju, fikcji literackiej, przewodnika turystycznego i dokumentu historycznego oraz wchodzi w dialog z twórczością Rolanda Barthesa, W.G. Sebalda, czy Susan Sontag[2]. Choć punktem wyjścia jest historia rodziny Stiepanowej, równie ważne są wyrwy w rodzinnej pamięci i niemożność poznania przeszłości[4].
Stiepanowa otrzymała liczne wyróżnienia, w tym nagrody Borisa Pasternaka (2005), Andrieja Biełego (2005), Lerici Pea Mosca (2011)[3], czy stypendium Iosifa Brodskiego[2][4]. W 2018 roku powieść Pamięci pamięci została wyróżniona nagrodą Bolszaja Kniga[2], a w 2021 roku jej angielski przekład autorstwa Sashy Dugdale znalazł się na krótkiej liście nominowanych do The Man Booker International Prize[2]. Z kolei polskie tłumaczenie znalazło się na długiej liście nominowanych do Literackiej Nagrody Europy Środkowej „Angelus”[6].
Poza językiem angielskim, dzieła Stiepanowej zostały przetłumaczone na m.in. język hebrajski, francuski, włoski, fiński i niemiecki[3][1].
Dzieła przetłumaczone na język polski[edytuj | edytuj kod]
- Wojna bestii i zwierząt. Zbigniew Dmitroca (tłum.). Wolno, 2018. ISBN 978-83-946297-9-3.
- Pamięci pamięci. Agnieszka Sowińska (tłum.). Prószyński i S-ka, 2020. ISBN 978-83-8169-222-9.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e Maria Stiepanowa [online], Miłosz Festival [dostęp 2021-03-30] (pol.).
- ↑ a b c d e f In Memory of Memory [online], The Booker Prizes [dostęp 2021-03-30] (ang.).
- ↑ a b c d e f Maria Stepanova [online], Joseph Brodsky [dostęp 2021-03-30] (ang.).
- ↑ a b c d Matthew Janney, 'Love’s labours should be lost': Maria Stepanova, Russia's next great writer, „The Guardian”, 11 lutego 2021, ISSN 0261-3077 [dostęp 2021-03-30] (ang.).
- ↑ a b c d e ReadRussia, Maria Stepanova [online], Read Russia [dostęp 2021-03-30] (ang.).
- ↑ Angelus 2021 – długa lista [online], Literacka Nagroda Europy Środkowej Angelus [dostęp 2021-07-05] (pol.).